Türkiye'nin kitap kültürünü değiştirdik
kitapyurdu.com’un sahibi, yöneticisi Sadi Kizir’le konuştuk.
Müşterileri arasında Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün de olduğu kitapyurdu.com her gün yaklaşık 5 bin kitap siparişi alıyor. 2007 yılında siteden 750 bin kitap satıldı. Sitenin kurucusu Sadi Kizir sadece Türkiye’den değil Vietnam, Japonya gibi ülkelerden de Türkçe kitap siparişi aldıklarını belirterek yakında dünyanın en büyük internetten kitap satış sitesi olan Amazon.com’la kurumsal iletişime geçeceklerini ifade etti.
Şu anda Türkiye'nin en büyük ilk 100 internet sitesi arasında yer alan Kitapyurdu.com sitesini ne zaman, nasıl, hangi amaçla kurdunuz?
Kitapyurdu.com; 1985'ten beri Cağaloğlu'nda; kitabevi, yayınevi, dağıtımcılık, matbaacılık ve bilişim alanında faaliyet gösteren Repar Tanıtım ve İletişim Ltd. Şti. tarafından kuruldu. 1998 yılında sitenin ön çalışmalarına başlandı ve 2000 yılında "Internet Kitapçınız" sloganıyla sanal dünyada yerini aldı. Kitapyurdu.com; okuyucu, yayıncı, dağıtıcı problemini bilen, yasayan bir kurumun; problem çözme, ihtiyaca cevap verme anlayışıyla sahiplendiği iddianın adi olarak ortaya çıktı. İlk aşamada; 1985 yılında kurmuş olduğumuz Repar Tanıtım ismindeki şirketimizin bünyesinde olan Kitapyurdu.com daha sonra, ayrı bir şirket haline geldi. Kitapyurdu.com y
alnızca internetten satış yapan bir kitapevi değil, aynı zamanda kültür hayatımızla ilgili konularda herkese açık bir bilgi merkezi, bir buluşma merkezi. Sekiz yıldan beri kitap almanın en pratik ve en ekonomik yollarını sunduk ve 2008 yılında da 'sadece kitap' çizgisini devam ettireceğiz.
Okurlardan aldığınız ilk tepkiler nasıldı?
Kitapyurdu,com olarak; müşteri memnuniyetini üst sınırlarda tutuyoruz. Yani sadece kitap merkezli olmamız ve hem müşteri memnuniyetinin ön sıralarda olması hem de avantajlı kampanyalar ve 365 gün 24 saat fuar nitelikli ekonomik yaklaşım anlayışıyla diğer sitelerden sıyrılıyoruz. Bizim çok önem verdiğimiz ve tanıtım kampanyalarımızda ısrarla üzerinde durduğumuz bir anlayışımız var: Güven... Biz okurlarımızın bize duyduğu güvenle, 8 yılda ‘Türkiye'nin kitapçısı’ olduk.
Müşterilerinizin güvenini sağlamak kolay olmasa gerek.
Evet. Özellikle e-ticarette güven sağlamanın bilinen zorlukları var. Bunlar ancak zaman ile ve işin gereğini hakkıyla yapabilmekle aşılabiliyor. Bu güveni Türkiye'de sağladığımız gibi, yurtdışında da güven sağlayarak; Avrupa-Amerika-Asya ülkeleri ve Japonya, hatta Vietnam'da bile müşteriler edindik.
Yurt dışına çok kitap satıyor musunuz? Ve bu arada yurtdışında yayınlanmış kitapları sitede bulma imkânı var mı? Yani Amazon.com gibi uluslararası sitelerle kurumsal bağlantınız var mı?
Şu ana kadar 49 ülkeye kitap satışı yaptık. Avrupa ülkelerinin haricinde, kitap gönderisi yaptığımız Ortadoğu ülkeleri de var. Şu an sadece Türkiye'deki yayınevlerinin kitapları ve ürünleri var. Ama bu yönde talepler olursa bir kategori oluşturulur. Amazon.com ile ilgili yeni bir çalışmamız olacak. Onu ileriki zamanlarda kitap kurtları ile paylaşacağız.
Okurlar hangi sebeplerle sizi tercih etiğini düşünüyorsunuz?
Kullanımı pratik bir siteyiz, aranan bütün kitaplar bulunabiliyor ve zamanında teslim ediliyor. Bunu başarmak, kurumsal bütünlüğü ve olgunluğu sağlayarak mümkün olabiliyor.
Yayınevleri siz bu siteyi kurmaya karar verdiğinizde nasıl bir tavır geliştirdiler, çünkü genelde okurlar kadar kuşkucudur yayınevleri de?
Günde yaklaşık 80 bin ziyaretçimiz var ve bu rakam her gün artış gösteriyor. Çünkü Türkiye'de internet kullanıcılarının sayısı hızla artıyor. Bilindiği üzere internet kullanıcı sayısındaki hızlı artış, ADSL'nin hayatımıza girmesi ile başladı. Kitapyurdu.com'dan 2006 yılı içinde 110 bin üzerinde paket ve yaklaşık 750 bin civarında da kitap gönderisi gerçekleşti. 2 bin 167 yayınevi veritabanımızda ve sürekli yeni yayınlar hizmete sunuluyor, kullanıma ve satışa çıkıyor. Sitenin bilgi bankasında 120 binin üzerinde kitap var. İndirim oranlarımız yüzde 70'lere kadar yükseliyor.
Türkiye genelinde alexa'nın ölçümlerine göre 103. sitesiniz...
Evet, Türkiye'de e-ticaret siteleri arasında ilk 5 siteden biriyiz. 200’e yakın kitap satış sitesi arasında ise hem müşteri sayısı hem üye sayısı ve hem de satış hacmi açısından en öndeyiz.
Genelde ne tür kitaplar çok satan olarak görünüyor sizin sitenizde?
Fiziki kitapçılar çok satan kitap listelerini genelde masa başında yaparlar. Halbuki "internet kitapçısı" Kitapyurdu.com çok satan kitaplar listesini, dinamik olarak, her gün sunucularında oluşan verilere dayanarak oluşturur. Bu sebeple, Kitapyurdu.com çok satan listelerinde "çekememezlik", "tarafgirlik", "kendi yazarını ya da kitabını kayırmak", "siyasi duruşlar" gibi "duygusal" faktörler değil, tamamen gerçek veriler belirleyici olur.
Fiziki kitapevlerine nazaran avantajlı olduğunuz yönleriniz nelerdir?
Internet kitapçılığının, fiziki kitapçıya göre kolay ulaşım, ekonomik olmak, zaman tasarrufu ve benzer kolaylıkları ve avantajları vardır. Bu avantajların yanında kitabi "tutamamak", "koklayamamak" gibi dezavantajlarından da bahsetmek gerekir. Kitapyurdu.com bu dezavantajları aşabilmek için, mümkün olduğunca çok kitabın ilk 10 sayfasını resim formatında sitede bulundurmaya çalışıyoruz.
Gerçek kitapçılarda olduğu gibi sizde de kitap satışlarının arttığı ya da azaldığı periyotlar var mıdır?
Tabii ki. Mesela yaz aylarında yayınevleri genelde pek yeni kitap basmaz. Ekim ayında başlarlar. Türkiye'de kitap ilgisi, kitapla bütünleşme, konu meraklılığı, Ekim ayıdır. Ekim, tıpkı yayınevleri gibi bizim için de başlama dönemidir. İkinci bir kitap satışının arttığı dönem, Mart ayında yaşanır.
Sizin de satışlarınız düşer mi yazın?
Yaz aylarında insanlar kitap okumaz. Gazete bile okumaz. Tatilde Türkiye'deki insanlar kitap okuma adına hiçbir şey yapmaz. Oysa gelişmiş ülkelerde durum tersi yöndedir. Çalışırken ayırırlar okuyacakları kitapları ve tatilde çoğunlukla kitap okurlar.
Yani gerçek dünyada yaşanan sanal dünyada da aynen geçerli, öyle mi?
Evet, aynen öyle.
Sahafiyelik kitapları bulmak mümkün mü sitede?
Var. Sahaf bölümü ve kelepir bölümü var. İnternette kitap işi ilk başta son derece kârlı bir işti. Herkes bu kârı görünce site kurmaya başladı. Yakıcı ve yıkıcı bir rekabet ortamı geldi. Şimdi bu piyasada kâr etmek zor. O nedenle fiyatlar düşmeye başladı ve sürümden kazanma konusu ortaya çıktı. Biz internetten yalnızca kitap satışı yapan ilk site olmanın avantajlarını yaşıyoruz. Ve tüm siteler arasında en ekonomik kitapları sadece bizde bulabilirsiniz. Hem kampanya anlamında hem de indirim oranlarında bu durum apaçık görülüyor.
Kitap siparişlerini ne kadar günde teslim ediyorsunuz?
Bir kitabın sipariş adresine ulaştırılması ortalama üç gün. Ama mesela Trabzon'da oturan bir kişi, bir kitap istiyor. Ve kitap, Gaziantep'te bir yayınevinde bulunuyor. Bu kitabı dağıtımcılarda bulamayınca Önce biz bu kitabı oradan getirtiyoruz. Daha sonra da müşteriye yolluyoruz. Böyle özel durumlarda süre uzayabiliyor.
Anladım. İnternetten kitap alışverişi konusunda yaşadığınız ilginç bir durum, bir olay var mı? Hiç okur tepkisiyle karşılaşmadınız mı? Okurlar sizi hep takdir mi etti?
Şimdi, Cumhurbaşkanımız Abdullah Gül bizden kitap alıyor. En son şöhretli müşterimiz Çankaya köşkü. Kendilerine saygı ve sevgilerimizi iletiyoruz.
Başka sizden kitap alan ünlü isimler var mı?
Tabii ki var, sanat dünyasından, is dünyasından ve spor dünyasından da var.
Kimler acaba, ne tür kitaplar tercih ediyorlar?
Bu sorunun cevabını elbette veremeyiz, verirsek müşterilerimizin özel bilgilerini deşifre etmiş oluruz.
2007'de siteniz aracılığıyla en çok kitabını sattığınız, en çok okunan yazar kim acaba?
Yılın en çok okunan yazarı olarak ‘İlber Ortaylı’yı belirledik sitemizdeki verilere göre. Kurulusundan beri misyonunu hiç değiştirmeden "sadece kitap" alanında yoğunlaşan ve her yıl, bir önceki yıla nazaran iki katı artışla büyüyen Kitapyurdu.com; şuanda İlber Ortaylı'nın tüm eserlerini set halinde alanlara da kampanya dışında özel bir indirim uyguluyor. Osmanlı’yı yeniden tanıttığı ve tarihin bıraktığı izleri irdelediği "Osmanlı’yı Yeniden Keşfetmek" serisi halen çok satanların gözdesi. Kitapyurdu.com 'yazarın yeni kitabı çıktığında haber ver' servisine; İlber Ortaylı'nın yeni kitabı çıktığında haberdar olmak için kayıt yaptıran üye sayısı ise 25 bini geçmiş durumda. Ayrıca sitemizdeki yazarlar bölümünde yıl içinde en çok kitabı satılan 50 yazarı da görmek mümkün.
Reel dünyadaki kitapçılardan hiç tehdit aldınız mı?
Reel kitapçılardan tehdit almıyoruz ama ara sıra bazı ideolojik gruplardan tehdit alıyoruz, "Neden şu tür kitaplar var, şu tarz kitaplara sitenizde yer vermeyin!" türü tepkiler bunlar da.
Türkiye'deki kitap okuma kültürünü nasıl değerlendiriyorsunuz?
Yani 70 milyonluk bir ülkede okunan kitap sayısı son derece yetersiz.
Türkiye'de yılda yaklaşık 10 bin farklı kitap basılıyor sanırım.
Evet, bu civarda. Ama bu durum sayısız konular ve sınırsız ihtiyaçlarla ilgili. Aslında kaliteli olanlar sıyrılıyor. Her zaman da böyle olmuştur. Keşke daha çok kitap basılsa. Daha çok kitap demek daha yaşanılabilir bir dünya demek. Biz her gün 5 bin civarında kitabı paketleyip yolluyoruz. Yani bir yılda, Türkiye'de basılan farklı kitap sayısı kadar kitabı; biz adet olarak her 2 günde bir okurla buluşturuyoruz. Elbette bu bizim için gurur kaynağı.
Yeni dönemdeki hedefleriniz ne?
Yeni dönemde kişiye özel kampanyalara ağırlık vereceğiz; yine taksitli satışlara ağırlık vermeyi, öncelikle her internet kullanıcısının bildiği bir internet sitesi olmak, daha sonra ise en az bir kez alışveriş yapmalarını sağlamak istiyoruz. Bu yıl mutfak tarafında ciddi iyileştirmeler yaptık. Sunucularda, intranet alt yapımızda önemli gelişmeler oldu. 2008’de ön tarafta değişiklikler olacak. Bunlar Kitapyurdu.com takipçilerini memnun edici gelişmeler olacak. Yakında bir bültenimiz çıkacak yine kitap merkezli ve her kitap alan kişiye basılı bir süreli bülten olarak ulaşacak. Bize kitap eleştirisi yollayan okurlarımızın yorumlarını yayınlayacağız. Hatta insanların, ‘Kitapyurdu.com'dan alışveriş yapabilmek için’ ADSL abonesi olmalarını sağlayacak kadar avantajlı kampanyalarla, önümüzdeki yıl satışlarda yüzde 200'lük bir artış sağlamayı planlıyoruz.
Kitap okuma kültürünü nasıl değiştirdiğinizi düşünüyorsunuz? Ya da bir değişiklik oluştu mu?
Okuma kültürüne bir katkımız oldu mu bilemeyiz ama kitaba ulaşma alışkanlığında önemli değişikliklere imza attık diyebiliriz. Artık insanlar, bir konuda önlerine sunulan kitaplarda birini almak zorunda kalmak yerine, o konuda yayınlanmış bütün eserlere bakıp daha sağlıklı ve yararlı seçim yapabiliyorlar. Sonra, bu kitaplara, eskisi ile kıyaslanamayacak oranda daha hızlı ulaşabiliyorlar.