Sudan bugünden itibaren büyük buhran dönemine girdi. Mili parası (Cüneyh) 10 günde yüzde 48 değerini kaybetti. Fabrikalar, sanayi bölgesi, tüm altın işletmeciler dolar yükselişinden bu sabahtan itibaren kapatılarak greve girdiler. Ağustos ayında enflasyon yüzde 148 oldu! Sudan 2. Venezuela olma yolunda. Sudan’ın geldiği bu nokta imkansızlıktan değil, tamamen kötü yönetim ve top yekun dış müdahaleye açık hale getirilmesidir. Açıkçası sanki birileri Sudan’ın hep kaybeden taraf olmasını istiyor. Çünkü bu özelliğe sahip bir ülkeden bahsediyoruz..
Yaklaşık 1.8 milyon kilometre kare yüzölçümü, dünyanın en büyük altıncı, Arap dünyası ve Afrika’nın da üçüncü büyük ülkesidir. Sudan, Kızıldeniz'e yaklaşık 680 km uzunluğunda bir sahile, Avrupa ve Asya ülkelerinin de Afrika kıtasına giriş kapısı niteliğinde bir coğrafyaya sahiptir. Aynı zamanda güneyinden kuzeyine devasa Nil Nehri ve irili ufaklı nehirler akmaktadır. Sadece insanlığa hayat olan su kaynakları değil, 40 milyon dönümlük ekilebilir arazi şöyle dursun onlara ek olarak milyonlarca dönümlük mera alanı ve ormanlara da sahiptir. Nil nehri ve daha birçok nehrin yanı sıra pilot sulama, yağmur ile sulama ve yeraltı sulamaları ile sulama çeşitlilikleri olan bir ülkedir. Ayrıca dünya üzerinde keşfedilmiş 37 maden türünün 34 türüne denk olan yeraltı ve yer üstü maden kaynaklarını Allah’ın bahşettiği bir ülkedir. Bununla birlikte Sudan, kaynaklarının çok azı kullanılmış bakir bir ülke, petrol rezervleri ve henüz keşfedilmemiş büyük doğal gaz yatakları, gelişmiş (nükleer) ülkelerin iştahını kabartacak miktarda uranyum rezervine de sahiptir. Yüz milyondan fazla büyük ve küçükbaş hayvan olduğu tahmin edilen ve yabani hayvanlar, endemik ve mevsimsel kuş türleriyle muazzam bir hayvan türü zenginliğine de sahiptir. 

Nil Nehrine, Kızıldeniz’deki balık çeşitlerine muazzam derecede bir balık türü zenginliğine de sahiptir. Başkent Hartum’un yakınında El Cezira eyaletinde 2.2 dönümlük alanda Afrika'daki en büyük sulama projesi ve dünyada tek yönetim altında bulunan en büyük sulama projesi olarak kabul edilen “El Cezira tarım projesi” İngiltere sömürgesi döneminde bile orada yapılan pamuk, buğday ve benzeri Sudan’dan İngiltere’deki Lancaster Pamuk Fabrikasını besliyordu. Bunun yanında ülke genelinde birçok tarım projesi de yürütülmektedir.
Sadece yer altı zenginliği değil, Sudan kendi bölgeleri dışında diğer tüm ülkelerin kalkınmasına katkıda bulunmuş eğitimli ve kültürlü insanlardan oluşmakta. Bugün Suudi Arabistan, körfez ülkelerinden Avrupa’ya, ABD’den (Wafaie Fawzi , Mo Ibrahim ve daha birçoğu) Avustralya ve Japonya'ya en başarılı doktorlar, eğitimciler, şirket üst düzey yöneticiler ve bilim insanlarından oluşan muazzam bir beşerî zenginliğe sahiptir.  Mayada Kemal Eldin/Sudanlı yazar