I.     Uluslar arası Helal Turizm Kongresi  7-9 Nisan 2017 tarihlerinde Alanya’da yapıldı. Kastamonu Üniversitesi Turizm Fakültesinin tertiplediği kongreye yerli yabancı 150’ye yakın akademisyen ve turizmci katıldı. Üç gün süren kongrede konuyla ilgili çok çeşitli tebliğler sunuldu. Helal turizm üzerine kavramsal incelemeler, Helal turizmde finans ve pazarlama, Helal otel işletmeciliği, Helal turizm algısı, Helal turizmde tüketici memnuniyeti, Helal turizmde sertifikasyon, Turizmde helal gıda kavramı gibi başlıklar altında alanı ilgilendiren konular tartışıldı.

Dünyada ilk helal turizm kongresi 2014 tarihinde İspanya’da gerçekleştirilmiştir. Helal turizm sertifikalandırılması ile ilgili kongre de 2016’da Hırvatistan’da yapılmış, yine aynı ülkede Singapur ve Hindistan’dan sonra 3. Helal Ürünler Fuarı düzenlenmiştir. Helal turizm, hızla yükselen bir alandır. Bugün itibarıyla 140 milyar dolarlık bir pazardır. Yakın gelecekte bu rakamın 200 milyarı bulacağı belirtilmektedir. Bu pazarda en büyük payı alan ülkelerin başında İngiltere, Hollanda gibi ülkeler gelmektedir. Bugün helal gıda ve helal finans sektörünü başkaları ellerine geçirmiş durumdadır. Helal turizm sektörüne de onlar göz dikmiş bulunmaktadır. Onun için Müslümanlar, kendilerini ilgilendiren bu helal sektörlere daha fazla ilgi duymak ve sahip çıkmak zorundadır. Müslüman ülkeler arasında ise Malezya ve Türkiye bu alanda başarılı çalışmaları olana ülkelerdir. Malezya’nın dünya sıralamasındaki yeri 9. Sıra.

Ülkemizde sosyal medyada, üniversitede,  siyasal alanda helal turizmin laikliğe aykırı olduğu, bizi Avrupa’dan koparacağı, Avrupa ve Rusya’dan gelen turistleri azaltacağı, bizi Ortadoğu ülkesi yapacağı gibi gerekçelerle helal turizme karşı çıkanların olduğu da bir gerçek. Biz konuyu tartışırken birileri malı götürmekte, pazarı ele geçirmektedir. İngiltere, Japonya, Tayland havayolları Müslüman yolcular için özel Müslüman yemeği çıkarıyor, İngiltere Helal Ev/Book helalhomes uygulaması başlatıyor. Mcdonalds helal yemek menüsü sunuyor, Londra’da bir havayolu şirketi tesettürlü bayan çalışanlarıyla hizmet veriyor, biz hala laiklik tartışması yapıyoruz!

Stratejik konumu, bulunduğu coğrafya, kültürel değerleri, kaynakları, insan gücü ve benzeri pek çok alanda Türkiye, dünyanın en büyük helal turizm potansiyeline sahip bir ülkedir. Ancak Türkiye’nin bu konumunu iyi değerlendirdiği söylenemez. Yalnızca yüz yıllık ömrü olan bir demir kuleye (1889 da açılan Eyfel Kulesini yılda 6-7 milyon turist ziyaret ediyor) sahip olan Fransa 80 milyon turist çekerken, 1000 yıl, hatta daha kadîm bir kültüre sahip olan Türkiye 30 milyon turist de kalmaktadır. Bu kendimizi tanımadığımız ve iyi tanıtamadığımızın açık bir göstergesidir.

Kapanış oturumunda da öne çıkan tespitlerden bir kaçı ile yazımızı sonlandıralım:

Helal turizm, bir turizm çeşidi değil, bir turizm anlayışıdır. Helal turizmi anlamayan ve anlamak istemeyenler, bu gerçeği anlayışla karşılamalıdırlar. Helal dinî bir kavramdır, onun tanımını da dinden almak gerekir. Herkese göre helal olmaz, dine göre helal olur. Dolayısıyla doğru bir helal anlayışı ortaya konmalıdır. Bunun için de İlahiyat-Diyanet-Üniversite/turizm işbirliği içerisinde olmalıdır.

Sonuç olarak bu gibi çok katılımlı, tartışmalı bilimsel toplantıların periyodik olarak devam ettirilmesi elzemdir.

Emeği geçen herkese teşekkürler