31 Aralık 2005 Cumartesi günü Memleket gazetesinin Kültür sayfasında “Yeni kitaplar” başlığı altında tanıtılan iki kitaptan biri, “Mevlevî Âyininde Manevî İşaretler” adlı kitaptı.

İki paragraflık bu kısa tanıtım yazısında gördüğüm bazı şeyler, beni rahatsız etti, hattâ üzdü.

Beni rahatsız eden ve üzen noktaları, sizinle paylaşmak istiyorum.

Sözünü ettiğim tanıtım yazısının ilk cümlesini okuyalım:

“Meram Belediyesi yayınları arasında basılan ‘Mevlevî Âyininde Manevî İşaretler’ adlı kitap 18. yüzyılın ilim ve irfan sahiplerinden Mevlevî ve Nakşî şeyhi Hacı Feyzullah Efendi tarafından kaleme alınmış.”  

Bu cümlede geçen “18. yüzyıl” ibaresi doğru olmasa gerek. Adı geçen risalenin 1863’te yazıldığı, 1864’te basıldığı (s.9) göz önüne alınırsa, müellifin de 19. yüzyılda yaşadığı anlaşılır. Belki de burada bir dizgi-düzelti yanlışı vardır; 19 yerine sehven 18 yazılmıştır.

Beni rahatsız eden ikinci husus, bu risale metnini yeni harflere aktarmış olan bendenizin yaptığı iş için “çevrimyazı” terimi yeterliyken, “günümüz Türkçesine uyarlama”dan söz edilmiş olmasıdır. Benim yaptığım eksik bir transkripsiyondur. ‘Eksik’ deyişimin sebebi, yeni basılan metinde transkripsiyon alfabesi yerine herkesin bildiği yirmi dokuz harfli alfabenin kullanılmış olmasıdır.

Mevlevî Âyininde Manevî İşaretler adlı kitabı günümüz Türkçesi’ne uyarlayanlar, Ali Bektaş ile M. Akif Kuruçay’dır. Bu iki arkadaş, ayrıca metni dipnotlarla da zenginleştirmişlerdir. Yaptıkları işin adını “Dipnotlandırma ve Redaksiyon” diye adlandırmışlardır. Kitabın başında, bu bilgiler bulunmaktadır. Orada M. Akif Kuruçay’ın adı, ayrıca “editör” olarak da geçmektedir. Gerçek buyken ve kitabı eline alan her okuyucu, bu gerçeği kolayca görebilecekken Memleket’in Kültür sayfasındaki tanıtma yazısında M. Akif Kuruçay’ın adı anılmamış; “Kitaptaki dipnotlar Ali Bektaş’a ait.” denmiştir. İşte bu durum, beni üzdü. Bu, her şeyden önce “doğru haber” ilkesine aykırı değil mi? M. Akif Kuruçay’ın edisyon, redaksiyon ve dipnotlandırma işinde emeği olmadığına, adının orada bulunmaması gerektiğine ilişkin ve kitapta yazılı beyânı nakz eden herhangi bir bilgiye sahipseniz, onu ayrıca “yorum” veya “eleştiri” olarak yazabilirsiniz. Bu başka bir iştir, okuyuculara eksik ve yanlış “haber” iletmek başka bir iştir. 

Aynı gün, belediye binasının meclis salonunda Konya Belediye başkanlarından Mustafa Özkafa’nın fotoğrafının altına isminin ve görev süresinin yazılmamış olmasını birinci sayfasında haber yapan ve bu eksikliğin “ziyaretçilerin gözünden kaçmıyor” olduğunu belirten gazetem-iz Memleket, yakın zamana kadar yazarı olan M. Akif Kuruçay’ın adını gözden kaçırmaya çalışmamalıydı!

Mevlevî Âyininde Manevî İşaretler adlı risâlenin hem özgün metniyle, hem okunuşuyla, hem açıklamasıyla günümüz okuyucusuna ulaşmasını sağlayan Meram Belediyesi’ne tebrik ve teşekkürlerimi sunmak isterim.