İSTANBUL (AA) - FİRDEVS YÜKSEL - Ortadoğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Kaynak Teknolojisi ve Tahribatsız Muayene Merkezi Başkanı Prof. Dr. Hakan Gür, nükleer santrallerin inşaatında yer almak isteyen yerli üreticilerin belirli sertifikasyonlara sahip olması gerektiğini belirterek, "Akkuyu NGS'de kullanılacak herhangi bir ürünün Rus standartlarına uygunluğunun onaylanması gerekiyor. Bu konuda Türk firmalarının çok iyi bilgilendirilmesi ve üreticilere bir yol haritası çizilmesi gerekiyor." dedi.

Gür, Akkuyu NGS'nin inşaatında yer almak isteyen yerli üreticilerin takip etmesi gereken teknik adımlara ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.

Nükleer santrallerin kurulum ve işletilmesinde her adımın önemli olduğunu vurgulayan Gür, "Kurulum aşamasında, kaynaklı imalat çok önemli bir yere sahip. Kaynakları yapan personelin eğitimden geçmesi ve kaynak süreçlerinin onaylanması gerekiyor. Akkuyu NGS özelinde baktığımızda, kaynakçıların ve kaynakların kontrolünü yapacak tahribatsız muayenecilerin Rusya'nın sistemine göre onaylanması gerekiyor." diye konuştu.

Gür, Türkiye'deki teknik personelin akreditasyonunun Avrupa Birliği standartlarına uygun olduğunu fakat bunun Akkuyu NGS'yi yapacak Rusya'nın standartlarıyla aynı olmadığını ifade ederek, farklı bir sistem ve teknolojiye sahip Rusya ile yeni bir arayüz oluşturulması gerektiğini kaydetti.

Akkuyu NGS'nin inşaat sürecinde Türkiye ve Rusya'da aynı işi yapan kişi ve kurumların tek bir şemsiye altında toplanması gerektiğine işaret eden Gür, "Akkuyu NGS anahtar teslim yapılacağı için işler Rus uzmanlarının kontrolünde ve standartlarına göre yapılıyor. Dolayısıyla Akkuyu NGS'de kullanılacak herhangi bir ürünün Rus standartlarına uygunluğunun onaylanması gerekiyor. Bu konuda Türk firmalarının çok iyi bilgilendirilmesi ve üreticilere bir yol haritası çizilmesi gerekiyor. İki ülkede kaynak işi yapan üreticiler bir araya getirilmeli ve Türkiye'de yetkilendirilecek bir kuruluşla ortak bir sistem kurulmalı." ifadelerini kullandı.

- "Yerli sanayici aktif olmalı"

Rusya Devlet Araştırma Merkezi uzmanlarından Doç. Dr. Yaver Samedov da inşaası 20 milyar dolara mal olacak Akkuyu NGS'nin bakımı için her yıl ciddi miktarda malzemeye ihtiyaç duyulacağını belirterek, "Bu piyasadan Türk sektörü kazanım elde edecek. Bu nedenle Türk şirketlerinin aktif olması gerekiyor. Türk sanayicilerinin durumu iyi fakat nükleer sektörde yer alacak sanayicilerin bir çatı altında detaylı bir eğitime tabi tutulması gerekiyor." dedi.

Akkuyu NGS'de yer almak isteyen şirketlerin Rusya Devlet Araştırma Merkezi'ne başvurarak onay almaları gerektiğine işaret eden Samedov, şunları kaydetti:

"Merkez bünyesindeki Cniitmash Enstitüsü, Rosatom tarafından materyal araştırma kurumunun başı olarak kabul ediliyor. Nükleer istasyonlardaki personel ve tedarikçi firmaların Rus standartlarına uygunluğunu onaylayan bir kurum olarak, herhangi yeni bir ürün söz konusu olduğunda denetim ve kontrolünü biz yapıyoruz. Olumlu sonuç alırsak, Rosatom bizim onayımız ve tecrübemize dayanarak bu ürünün kullanımını kabul ediyor. Dolayısıyla Akkuyu NGS'de yer almak isteyen sanayici ve çalışanlarının bizim tarafımızdan verilecek bir sertifikasyona sahip olması gerekiyor. Türkiye'de Bursa'da buna yönelik bir temsilcilik açılması için çalışmalar yürütülüyor."

AA