ADEN (AA) - MAHMUT GELDİ - Yemen'in geçici başkenti Aden, bir süredir meşru yönetim ile Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) destekli Güney Geçiş Konseyi bünyesindeki Hizam el-Emni güçleri arasındaki çatışmalara sahne oluyor.

Her ne kadar Aden'deki Cumhurbaşkanlığı koruma güçleri, hükümeti düşürme girişiminde bulunan BAE destekli güçleri püskürtse de çatışmalar aralıklarla sürüyor.

Kentteki görgü tanıkları, Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da ikamet eden Yemen Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi liderliğindeki meşru hükümete bağlı güçlerin, Maaşık Cumhurbaşkanlığı Sarayı çevresindeki bölgelerde kontrolü sağladığını belirtiyor. Ancak, önceki gün başlayan olaylar kapsamında kentin bazı yerlerinde sokak çatışmaları yaşanıyor.

- Hükümeti düşürme girişimi

Ülkenin geçici başkenti Aden'de son günlerde yaşanan çatışmalar, 1 Ağustos'ta BAE tarafından desteklenen Hizam el-Emni güçlerine ait El-Cela Karargahı'ndaki askeri töreni hedef alan saldırı sonucu 49 kişinin hayatını kaybetmesiyle şiddetlendi.

Saldırıda BAE'den aldığı destekle son iki yılda ülkenin güneyinde etkin bir güç olarak öne çıkan Hizam el-Emni'nin üst düzey askeri yöneticilerinden Ebu Yemame olarak bilinen Münir el-Yafii de öldü.

Yemen'in güneyini bölmek amacıyla 2017 yılında BAE himayesinde kurulan Güney Geçiş Konseyi, söz konusu saldırıyı bahane ederek güney bölgesindeki kuzey Yemenlileri, "Husiler adına casusluk yaptıkları gerekçesiyle" şiddet kullanarak bölgeden çıkarma yolunu seçti. BAE tarafından Yemen’in güneyinde eğitilen 90 bin civarında ayrılıkçı militan olduğu biliniyor.

Kuzeylilere yönelik silah ve medya baskısını kullanarak bölge halkının desteğini toplama çalışmalarını birkaç gün sürdüren Güney Geçiş Konseyi, Ebu Yemame ve diğerlerinin cenazelerinin toprağa verileceği günü "meşru hükümetin aleyhinde" kullanmak istedi.

- Cenazeden sonra Cumhurbaşkanlığı Sarayına yürüyüş

Cenazelerin defnedilmesi için Yemen meşru hükümetinin güneydeki ana merkezini temsil eden Maaşık Cumhurbaşkanlığı Sarayına en yakın mezarlığı tercih eden Güney Geçiş Konseyi, aynı zamanda halkı "Aden'i kaosa sürüklemekle" suçladığı meşru hükümeti düşürmeye çağırdı.

Cenazelerin toprağa verilmesinin ardından kalabalığı Maaşık Cumhurbaşkanlığı Sarayına yönlendiren Hizam el-Emni mensubu silahlı kişiler ile sarayı koruyan güçler arasında en az 3 kişinin öldüğü ve 20 kişinin yaralandığı bir çatışma çıktı.

Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri ise bu çatışmalar karşısında "Aden semalarında savaş uçaklarıyla uçmakla" yetindi.

- Hükümet ve koalisyondan gelen ilk açıklamalar

Yemen Başbakan Yardımcısı ve İçişleri Bakanı Ahmed el-Meyseri olayların ardından yaptığı açıklamada, Güney Geçiş Konseyi Başkan Yardımcısı Hani bin Berik'in Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi liderliğindeki meşru hükümete karşı savaş ilan eden çağrılarını "fitne" şeklinde yorumladı.

Maaşık Sarayı'na yönelik baskın girişimini önlediklerini söyleyen Meyseri, "Biz, Arap koalisyonuyla koordineli olarak devlet kurumlarını koruma ve Aden'in güvenliğini sağlama yönündeki görevimizi yerine getirmeye devam edeceğiz. Koalisyon güçleri de hukuk dışına çıkan bu oluşumlara karşı bize desteğini teyit etti." diye konuştu.

Koalisyon sözcüsü Turki el-Maliki de Suudi Arabistan resmi ajansı SPA'ya yaptığı açıklamada, Aden kentinin istikrar ve güvenliğine zarar verecek her türlü adıma kararlılıkla karşı çıkacaklarını belirtti.

Geçici başkent Aden'deki gelişmeleri endişeyle izlediklerini aktaran Maliki, "Koalisyon güçleri, bu tehlikeli gelişmeleri kesin bir dille reddediyor ve Yemen halkının çıkarlarıyla oynanmasını kabul etmiyor." dedi.

Güney Geçiş Konseyine bağlı Hizam Emni güçleri, 6 Ağustos'ta bir sonuç alamadıkları çatışmalardan sonra dün kentin birçok noktasında hükümet güçleriyle, ağır silahlar kullanarak yeniden çatışmaya başladı.

Konseyin Başkan Yardımcısı Bin Berik, hükümet güçlerinin ilerleme kaydettiği Aden'deki çatışmalara ilişkin sosyal medya hesabından yaptığı son açıklamasında, "birliklerinden sadece bazılarını kullandıklarını" ifade etti.

- Meşru hükümete destek açıklamaları

Yemen'deki eski Cumhurbaşkanı Ali Abdullah Salih'in kurduğu Genel Halk Kongresi, Yemen Islah Partisi, Yemen Sosyalist Partisi, Nasırcı Parti ve Er-Reşad Partisi'ni bünyesinde barındıran Ulusal İttifak, Aden'deki olaylara dair dün yazılı açıklama yayımladı.

İttifak, yaşananlar karşısında Cumhurbaşkanı Hadi hükümetine desteğini vurguladı.

Yemen yerel basınında ayrıca, ülkenin güneyindeki Aden, Hadramevt, Şebve, Ebyen, Lahic ve Sokatra valilerinin, Güney Geçiş Konseyinin girişimlerine karşı meşru yönetime destek açıklamaları yer aldı.

Konuya ilişkin yapılan uluslararası açıklamalarda ise gelişmelerin endişeyle izlendiği belirtilerek, sükunet çağrısında bulunuldu.

- Hükümetin koalisyona çağrısı

Yemen hükümetinden dün akşam yapılan yazılı açıklamada, Güney Geçiş Konseyinin, devlet kurumlarına saldırma ve ağır silah kullanma gibi sorumsuz adımlarına işaret edildi.

Suudi Arabistan ve BAE gibi koalisyonun lider ülkelerine, konseye acilen ve güçlü bir şekilde baskı yapma çağrısında bulunulan açıklamada ayrıca Aden'de yaşananların sadece Husiler ile İran'ın yararına olduğuna dikkat çekildi.

Yemen'in güneyini kuzeyden ayırma amacı güden ve çoğunlukla BAE'de ikamet eden Aydarus ez-Zubeydi'nin liderliğindeki Güney Geçiş Konseyinin, geçen yıl ocak ayında da hükümete bağlı güçlere karşı başlattığı çatışmalar, onlarca kişinin yaşamını yitirmesine ve 300'den fazla kişinin yaralanmasına yol açmıştı.