Beyne giden en kritik damarlardan biri olan karotis arterlerdeki (şah damarı) daralma ya da tıkanıklık, felç riskini ciddi oranda artırıyor. Medicana Sağlık Grubu Kalp ve Damar Cerrahisi Bölümü’nden Op. Dr. Hayat Gökmengil, karotis arter hastalıklarının genellikle sinsi seyreden ancak erken teşhisle önlenebilen ciddi bir sağlık sorunu olduğunu vurguladı.

Karotis arter hastalığının en yaygın nedeni ateroskleroz, yani damar duvarlarında kolesterol ve yağ birikimi. Op. Dr. Gökmengil, bu plakların zamanla damarın iç yüzeyini daraltarak beyne giden kan akışını kısıtladığını, bazen plaklardan kopan parçaların beyin damarlarını tıkayarak ani felçlere yol açabileceğini belirtti. “Bu nedenle erken tanı ve tedavi hayati önem taşır” dedi.

"Belirtiler kısa sürse de önemlidir"

Hastalığın çoğu zaman belirti vermediğini, ancak bazı durumlarda kısa süreli uyarı işaretlerinin görülebileceğini ifade eden Gökmengil, şu belirtilere dikkat çekti:

• Yüzün bir tarafında ani uyuşma veya güçsüzlük

• Konuşma bozukluğu

• Tek gözde geçici görme kaybı

• Baş dönmesi veya dengesizlik

Bu belirtilerin geçici iskemik atak (TIA) olabileceğini belirten Gökmengil, “Bu şikayetler kısa sürse bile, ciddi bir inme riskinin habercisidir” dedi.

"Risk faktörleri kontrol altına alınmalı"

Op. Dr. Gökmengil, yüksek tansiyon, sigara kullanımı, yüksek kolesterol, diyabet, ileri yaş ve genetik yatkınlığın şah damarlarında daralma riskini artırdığını söyledi. “Risk grubundaki kişilerin düzenli sağlık kontrolleri yaptırması büyük önem taşıyor” diye konuştu.

Karotis arter hastalığının tanısında doppler ultrason, BT anjiyografi ve MR anjiyografi gibi görüntüleme yöntemlerinin kullanıldığını belirten Gökmengil, tedavi sürecinin hastalığın seviyesine göre belirlendiğini aktardı.

"İleri vakalarda cerrahi şart olabilir"

Hafif ve orta düzeydeki daralmalarda ilaç tedavisi, yaşam tarzı değişiklikleri ve risk faktörlerinin kontrol altına alınması önerilirken, ileri derecedeki tıkanıklıklarda cerrahi müdahale gerekebiliyor. Bu kapsamda, karotis endarterektomi veya stent uygulamaları, beyne giden kan akışını yeniden sağlayarak felç riskini büyük ölçüde azaltıyor.