ANKARA (AA) - Maliye Bakanı Naci Ağbal, kamu-özel işbirliği (KÖİ) projelerine bütçeden ayrılan kaynaklara ilişkin, "İnanıyoruz ki, önümüzdeki dönem garanti ödemeleri başta olmak üzere bu ödemeler aşağı gelecek, projelerin net getirisi pozitif olacak." dedi.

Ağbal, Maliye Bakanlığı ve Dünya Bankası tarafından Swiss Otel'de ortaklaşa düzenlenen "Kamu-Özel İşbirliği (KÖİ) Uygulamalarının Uluslararası Muhasebe Standartlarına Göre Muhasebeleştirilmesi ve Mali Tablolarda Sunumu" konulu konferansta yaptığı konuşmada, Türkiye'nin kamu mali yönetimi ve kontrol sistemini dönüştürmek için yürüttüğü çalışmalara Dünya Bankası'nın büyük destek verdiğini söyledi.

Bu alanda 2003'te yapısal bir reformu hayata geçirdiklerine işaret eden Ağbal, kamu kaynaklarının etkin ve verimli kullanılması, harcamaların şeffaf olması, kamu yönetiminde kaynak etkinliğinin sağlanması gibi noktalarda önemli başarılara imza atıldığını belirtti.

Ağbal, bu tarih itibarıyla tüm kamu kaynaklarının genel devlet hesaplarında toplandığını ve harcamaların bu hesaplardan yapıldığını anımsatarak, şöyle devam etti:

"İlk defa tüm devlet aygıtının mali hesaplarını ve gerçek bütçe açığı, gerçek bütçe dengesi, gerçek borç yükünü bu tarihten itibaren görmeye başladık. Topladığımız kaynakların hangi çeşitlerden oluştuğunu toplumla paylaştık, harcamaları çok daha detaylı şekilde kamuoyuna sunduk. Bugün gelinen noktada uluslararası standartlarla uyumlu kamu mali yönetimi ve kontrol sistemini Türkiye olarak kurduk."

- "İkinci nesil reformları hayata geçireceğiz"

Ağbal, Dünya Bankası ve Uluslararası Para Fonu (IMF) ile ikinci nesil reformlar konusunda ortak çalışmalar yaptıklarına değinerek, "İnanıyorum ki kamu harcama yönetimi anlamında hazırlıklarını belirli bir aşamaya ulaştırdığımız bu çalışmaları da parlamentoya getirmek suretiyle ikinci nesil reformları Türkiye'de hayata geçireceğiz." diye konuştu.

Hükümet olarak kamu mali yönetim ve kontrol sisteminde her zaman açıklıktan, şeffaflıktan yana olduklarının altını çizen Ağbal, Maliye Bakanlığının her ay düzenli şekilde aylık bütçe sonuçlarını kamuoyuyla paylaştığına dikkati çekti.

Ağbal, artık devletteki bütün dairelerin mali tablolarının açık, şeffaf, hesap verebilir bir formatta ve uluslararası standartlara uygun olarak kamuoyuyla paylaşılabildiğini belirterek, şeffaflık ve hesap verebilirliğin yönetim kalitesini artırdığını vurguladı.

Hala uluslalarası standartlara uyum konusunda yapılması gerekenler olduğunun altını çizen Ağbal, "Kapsamı ve metodolojisi uluslararası standartlarla tam uyumlu bir muhasebe sistemi mali tablo üretimi ve bunların yayınlanmasını yapacağız." ifadesini kullandı.

- "Türkiye'nin kalkınmasına fayda sağlayacak"

Ağbal, bütçeden kaynak ayırarak birçok alanda altyapı yatırımları yaptıklarını ancak Türkiye'nin kısa vadede sağlıkta, eğitimde, altyapıda, ulaştırmada çok daha fazla yatırım yapmasına ihtiyaç bulunduğunu söyledi. Türkiye'nin daha rekabetçi olabilmesi ve uluslararası karşılaştırmalarda daha iyi noktalara gelmesi için bu yatırımların önem taşıdığına işaret eden Ağbal, geleneksel bütçe kaynakları dışında KÖİ projelerini de bu finansman yönteminde devreye sokarak yatırımları hızlandırmaya kararlı olduklarını söyledi.

Birçok alanda KÖİ projeleri başlattıklarını ve uygulamaya devam ettiklerini anımsatan Ağbal, söz konusu projelerin etki analizlerini ve finansman metodlarını gerçekleştirdiklerini dile getirdi.

Ağbal, özel sektörün iş birliğine giderken riskleri de görmek istediğine dikkati çekerek, "Bugün gerek ulaştırma, gerek sağlık sektöründe projeler meyvelerini vermeye başladı. Şu anda bu projelerin yatırım evrelerinin bittiğini ve işletme evresine geçtiğini görüyoruz." dedi.

KÖİ modellerinde farklı seçenekler bulunduğuna işaret eden Ağbal, hükümet olarak yaptıkları projelerin gerek finansman modeli, gerek fizibilitesi, gerekse geleceğe dönük katacağı değer bakımından son derece doğru projeler olduğunu gördüklerini söyledi.

Ağbal, ileriye dönük bazı KÖİ projelerinde garanti vermek gerektiğini ifade ederek, ileriye dönük bu tür riskler paylaşılmaz ve kontratlarda belirlenmezse, bu projelerin fiyatlama modelinin de değişeceğini kaydetti.

Türkiye ekonomisinin yüksek oranda büyümeye devam edeceğini, refah ve katma değerin artacağını dile getiren Ağbal, geçmişte yapılan KÖİ projelerinde nasıl Türkiye kazandıysa, şu anda gerçekleştirilen söz konusu projelerde de orta ve uzun vadede Türkiye'nin kazanacağını vurguladı.

Ağbal, yapılan yatırımların özellikle ulaştırma ve enerjide üretkenliği, özel sektörün rekabetini artıran birçok faktörü içerdiğinin altını çizerek, "Bugün gerçekleştirmekte olduğumuz İstanbul'dan İzmir'e otoyol projesi ve bağlantılı köprü geçişleri bir bütün olarak bakıldığında doğrudan doğruya faydaları yanında tasarruf da sağlıyor. Bunların hepsini bir araya koyduğumuz takdirde göreceğiz ki, inşallah bu projeler Türkiye'nin kalkınmasına çok önemli faydalar sağlayacak." değerlendirmesinde bulundu.

- "Ödenekler bütçe dengelerimizde sürdürülebilir olacak"

KÖİ projelerine gerekli kaynağın bütçeden karşılanması hususuna da değinen Ağbal, şu ifadeleri kullandı:

"Burada yatırımı baştan özel sektör yoluyla finanse ediyorsunuz, yıllar itibarıyla da geri dönüşlerini bütçeden karşılamanız gerekiyor. Geçen sene ödemelerine başladığımız projeler var. Bu sene de bunlar için gerekli ödenekleri koyduk, önümüzdeki yıllarda da koyacağız. Her birini bütçe ödenekleri dahilinde karşılayacağız ama inanıyoruz ki, önümüzdeki dönem garanti ödemeleri başta olmak üzere bu ödemeler aşağı gelecek, projelerin net getirisi pozitif olacak. Ekonomideki büyümeye devam ettiğimiz sürece bu projeleri ne kadar isabetle yaptığımızı hep beraber göreceğiz. Zaman zaman tartışmalar oluyor; 'Acaba bu projeler bütçelerde öngörülemeyen veya çok ağır yük getiren projeler mi olacak?' Bütün fizibilitelerde bu hesapları yapıyoruz. Gelecek yıllarda KÖİ projelerinin gerektirdiği ödemeler için koyacağımız ödenekler bütçe dengelerimizde sürdürülebilir, yönetilebilir büyüklükte tutulacak ama bu projeler gerçekleştiği için ekonomide sağlayacağımız dışsallıklar dahil toplam katma değer her şeyin üzerinde olacak."

Ağbal, müsteşarlığı döneminde KÖİ'nin uluslararası standartlara göre muhasebeleştirilmesi çalışmaları için talimat verdiğini belirterek, "Muhasebat Genel Müdürlüğümüz, belediyeler dahil tüm KÖİ projelerinin devam eden tüm süreçlerinde muhasebe kayıtları ve bunların mali tablolara yansıtılmalarını uluslararası standartlar ne diyorsa, o şekilde yapıyoruz. Bunu son derece önemli ve değerli buluyorum." dedi.

Yürüyen KÖİ projelerinin gelecek yıllarda kamu maliyesine getirebileceği risklerin uluslararası standartlara uygun belirlenmesi, hesaplanması ve mali tablolara yansıtılarak kamuoyuyla paylaşılması konusunda Maliye Bakanlığı olarak çalışma başlattıklarını anlatan Ağbal, bu çalışmayı, Hazine Müsteşarlığı, Kalkınma Bakanlığı ve KÖİ projelerini yapan ilgili kamu kurumlarıyla birlikte yürüttüklerini bildirdi.

Bakan Ağbal, şunları kaydetti:

"Yapacağımız çalışma, uluslararası standartlarla ve metodolojilerle birebir aynı olacak. Bugüne kadar yapılan çalışmalar bir noktaya geldi. Arkadaşlar bütün teknik çalışmaları yaptı, rapor taslaklarını üretti ve kamuoyuyla paylaşılabilecek teknik düzeyde bir taslak rapor hazırlandı. Burada Dünya Bankası ve IMF'nin teknik iş birliği yapması yönünde gerekli görüşmelerimiz var. IMF ile görüşüldü, onlar da bu çalışmaya teknik destek verecekler. Bunlar tamamlanıp kamuoyuyla paylaştığımızda tam manasıyla uluslararası standartlarla uyumlu bir çalışma olacak. İnşallah aralık ayında teknik çalışmaları bir noktaya getireceğiz, bunlar da tamamlanır tamamlanmaz sonuçlarını kamuoyuna duyuracağız. Bundan sonra da Maliye Bakanlığı olarak KÖİ projelerinin ileriye dönük muhtemel riskleri konusunda düzenli bir şekilde raporları yayınlayarak kamuoyuyla paylaşacağız."

AA