ANKARA (AA) - ECENUR ÇOLAK - Türkiye'nin Vilnius Büyükelçisi Aydan Yamancan, Fetullahçı Terör Örgütü'nün (FETÖ) 15 Temmuz'daki darbe girişimine ilişkin Litvanya'nın tutumuyla ilgili olarak, "Litvanya, ülkemizdeki darbe girişimi sonrasında Türkiye’nin yanında yer almış, diğer Avrupa ülkelerine de empati kurmaları ve sağduyulu bir tutum içinde olmaları çağrısında bulunmuştur. Litvanya’nın bu ilkeli tutumu her zaman hatırlanacaktır." dedi.

Büyükelçi Yamancan, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun Litvanya'nın başkenti Vilnius'a yapacağı resmi ziyaret öncesinde AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.

Türkiye ile Litvanya arasındaki ilişkilerin 17 Eylül 1930'da Moskova’da imzalanan ve 11 Temmuz 1994'te revize edilen Dostluk ve İş Birliği Anlaşması’na dayandığını belirten Yamancan, Türkiye'nin 1940 yılında SSCB'nin Litvanya’yı işgal ve ilhakını tanımadığını anımsattı.

Büyükelçi Yamancan, Litvanya'nın 11 Mart 1990'da bağımsızlığını ilan etmesinin ardından iki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin 3 Eylül 1991'de yeniden tesis edildiğini hatırlatan Yamancan, 1992 başında Türkiye'nin Vilnius Büyükelçiliğinin, 1997'de de Litvanya’nın Ankara’daki Büyükelçiliğinin açıldığını anlattı.

Türkiye'nin, 2004'te Litvanya’nın NATO üyeliğini desteklediğini bildiren Yamancan, aynı yıl Avrupa Birliği (AB) üyesi olmasını da memnuniyetle karşıladığını söyledi.

Yamancan, "Türkiye, 2006’da üç ay süreyle Baltık Hava Polisliği misyonuna katkıda bulunarak ve kurucularından olduğu Vilnius’ta yerleşik NATO Enerji Güvenliği Mükemmeliyet Merkezi’ne mali ve personel desteği vererek müttefik dayanışmasını göstermiştir." diye konuştu.

Litvanya'nın, Türkiye’nin AB üyeliğini desteklediğini ve bu desteğini istikrarla her vesileyle ifade ettiğinin altını çizen Yamancan, "15 Temmuz 2016'da ülkemizde meydana gelen darbe girişimi sonrasında Türkiye’nin yanında yer alan Litvanya, Türkiye-AB ilişkisinin devamlılığının önemini vurgulayan sağduyulu bir tutum izlemiştir. Türkiye ile Litvanya arasındaki ilişkiler her alanda olumlu bir mecrada ilerlemekte ve gelişmektedir. Üst düzey ziyaretler de iki ülke iş birliğine ivme kazandırmaktadır." dedi.

Çavuşoğlu'nun Litvanyalı mevkidaşı Linas Linkevicius’un davetine icabetle 8 Haziran'da Litvanya'ya resmi ziyarette bulunacağını aktaran Büyükelçi Yamancan, Çavuşoğlu'nun 2015’te de ülkeyi ziyaret ettiğini anımsattı.

Litvanya Cumhurbaşkanı Dalia Grybauskaite'nin de 2014’te Türkiye'ye resmi ziyarette bulunduğunu ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı ülkesine davet ettiğini hatırlatan Yamancan, bu ziyaretin de gelecek dönem için gündemde olduğunu kaydetti.

- "Türkiye, Litvanya'da en çok tercih edilen turizm destinasyonu"

Türkiye ile Litvanya'nın bölgesel ve uluslararası meselelere yaklaşımlarının genel olarak örtüştüğünün altını çizen Yamancan, iki ülke arasındaki insani temasların da her geçen gün arttığını vurguladı. Yamancan, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Halklarımızın birbirlerini daha iyi tanımalarını sağlayan bu insani temaslar, her yıl Litvanya’dan tatil amacıyla Türkiye'ye gelen 110 bini aşkın turist, ki nüfusu 2,85 milyon olan Litvanya’da Türkiye en çok tercih edilen turizm destinasyonudur, öğrenci değişim programlarıyla Türkiye’ye gelen Litvanyalı öğrenciler ve Litvanya’ya giden Türk öğrenciler ve Litvanya’da yaşayan Tatar ve Karay kardeşlerimiz çerçevesinde şekillenmektedir. 2013’te başlayan ve halen haftanın her günü yapılan İstanbul-Vilnius THY seferleri de bu insani iletişimin geliştirilmesinde önemli rol oynamaktadır."

- "Ortak hedef ticaret hacminin 1 milyar dolara ulaştırılması"

Türkiye ile Litvanya arasındaki ticaretin son 10 yıllık dönemde giderek arttığına dikkati çeken Yamancan, geçen yıl toplamda 540 milyon doları bulan ikili ticaret hacminin 259 milyon dolarını Türkiye'nin ihracatının, 281 milyon dolarını ise ithalatının oluşturduğunu anlattı.

Büyükelçi Yamancan, ticaret dengesinin daha önceki yıllarda Türkiye lehine olduğunu, ilk kez geçen yıl Litvanya lehine gerçekleştiğini ifade etti.

Litvanya Cumhurbaşkanı Grybauskaite'nin 2014'teki ziyareti sırasında Ortak Ekonomik ve Ticaret Komisyonu (OETK) kurucu deklarasyonunun Ankara’da imzalandığını hatırlatan Yamancan, "Karşılıklı ticaret hacminin ilk aşamada 1 milyar dolara ulaştırılması ortak hedef olarak benimsenmiştir." şeklinde konuştu.

Ancak iki ülke arasındaki karşılıklı yatırımların sınırlı düzeyde olduğuna işaret eden Yamancan, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) 2011-2015 verilerine göre, Türk girişimcilerin Litvanya'daki yatırımlarının 2 milyon dolar, Türkiye'de kayıtlı 27 Litvanya sermayeli şirketin toplam yatırımlarının ise 22 milyon dolar seviyesinde olduğunu anlattı. Büyükelçi Yamancan, şunları kaydetti:

"Litvanya ekonomisi açısından bilgi, iletişim teknolojileri, yenilenebilir enerji, nano teknoloji, ulaştırma ve taşımacılık konularında, Türk ekonomisi bağlamında tekstil, hazır giyim, makine, yaş meyve sebze, müteahhitlik hizmetleri ve ulaştırma lojistik, ikili iş birliğinin geliştirilebileceği alanların başında gelmektedir.

OETK’nin ilk toplantısının iki ülke ekonomi bakanlarının eş başkanlıklarında gelecek temmuz ayında Vilnius’ta gerçekleştirilmesi öngörülmektedir. Türkiye ile Litvanya arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilere kurumsal bir çerçeve getirecek olan OETK’nin, bu ilişkilerin gelişmesine ivme kazandırması beklenmektedir."

- Türkiye ile AB ilişkileri

Litvanya'nın Türkiye'nin AB'ye tam üyelik sürecini desteklediğini ve bunu her vesileyse ifade ettiğini aktaran Yamancan, Litvanya Dışişleri Bakanlığının FETÖ'nün darbe girişiminin ardından ve 10 Ağustos'ta yaptığı açıklamalarda da AB üyelik sürecine verilen desteği vurguladığını hatırlattı.

Yamancan, Litvanya'nın FETÖ'nün darbe girişiminin ardından Türkiye'ye yönelik tutumunu şu sözlerle anlattı:

"Darbe girişimini müteakip seçilmiş hükümetimiz ve Türk demokrasisine desteğini açıklıkla ortaya koyan Litvanya, AB üyelik müzakerelerimizin sonlandırılmasının gündeme getirilmesini de içeren, bazı ülkelerin ülkemize yönelik olumsuz tutumundan duyduğu rahatsızlığı dile getirmiş, bu tutumu dengelemeye gayret göstermiştir.

Dışişleri Bakanı Linkevicius, 22 Ağustos 2016'da ülkemizi ziyaret etmiş, darbe girişimi sonrasında dayanışma ziyaretinde bulunan ilk NATO ve AB üyesi ülke dışişleri bakanı olmuştur. Başbakanımız Binalı Yıldırım ve TBMM Başkanı İsmail Kahraman tarafından kabul edilen ve darbe girişiminde hasar gören TBMM binasını ziyaret eden Litvanya Dışişleri Bakanı Linkevicius, ortak basın toplantısında, basına verdiği demeçlerde ve sosyal medya mesajlarında AB üyelik sürecimize desteğini vurgulamış, ülkemizle empati kurulmasına yönelik sağduyulu mesajlar vermiştir."

Linkevicius'un Türkiye-AB iş birliğinin devamının asli önem taşıdığı ve Türkiye ile uzun vadeli stratejik ortaklığın devamının Avrupa'nın çıkarına olduğu şeklindeki açıklamalarını hatırlatan Yamancan, bütün bunların Litvanya'nın Türkiye ile AB arasındaki müzakere sürecine yapıcı katkıda bulunmaya yönelik, sağduyulu bir tutum içinde olduğunu gösterdiğini söyledi.

- "(FETÖ'nün darbe girişimi) Litvanya'nın ilkeli tutumu hatırlanacak"

Büyükelçi Yamancan, sözlerini "Litvanya, kendi tecrübeleri itibarıyla demokrasinin ve egemenliğin kıymetinin idrakinde, Türkiye’nin de bir müttefik ve ortak olarak değerinin farkındadır. Bunların doğal sonucu olarak ülkemizdeki darbe girişimi sonrasında Türkiye’nin yanında yer almış, diğer Avrupa ülkelerine de empati kurmaları ve sağduyulu bir tutum içinde olmaları çağrısında bulunmuştur. Litvanya’nın bu ilkeli tutumu her zaman hatırlanacaktır. FETÖ ile mücadele bağlamında iş birliğinin geliştirilmesi de bu tutumun doğal seyrini teşkil edecektir." diyerek tamamladı.

AA