TBMM (AA) - Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Betül Sayan Kaya, "Önümüzdeki dönemde, istihdam dostu sosyal yardım modellerine öncelik vereceğiz. Esasen bu konuda bazı somut adımlar da attık. Örneğin, devletten sosyal yardım alan hanelerde yaşayan çalışabilir durumdaki bireylerin istihdamı halinde bir yıl süreyle işveren sigorta primi Bakanlığımız tarafından üstlenilecektir. Bu düzenleme, 2018 yılı başı itibarıyla yürürlüğe girecek." dedi.

Bakan Kaya, Bakanlığının 2018 yılı bütçesinin görüşüldüğü Plan ve Bütçe Komisyonunda yaptığı sunumda, terörle mücadele sırasında terörden etkilenen vatandaşları yalnız bırakmadıklarını söyledi.

Kaya, "Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerindeki 11 ilimizde terör olaylarından etkilenen ailelere ve diğer illerdeki terör saldırısı mağdurlarına destek sağladık. Bu kapsamda yaklaşık 55 bin hanede, 357 bin vatandaşımıza ulaştık." ifadesini kullandı.

Madde bağımlılığı ile mücadele kapsamında 8 Bakanlığın aktif görev ve sorumluluk üstlendiği "Uyuşturucu İle Mücadele Eylem Planı" doğrultusundaki çalışmaların sürdürüldüğünü aktaran Kaya, ilk profil alan çalışması olma özelliğini taşıyan, "Türkiye Üniversite Gençliği Profil Araştırması"nın tamamlandığını ve 14-19 yaş arası eğitime devam eden gençlerde bağımlılık araştırmasının da gelecek yılın başında tamamlanacağını bildirdi.

- 60 bin kişiye bağımlılıkla mücadele eğitimi verilecek

Bakan Kaya, madde bağımlılığı tedavisi biten kişilerin toplumsal entegrasyonunun sağlanmasının hedeflendiği, İstanbul'da iki, Ankara ve Antalya'da birer olmak üzere toplam 4 pilot sosyal uyum merkezinin açıldığını belirterek, "Bağımlılıkla mücadelede farkındalık oluşturmanın da önemli olduğunu düşünüyoruz. Bunun için Aile Eğitim Programı kapsamında, 64 bin kişiye madde bağımlılığından korunmaya yönelik eğitim verdik. Ayrıca, Yeşilay ile iş birliğinde başlattığımız 'Bağımlılıkla Mücadele Eğitimleri' kapsamında 2017 yılının sonuna kadar 60 bin kişiye eğitim sunacağız." diye konuştu.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Roman vatandaşlara yönelik başlattığı açılım çerçevesinde "Roman Vatandaşlara Yönelik Strateji Belgesi"ni hayata geçirdiklerini anımsatan Kaya, Roman vatandaşlar için 2015'te başlatılan ve Kasım 2017'de tamamlanan Romanların Yoğun Olarak Yaşadığı Yerlerde Sosyal İçermenin Desteklenmesi Operasyonu (SİROMA) kapsamında başlatılan çalışmaların yeniden değerlendirilerek yaygınlaştırılacağını dile getirdi.

Kaya, ayrıca Roman vatandaşların yoğun olduğu bölgelerde dezavantajlı kadınların toplumsal uyumunu arttırmak için 6 ilde altı 15 Sosyal Dayanışma Merkezi'nin (SODAM) faaliyete geçirildiğini söyledi.

- 56 bin yetim ve öksüz çocuğa düzenli nakdi yardım

AK Parti hükümetleri döneminde yoksullukla mücadele konusunda atılan adımlar hakkında bilgi veren Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Kaya, "Sosyal yardımlara ayrılan mali kaynak 2002 yılında 1,4 milyar lira iken, 2016 itibarıyla bu miktar 32 milyar liraya yükseldi. Bu tutarın, 2017 yılı sonunda yaklaşık 38,3 milyar lira olarak gerçekleşmesini öngörüyoruz." açıklamasında bulundu.

Kaya, 2016 yılı itibarıyla kişi başı günlük harcaması 1 doların altında kişi kalmadığına dikkati çekerek, Dünya Bankası tarafından iki hafta önce yayınlanan Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri Atlası 2017 Raporu'nda Türkiye'nin dünyada yoksulluk oranlarını son 15 yılda en fazla azaltan ülke olarak yer aldığının altını çizdi.

Türkiye'nin son 10 yılda "orta insani gelişmişlik" düzeyinden "yüksek insani gelişmişlik" düzeyine yükseldiğine işaret eden Kaya, 2002'de sadece 4 alanda verilen sosyal yardım programlarının 2016 itibarıyla 39'a çıkarıldığını, "sosyal güvence sahibi olmama kriterinin" değiştirilerek, yardımlardan daha fazla vatandaşın faydalanmasının sağlandığını anlattı.

Bakan Kaya, sosyal yardımlardan yararlananların 2,4 milyonunun ekonomik yetersizlikleri nedeniyle eğitim hayatları kesintiye uğramaması için desteklenen çocuklar olduğunu aktararak, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Ayrıca hayata geçirdiğimiz diğer sosyal yardım programlarıyla, eşi vefat etmiş yaklaşık 278 bin kadına, 75 bin muhtaç asker ailesine ve yaklaşık 8 bin muhtaç asker çocuğuna ayrıca 56 bin yetim ve öksüz çocuğumuza düzenli nakdi yardım yapmaktayız. Ülkemizin sahip olduğu dinamik nüfus yapısının korunması ve ailelerin güçlendirilmesi amacıyla başlattığımız diğer bir program da, doğum yardımıdır. Uygulamanın hayata geçirildiği Mayıs 2015'ten bu yana 2.7 milyon anne doğum yardımı programından faydalanmıştır.

Bakanlık olarak, yakın zamanda ihtiyaç sahibi tüberküloz ve SSPE hastalarına yönelik de yeni bir düzenli sosyal yardım programı başlatacağız. Ayrıca, ağır kronik hastalığı nedeniyle cihaza bağımlı ihtiyaç sahibi hastaların da, elektrik fatura bedeli ve kesintisiz güç kaynağına yönelik ihtiyaçlarını Bakanlık olarak biz karşılayacağız."

- İstihdam dostu sosyal yardım modelleri

Bakan Kaya, Bütünleşik Sosyal Yardım Bilgi Sistemi ile ihtiyaç sahiplerinin "muhtaçlıklarını ispatlama külfetini" de ortadan kaldırdıklarına dikkati çekerek, önümüzdeki dönemde verilerin karşılıklı paylaşımıyla birlikte sosyal yardımlar alanındaki mükerrerliği de ortadan kaldıracaklarını söyledi.

Vatandaşların yardım kuyruklarında beklemesine son vermek amacıyla 2 milyon haneye sosyal yardım kartı verildiğini, konutta ödeme uygulamasına geçildiğini bildiren Kaya, "Önümüzdeki dönemde, istihdam dostu sosyal yardım modellerine öncelik vereceğiz. Esasen bu konuda bazı somut adımlar da attık. Örneğin, devletten sosyal yardım alan hanelerde yaşayan çalışabilir durumdaki bireylerin istihdamı halinde bir yıl süreyle işveren sigorta primi Bakanlığımız tarafından üstlenilecektir. Bu düzenleme, 2018 yılı başı itibarıyla yürürlüğe girecek." ifadelerini kullandı.

- Engellilerin kamuda istihdamı

Kaya, Eylül 2017 itibarıyla evde bakım aylıklarından 500 bin engelli ve yaşlı yakınının yararlandığını ayrıca 98 Yatılı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi, 184 Özel Bakım Merkezi, 6 Gündüzlü Aile Danışma ve Rehabilitasyon Merkezi ile 136 Umut Evi'nde 21 bin 549 engelli vatandaşın bulunduğunu belirtti.

2001-2002 öğretim yılında yaklaşık 53 bin olan özel eğitim ve kaynaştırma sınıflarında öğrenim gören engelli öğrenci sayısının 2016-2017 öğretim yılında 306 bine yükseldiğine işaret eden Kaya, dünyada ilk olarak başlatılan Engelli Kamu Personeli Seçme Sınavı (EKPSS) sistemi ile 2002'de 5 bin 777 olan engelli kontenjanında memur olarak çalışan engelli sayısının Eylül 2017 itibarıyla 49 bin 873’e ulaştığını ve ayrıca ataması gerçekleştirilen 3 bin engellinin de bulunduğunu ifade etti. Kaya, 2018'de de 5 bin engelli vatandaşın daha kamuda istihdam edileceğini hatırlattı.

Ağustos 2017 itibarıyla kamuda 9 bin 787, özel sektörde ise 91 bin 783 engelli işçinin istihdam edildiğini aktaran Kaya, önümüzdeki dönem engelli bireylerin sosyal hayata aktif katılımlarına imkan sağlayacak ve gündüzlü hizmet verecek Engelsiz Yaşam Merkezleri (EYM) projesinin de sosyal politikalar alanına yeni bir soluk getireceğini vurguladı.

Bakan Kaya, Türkiye'de 65 yaş ve üzeri kişilerin toplam nüfusa oranının 2016 yılı itibarıyla yüzde 8,3'e ulaştığını ve bu oranın 2023'te yüzde 10.2, 2050'de ise yüzde 20'lere ulaşacağına işaret etti. Hali hazırda Bakanlığa bağlı 144 Huzurevi, Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi, 44 yaşlı yaşam evi ile özel kuruluşlara ait 176 Huzurevinde 20 bin 573 yaşlının hizmet aldığını bildiren Kaya, yaşlılara sunulan sosyal faaliyetlerden biri olan "Yetişkin Gençler Bocce Ligi" etkinliğine 47 ildeki 78 Huzurevinden 700 yaşlının katıldığını söyledi.

- Kamuda 21 bin 269 şehit yakını, gazi ve gazi yakını atandı

Kaya, şehit yakınları ve gaziler için yürütülen çalışmalar hakkında şu bilgileri verdi:

"Türkiye olarak, zor bir coğrafyadayız. Bu coğrafyada güçlü bir devlete sahip olmak, medeniyetimizi ecdadımızdan aldığımız mirasa layık bir şekilde geleceğe taşımak durumundayız. Türkiye'nin, Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğinde 'dünyanın vicdanı' haline gelmesini ve güçlenmesini hazmedemeyenler hain planlarına devam ediyorlar. Terör örgütü FETÖ'nün 15 Temmuz Darbe Girişimi, ülkemizin istiklaline ve istikbaline kast eden kirli planların en ağırlarından biri oldu."

Darbe girişiminin milletin dirayetiyle püskürtüldüğünü, Türkiye, bayrak ve ezanlar için canını ortaya koyan tüm şehit ve gazilere minnettar olduklarını vurgulayan Kaya, yürütülen çalışmalarda yılda iki defa olan şehit yakını ve gazi atamalarında süre sınırını kaldırdıklarını, terör mağduru sivil vatandaşların anne ve babalarının da istihdam hakkını kullanabilmelerini sağladıklarını aktardı.

2014-2017 yılları arasında 21 bin 269 şehit yakını, gazi ve gazi yakınının kamuda atandığını bildiren Kaya, şehit yakınlarından sadece bir kişi için alınacak aracın ilk iktisabı bir defaya mahsus olmak üzere ÖTV'den muaf tutulduğunu ve Kasım 2017 itibarıyla 141 bin hak sahibine ücretsiz seyahat kartlarının teslim edildiği bilgisini paylaştı.

Kaya ayrıca Ankara Karşıyaka Mezarlığında bulunan Kurtuluş Savaşı, Kore ve Kıbrıs gazilerine ait 763 mezarın bakım onarım işlemlerini de yıl sonuna kadar tamamlayacaklarını belirtti.

- 137 bin yabancı uyruklu çocuğa Şartlı Eğitim Yardımı

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Kaya, yurt dışında yürütülen çalışmalara ilişkin, daha önce Düsseldorf ve Köln'de açılan ateşeliklerine ilave olarak Berlin Müşavirliği ile Stuttgart, Hamburg, Münih Ataşeliklerinin açılması için de çalışmaların sürdüğünü anlattı.

"Almanya’da İkamet Eden Türk Soylu Ailelerin Profil Araştırması"nı gelecek yıl gerçekleştireceklerinin altını çizen Kaya, Türkiye'de bulunan Suriye vatandaşlarına sağlanan desteklerle ilgili de şöyle konuştu:

"Sosyal Uyum Yardımından Eylül 2017 Eylül itibarıyla 1 milyonu aşkın kişi faydalandı, Avrupa Birliği fonlarından 632 milyon lira ödeme yapıldı. Bununla birlikte okula devam eden Suriyeli misafirlerimizin çocuklarına okula devamları karşılığında şartlı eğitim yardımı yapıyoruz. Bu kapsamda, 137 bin yabancı uyruklu çocuğa Şartlı Eğitim Yardımı yaptık, yine AB fonlarından gelen kaynakla. Bakanlık olarak, geçici koruma statüsündekilere de hizmet ulaştırıyoruz. Bugüne kadar 290 bin Suriyeliye psikososyal destek hizmeti verdik."

- Kaynakların yüzde 96'sı sosyal yardım ve hizmetlere

Bakan Kaya, gündüzlü ve yatılı hizmetlerin sunulduğu çocuk, engelli ve yaşlılara yönelik hizmet kuruluşları ile sosyal hizmet merkezi inşaatlarına devam ettiklerini belirterek, 2011-2016 döneminde 149 kuruluşun hizmete açıldığını ve bu yıl içerisinde de 10 projenin daha tamamlanarak hizmete sunulacağını söyledi.

Fatma Betül Sayan Kaya, şöyle devam etti:

"Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının 2018 yılı için tasarıda öngörülen bütçe tutarı 26 milyar 690 milyon liradır. Bakanlığımız bütçesi bir önceki yıla göre incelendiğinde personel giderlerinde yüzde 14, devlet primi giderlerinde yüzde 16, cari transferlerde yüzde 11 oranında artış gerçekleşmiştir. Ayrıca Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonundan yaklaşık 6,6 milyar liranın yine sosyal yardım harcamalarında kullanılması planlanmaktadır.

Personel giderleri için ayrılan kaynak, toplam bütçemizin yaklaşık yüzde 3'ünü oluştururken, yeni hizmet kuruluşları inşaatları ile araştırma projelerine ayrılan kaynak yaklaşık yüzde 1 düzeyindedir. Bakanlığımıza tahsis edilen kaynakların yaklaşık yüzde 96'sı sosyal yardım ve sosyal hizmetlerde kullanılmaya yöneliktir."

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Kaya, Bakanlığın çalışmalarında kamu kurum ve kuruluşları, sivil toplum kuruluşları, yerel yönetimler ile gönüllülerin destek ve katkılarının çok önemli olduğunu kaydetti.

(Bitti)

AA