ANKARA (AA) - MUSTAFA ÇALKAYA - Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) Genel Müdürü İsmail Kemaloğlu, kurumun fındık alımı için gece gündüz çalıştığını belirterek, "Üreticilerimizin de bize yardımcı olması lazım. Herkes belirlediğimiz fiyata rağmen ürününü randevu süresini beklememek için ucuza satarsa fiyatı dengeleyemeyiz. Üreticilerimiz sabrederse fındık, arzu ettikleri fiyatı bulur." dedi.

Kemaloğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, TMO'nun fındık ve kuru üzüm alımlarıyla ilgili değerlendirmelerde bulundu.

TMO'nun 21 Ağustos itibarıyla fındık alımlarına başladığını hatırlatan Kemaloğlu, fiyatların Giresun kalite fındıkta kilogram başına 10,5 lira, levant kalitede ise 10 lira olduğunu söyledi.

Kemaloğlu, geçen sürede 3 bin üreticiden 5 bin ton civarında fındık alımı yapıldığını anlatarak, şöyle devam etti:

"Karadenizli 2 bin 500 üreticiden yaklaşık 40 milyon liralık fındık aldık. 20 bin fındık üreticisine, 50 bin ton fındığını almak üzere randevu verdik. Ortalama süresi 25 günü bulan randevularımızın gerçekleşme oranı şu an yüzde 60'lar civarında. Aslında bizim bugün 15-20 bin ton fındığı satın almış olmamız lazımdı. Üreticilerimizin bir kısmı fındığı kurutamadıkları için, bir kısmı tüccara sattıkları veya fiyatın artacağı yönünde beklentileri olduğu için randevularına gelmedi."

TMO'nun ilerleyen günlerde günde 2 bin ton civarında fındık alımı yapacağının altını çizen Kemaloğlu, "Bizim miktar olarak bir sınırımız yok. Üreticilerin, Çiftçi Kayıt Sistemi'ne göre taahhüt ettikleri miktarı alabilecek durumdayız. Ödemede de sıkıntımız bulunmuyor. 15 güne kadar paraları üretici hesaplarına aktarıyoruz. Bizim fındık alımlarımızın günlük performansı artan bir seviyede devam ediyor." diye konuştu.

Kemaloğlu, geçen yıl 420 bin ton olan Türkiye'deki fındık rekoltesinin bu sene 675 bin tona çıktığına dikkati çekti.

Bazı üreticilerin ürünlerini 8 liradan satmalarına anlam veremediğini dile getiren Kemaloğlu, şöyle konuştu:

"Fındık 8 liraya düştü deniliyor, 'Hangi fındık?' diye sormak lazım. Eğer çürük ve çatlak oranı yüksek ise bunu bir nebze anlayabiliriz ama biz 'Fındık 8 liraya düştü.' ifadesini anlamıyoruz çünkü burada sınırsız süreyle üreticinin ürününü alarak parasını hesaplarına aktaran bir kurum var. Kurumumuz 150 çalışanıyla 'üreticimiz mağdur olmasın' diye gece gündüz mesai harcıyor. Üreticilerimizin de bize yardımcı olması lazım. Herkes belirlediğimiz fiyata rağmen ürününü randevu süresini beklememek için ucuza satarsa fiyatı dengeleyemeyiz. Bizim açıkladığımız fiyat bir alt eşik. Bunun mesajı şudur: Üretici, sen fındığını bu fiyatın altına satma, daha iyi bir rakama satabilirsin ama panik yapmazsan. Üreticilerimiz sabrederse, fındık arzu ettikleri fiyatı bulur."

Kemaloğlu, Karadenizli üreticilere yıllık 830 milyon lira "alan bazlı destek" verildiğini anımsatarak, bunun kilogram başına 1,5-2 lira olduğunu bildirdi.

Fiyatların kilogramda 15-20 lira olduğu zamanlarda da üreticinin fiyat artışı beklentisi bulunduğunu dile getiren Kemaloğlu, üreticilerin maliyetinin bölgelere göre değiştiğini söyledi.

Kemaloğlu, üreticinin hassasiyetine göre sürekli refleks gösterdiklerinin altını çizerek, "Dediler ki; 'Çürük oranı yüzde 3, üreticiler geri dönüyor.' Bir hamle yaptık, çürük oranını yüzde 4'e, çatlak oranını yüzde 5'e çıkardık. Biz tepkilere göre üreticinin taleplerini yerine getirmeye çalışıyoruz." ifadelerini kullandı.

- Kuru üzüm alımları

Kuru üzümde alımların pazartesi günü kilogramı 4 liradan başlayacağını belirten Kemaloğlu, 7 noktada personel ve gerekli imkanların hazırlandığını anlattı.

Kemaloğlu, kuru üzümde piyasada beliren olumsuz algının kısa zamanda yok olacağını ifade ederek şunları kaydetti:

"Üzüm üreticileri 'fiyat daha iyi olsaydı' diyorlar ama 'TMO geldiği için mutluyuz' ifadesini kullanıyorlar. Bir haftada aldığımız ürünün bedelini ödeyeceğiz. İzmir ve Salihli Ticaret Borsalarında da alım yapılacak. Üreticilerden boşaltma ücreti alınmayacak. Rutubet oranı yüzde 13'ün üzerinde olan ürünlerde alıma gidilmeyecek. Rekolte 300 bin ton. İhracat biraz yavaş gittiği için sanayicinin ve tüccarın yavaş alımı fiyatların düşmesine neden oluyor ama TMO devreye girdiğinde kuru üzüm de fiyatını bulacaktır."

AA