Birlik Vakfı Konya Şubesi’nin, “Her Cumartesi Birlik’teyiz” konferanslarında konuşan Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Demirci, ‘İslam Tarihinde İlk Darbe ve Hz. Osman’ın Katli’ ile ilgili katılımcılara bilgi verdi. Zemini, iklimi, şartları adım adım oluşan kanlı darbenin İslam dünyasında bir yol ayrımı olduğunu vurguladı.

Vakıf Başkanı Abdi Parlak, programın açılışında yaptığı konuşmada, konferanslara bir süre ara verme zorunluluğundan bahsederek, “Allah (c.c.) vatanımızı, milletimizi, Müslümanları her türlü beladan, kazadan, afetten muhafaza eylesin” dedi.

S.Ü. Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Demirci, Hz. Ömer’in hilafet döneminde yaptığı uygulamalar ve yenilikleri özetledikten sonra Hz. Osman’ın halife olmasıyla birlikte yaşananları anlattı.

Demirci, Hz. Osman’ın başa gelmesiyle birlikte şehirlerde ‘kabilecilik’ ile ‘bölgecilik’ anlayışının iç içe girdiği bir bilinç ortaya çıktığını ve esas gerilimin ‘bölgeci-kabileci’ anlayışlar ile ‘merkezi yönetim’ arasında yaşandığını ifade ederek, “İsyancıların çoğu, fetihleri gerçekleştiren ve onun iktisadi imkânlarıyla geçinen kabilelerden müteşekkil ordu mensuplarıydı. Bu darbeydi aslında. Geldiler, ordu mensupları başkenti bastılar. Devlet başkanını öldürdüler” diye konuştu.

Bir başka gerilimin de Medine’deki sahabilerin siyasi kadrolaşma ve iktisadi tekelleşmelerine karşı; adalet, eşitlik, liyakat gibi İslami değerler adına merkezi idarecilerle yaşandığını dile getiren Demirci, bütün tartışmaların merkezinde fey’in tekelleşmesi olduğunu vurguladı.

Prof. Dr. Mustafa Demirci, Hz. Ömer’in koyduğu sınırlamaların Hz. Osman tarafından kaldırılmasıyla İslam toplumunda hızlı bir sosyal değişim de meydana geldiğini kaydederek, şunları söyledi:

“Merkezi yönetime yakın olanlar, bu değişimden en karlı çıkarken; çevreyi oluşturan kabileler, kaybetmişlik duygusu içinde merkezi yönetimin başında bulunan halifenin üzerine yürümüşlerdir. Bunlarla başa çıkması gereken siyasi sistemin ise üç zayıf noktası vardı:

İktidarın yetki alanı tam olarak belirlenmediğinden halifenin tabii tasarrufları dahi tehlikeli tartışmalara dönüşmüş, yönetimden memnun olmayanların eleştirileri, yerleşik bir muhalefet geleneği olmadığından kabileciliği de harekete geçirerek tehlikeli bloklaşmalara yol açmıştır.”

Hz. Osman’ın vefatından sonra Hz. Ali’ye zorla görevi kabul ettirdiklerini ifade eden Prof. Dr. Demirci, “Hz. Ali görevi kabul ederek ateşten gömleği ta o zaman giymişti. İslam dünyasında kapısı kapanmayan bir fitne kapısı açılmış oldu. Bugüne kadar da kapatamadık. İktidar oyunları öyle hafife alınacak oyunlar değil. Ölümüne oynanan oyunlar” diyerek sözlerini tamamladı.

Geniş katılımın olduğu konferans sonunda Birlik Vakfı Konya Şube Başkanı Abdi Parlak, Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Demirci’ye günün anısına tablo hediye etti