Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Finansal İstikrar Raporu'nda "Hanehalkı finansal yükümlülüklerinin varlıklarına oranındaki kademeli iyileşme devam etmektedir" denildi.

TCMB tarafından yılda iki kez yayımlanan ''Finansal İstikrar Raporu'nun'' ilki yayımlandı. 

Raporun "Finans Dışı Kesim" bölümünde, hanehalkı finansal yükümlülüklerinin varlıklarına oranındaki kademeli iyileşmenin devam ettiği ifade edildi.

Bireysel kredi kartı ve bankacılık sektörü kanalıyla sağlanan taşıt kredileri üzerinde makroihtiyati tedbirlerin etkilerini sürdürdüğü belirtilen raporda, "Kredi büyüme oranı konut kredilerinde daha güçlü olmak üzere, konut ve ihtiyaç kredilerinde makul seviyelerde seyretmektedir. Hanehalkı finansal varlıklarında mevduat en önemli unsur olmaya devam ederken, gerçek kişilerin artan ilgisi ile yatırım fonlarının hanehalkı finansal varlıklarındaki ağırlığı artmaktadır" ifadeleri kullanıldı.

Reel sektörün finansal yükümlülüklerinin gayrisafi yurt içi hasılaya (GSYH) oranının, yurt içi TL krediler kaynaklı olarak artmaya devam ettiği bildirilen raporda, kur etkisinden arındırılmış ticari mevduat büyümesinde de ivmelenme gerçekleştiği kaydedildi.

Vadesi uzayan yurt dışı yükümlülüklerin GSYH'ya oranının ise döviz kurunda gözlenen artış nedeniyle sınırlı bir yükseliş kaydettiği değerlendirilen raporda, yılın ikinci yarısında uygulanmaya başlanacak olan sermayeye vergi teşviki sayesinde firmaların özkaynakla finansmanının özendirilmesi, aşırı borçluluğu sınırlandırarak finansal istikrara katkı yapacağı vurgulandı.

Bireysel kredi büyüme oranının son dönemde geçmiş yıl ortalamalarının altında, ancak geçen yılki seviyesinin üzerinde seyrettiğin belirtilen raporda, konut kredisi büyüme oranlarının 2015 yılı başında bir miktar hız kazandığı bildirildi.

Raporda, hanehalkı cari tüketim harcaması ile teminatsız bireysel kredi kullandırım gelişmeleri arasındaki yakın ilişkinin sürdüğü ve makroihtiyati düzenlemelerin taksitli kredi kartı uygulamaları üzerindeki etkisinin devam ettiği belirtildi.

İhtiyaç kredisi tutarındaki artışın bireysel kredi kartı bakiyesindeki azalışı geçerek tüketici finansmanında kredi kartı taksit uygulamalarının sınırlandırılması etkisini bir ölçüde bertaraf ettiğine işaret edilen raporda, şu değerlendirmeler yapıldı:

"Teminatsız diğer bireysel kredi türlerindeki gelişmeler hanehalkının finansman talebinin karşılanmasında kredili mevduat hesabı (KMH) ürününün kullanımının artarak devam ettiğine işaret etmektedir. Konut satışlarında ve konut kredi kullandırım eğiliminde canlılık sürerken kredi başvurularında 2014 yılının üçüncü çeyreğinde yakalanan yüksek seviye makul seyreden finansman maliyetlerinin etkisiyle korunmuştur. Bireysel taşıt kredi büyümesi zayıf bir seyir izlerken, son dönemde taşıt kredisi büyüme eğiliminin finansman şirketleri ve bankalar arasında farklılaştığı görülmektedir.

Hanehalkı varlıklarının yaklaşık yüzde 75’ini oluşturan tasarruf mevduatı, 2014 yılının son çeyreğinden itibaren TL tasarruf mevduatı kaynaklı olarak artış kaydetmiştir. 2014 yılında sisteme yaklaşık bir milyon yeni katılımcının eklenmesi ile bireysel emeklilik fonları artışını sürdürmüştür."

-  Reel sektör gelişmeleri

 Bu yılının ilk çeyreğinde reel sektörün toplam finansal yükümlülüklerinin GSYH'ya oranındaki artışın devam ettiği belirtilen raporda, reel sektörün bankalardan, banka dışı finansal kesimden (BDFK) ve ihraçlardan sağladığı fonların komposizyonunun son rapor döneminden bu yana önemli bir değişiklik göstermediği ifade edildi.

Kur etkisinden arındırılmış verilere göre, yurt içi bankalardan sağlanan kaynaklarda TL cinsi kredilerin payının artmaya devam ettiği bildirilen raporda, şunlar kaydedildi:

"Reel sektörün yurt dışından sağladığı bir yıldan kısa vadeli finansal yükümlülüklerinin payındaki azalış devam etmektedir. Reel sektörün yurt içi yükümlülüklerinin yaklaşık yüzde 10'unu banka dışı finansal kuruluşlara olan yükümlülükleri oluşturmaktadır. Uluslararası örneklerle karşılaştırıldığında oldukça sınırlı bir düzeyde olan yurt içi tahvil piyasası büyümeye devam etmektedir. Kur etkisinden arındırılmış toplam ticari mevduatın yıllık büyümesinde, 2014 yılı sonlarından itibaren bir ivmelenme yaşanmaktadır."

(Sürecek)