GİRESUN (AA) - GÜLTEKİN YETGİN - Giresun'un Çanakçı ilçesindeki Kuşköy, UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Listesi'ne aday ıslıkla haberleşme yöntemi "kuşdili"nin tanıtılması amacıyla bu yıl 19'uncusu düzenlenecek festivale hazırlanıyor.

Kuşköy halkı tarafından yaklaşık 400 yıldır kullanılan haberleşme yöntemini tanıtmak ve gelecek kuşaklara aktarmak amacıyla gerçekleştirilen Kuşdili Kültür ve Sanat Festivali'nin 19'uncusu yapılacak.

İl merkezi ile Kuşköy'de ağustosta iki gün düzenlenecek festivalde, kuşdili yarışması, tiyatrosu ve gösterimi yer alacak. Kuşköy halkı, bu sene de yöresel kıyafetlerini giyerek kuşdiliyle yarışacak.

Kuşdilinin UNESCO tarafından İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası olarak kayıt altına alınması için yapılan çalışmalar, bu yıl festivale ayrı heyecan katacak.

- "Kuşdilinin amacı uzaktaki insanlarla anlaşabilmek"

Kuşdilini Tanıtma Kültür ve Turizm Derneği Başkanı Şeref Köçek, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kuşdilinin amacının, uzaktaki insanlarla anlaşabilmek olduğunu söyledi.

Karadeniz'in engebeli arazisi nedeniyle kuşdilinin ortaya çıktığını anlatan Köçek, "Kuşdili, köyümüzde düğün, cenaze, hastalık, imeceye çağırma durumlarında en önemli ve en kolay haberleşme türüdür. Karşıdan karşıya 3 kilometre mesafeden birbirine haber ulaştırmada en çok kullanılan yöntemdir." dedi.

Yörede kullanılan kuşdilinin Türkiye ve dünyada tek olduğunu belirten Köçek, bu kültürü yaşatmak için her yıl festival düzenlediklerini bildirdi.

Köçek, bir süre önce kuşdilinin UNESCO tarafından İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası olarak kayıt altına alınması için başlatılan çalışmaların, festivale ayrı heyecan katacağını dile getirdi.

- "Düşmanlara karşı da kullanıldı"

Kuşdilinin Karadeniz'deki Rus işgali yıllarında da kullanıldığını ifade eden Köçek, halkın bu sırada zarar görmemek için kuşdiliyle haberleştiğini anlattı.

Düşman askerleri anlamadığı için köylülerin kuşdiline başvurduğunu kaydeden Köçek, "İşgalde halk, uzaktan uzağa 'Düşman geliyor, kaç, kendini sağlama al' gibi haber vererek kuşdiliyle tedbir almış almıştır. Böylelikle uzaklaşmış, kendini korumuştur. Kuşdili yardımıyla önce can, daha sonra mallarını kurtarmaya çalışmışlar. Atalarımız coğrafi şartların zor olduğu Karadeniz'de kuşdilini adeta telsiz gibi kullanmış." diye konuştu.

Kuşköy'de oturan 72 yaşındaki Mustafa Civelek ise babasının 115 yaşında öldüğünü belirterek, "Babam da hep anlatırdı. Kuşdili, o zaman da dedelerimizin işlerine yaramış. Kuşdiliyle 'Kayadan aşağı Rus geliyor, tedbir al' diye anlaşmışlar, 'Nereye mevzi aldın, nerede saklanıyorsun' şeklinde konuşmuşlar." dedi.

Düşman askerlerinin kuş diline anlam veremediğini dile getiren Civelek, "Dedelerimiz anlaşmayı devamlı kuşdiliyle yapmışlar. 'Düşman şu bölgeden geliyor, ekinlerini sakla' gibi konuşarak mallarını da korumuşlar." ifadelerini kullandı.

- "Turizmden gelir getirecek bir pazara sokulması gerekir"

Çanakçı Belediye Başkanı Tuncay Kasım da değişen yaşam koşulları, insanlar arası iletişim kaynaklarının çoğalmasıyla kuşdilinin etkinliğinin sınırlandığına dikkati çekti.

Bu şekilde haberleşmeye ihtiyaç duyulmadığından kuşdili kullanan sayısının giderek azaldığına işaret eden Kasım, şunları kaydetti:

"Kültürel miras olan kuşdili, yöreselden ulusala ve ulusaldan evrensel boyuta ulaşması gerekirken maalesef yöresel boyutta hapsolmuştur. Bu büyük bir kayıptır. Bu kültürel mirasın ulusal ölçekli kültürel ve sosyal politikalarla desteklenmesi, turizmden gelir getirecek bir pazara sokulması gerekir. Bunun için de yöreye gerekli altyapı yatırımının yapılması, yöre halkının eğitimine öncelik verilmesi ve bunun üzerinde bilimsel anlamda çalışılması gerekir."

AA