Akşamları televizyon karşısında kontrolsüzce gelen atıştırma ve tatlı yeme isteği, pek çok kişinin kilo alımına ve sağlıksız beslenme alışkanlıklarına yönelmesine neden oluyor. Medicana Ataköy Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü'nden Uzman Diyetisyen Ayça Sena Yılmaz, bu yeme ataklarının ardındaki sebepleri ve bunlarla başa çıkma stratejilerini anlattı.

Sürekli Yeme İsteği Zayıflık Değil, Zihnin Otomatik Tepkisi

Sürekli bir şeyler yeme eğiliminin günlük yaşamın istenmeyen bir parçası haline geldiğini belirten Uzm. Dyt. Ayça Sena Yılmaz, özellikle işlenmiş gıdaları ve abur cuburları azaltmaya çalışan kişilerde bu durumun kaygıya yol açabileceğini ifade etti. Yılmaz, yiyecek isteğinin bir zayıflık işareti olmadığını vurgulayarak, "Bu, beynin hem beslenme hem de psikolojik ihtiyaçlara verdiği yanıttır. Sürekli elimizin paketli gıdalara gitmesi aslında bedenin değil, zihnin otomatik bir tepkisi olabilir," dedi.

Yetersiz beslenme, öğünler arasında uzun boşluklar, stres, duygusal durumlar ve karşılanmamış psikolojik ihtiyaçlar, sürekli atıştırma isteğinin temel nedenleri arasında gösteriliyor.

Kontrolün Anahtarı: Önce "Fark Etme" Kuralı

Yeme ataklarını kontrol altına almanın ilk adımının, hissedilen açlığın kaynağını anlamaktan geçtiğini belirten Yılmaz, "Aslında açlık hissedildiğinde durumun fiziksel mi duygusal mı olduğunu anlayabilmek, bu davranışın kontrolünü ele almayı sağlayabilir," şeklinde konuştu.

Uzman Diyetisyen, otomatik olarak besinlere el uzatma davranışını kırmanın ilk ve en önemli kuralının düşünceleri ve durumu fark etmekle başladığını ifade etti:

• 3 Saniye Kuralı: Bir şey yemeden önce durun ve kendinize 3 saniye vererek, isteğin açlıktan mı yoksa stresten mi kaynaklandığını anlamaya çalışın.

Yeme Ataklarını Durduracak Pratik Çözümler

Verilen kısa düşünme süresinden sonra yeme davranışının yerine alternatif eylemler konulabileceğini dile getiren Uzm. Dyt. Yılmaz, etkili çözüm önerilerini sıraladı:

1. Nefes Egzersizi ve Su Tüketimi: Kısa nefes egzersizleri ile dürtünün geçmesi sağlanabilir. O sürede su içmek, otomatik yeme isteğinin hızla azalmasına yardımcı olacaktır.

2. Çevresel Düzenleme: Özellikle atak dönemlerinde, kolayca ulaşılabilen zararlı yiyecekleri evden uzaklaştırmak faydalı olabilir.

3. Besin Yasaklarından Kaçınma: Kişilerin kendilerine "Bunu yememeliyim" diyerek besin yasağı koymaları, açlık isteğini daha da güçlendirebilir.

4. Dengeli Beslenme: Öğünlerde yeterli protein ve lif alarak dengeli beslenmek, açlık tetikleyicilerini azaltır. Dengesiz ve yetersiz proteinli beslenme stilleri, açlık ataklarını tetikleyebilir.

Uzm. Dyt. Ayça Sena Yılmaz, son olarak yeme ataklarını önlemek için izlenmesi gereken adımları özetledi: "Önce 'Dur, fark et' davranışı benimsenmeli, 1-2 dakika nefes egzersizi yapılmalı ve sonrasında su içilmeli. Bu adımlar, gerçekten açlık mı çekiliyor yoksa sıkıntıdan mı yeniyor ayrımında kritik öneme sahiptir. Tıbbi bir neden olmadığı sürece, dengeli beslenme ile açlık atakları kendiliğinden sona erecektir."