“Ey insanlar, size Rabbinizden bir öğüt, gönüllerde olan (dert)lere bir şifâ, mü'minler için bir hidâyet ve rahmet gelmiştir.” Yusuf:57

Tablet uygulaması üzerinden Kur’anı Kerim okumaya çalışıyorum. Aynı anda altı yedi meali ve gereğinde tefsire, sözlüğe ulaşma imkanı sağladığı için tercih ediyorum. Karşılaştığım kimi ilginçlikler olmuyor değil. Bir ayet birbirinden bu kadar farklı mı çevrilir dediğim de oluyor. Rukye, şifa ayetleri üzerine araştırmaya başladım.

“Her derdin çaresi vardır” derler hep de kaç türlü dert olduğunu söylemezler. Sağlıklı insan metabolizmasını bozan etkenler nelerdir diye düşünüp yediğimiz gıdalardan çevreye, ekonomik, psikolojik, siyasi, manevi sorunlardan çok çeşitli bağımlılıkların insan üzerinde oluşturduğu olumsuz etkiler neye yol açar diye sordum. Faktörleri biliyorduk ama sonuçlar neydi? “Lügat, bir isim ver halime” dedim sonra. Misalli Türkçe sözlüklerde bulamadım bu soruların cevabını. Başka bir lügat olsa gerek diye düşündüm.

Hangi Dertlere Şifa

İbnul Kayyum El Cevziyye’nin “Şifa arayan gönüllere kalbin ilacı” kitabını inceledim. Kalbin sorunlarına çözüm yolları öneriliyordu. Şirk, zulüm, düşmanlık, zina, livata ve hırsızlık gibi büyük ve küçük günahlar vardı da modern çağdaki gönlün, zihnin sorunlarına yönelik bir şey yoktu. Günümüz insanının gönül ve zihin dünyasına yönelik tehditler nelerdi? Şifa hangi sorunlaraydı?

DSM V

Özel Eğitim alan okumaları sırasında bu rahatsızlıkların bir rehberi olduğunu öğrendim: DSM-5.  DSM-5 Amerikan Psikoloji Derneği’nin dünya genelinde kabul görmüş “psikolojik rahatsızlıklar tanı ölçütleri başvuru el kitabı” olarak biliniyor. Yeni araştırma ve bulgular, tedaviler, sorunlar ortaya çıktığında günün gelişmeleri ölçüsünde yenileniyor kitap. 5 sayısı bunun bir göstergesi. Belki garip gelecek ama “Gönüllere şifa” olan kitaba iman edip de psikolojik rahatsızlık el kitabı okumak “şifa” kelimesi ile kastedilen muradı daha derinlemesine kavramayı, idrak etmeyi mümkün kılıyor ama tanı ölçütleri el kitabı DSM-5 sadece bunu düşündürtmüyor bana…

Karamların Standardı

Kavramlar, tanılar, rahatsızlıkların belirtileri üzerinde bir standart oluştururken gündelik hayatımızdan düşünce dünyamıza, politikadan ekonomiye, konu başlıkları, kavramlar, üzerinde yapılan tartışmalarda ortaya çıkan genel manzaradaki kaotik durum, düşünce ve inanç dünyamızın temel sütunları olan kavramlarımızın anlamları üzerinde ittifak edemeyişimizin, bir standardımızın olmayışının sonucu sanki. Aynı kavramlara farklı anlamlar yüklüyoruz. Düşüncelerimizi yanlış kavramlarla ifade edip anlaşılamamaktan, yanlış anlaşılmaktan şikayet ediyoruz.

Kafa Karıştıran Kelimeler

Bu kavramsal kafa karışıklığını aşamamış bir görüntü veriyoruz. Alimlerin üzerinde ittifak ettikleri bir konu, icma diye bir şey, bir kavram vardı bir zamanlar. Şu yaşadığımız çağda üç kişinin aynı konuda ittifak etmesi söz konusu olamaz gibi geliyor bazen. Diyorum, DSM-5 gibi bir kavram, tanı, icma el kitapçığımız olmalı belki. O zaman ne düşündüğümüz ne söylediğimiz ve ne anladığımız üzerinde daha anlaşılır cümleler kurabilir, birbirimizi daha iyi anlayabilir, kendimizi, meramımızı daha iyi anlatabiliriz. Sonra belki, kimbilir, geçmişin şifa kitaplarında bulunmayan rahatsızlıkları tanıyıp bu dertlere şifa nasıl bulunabilir üzerine kafa yorabiliriz. Kim bilir?

Ümit Savaş DSM V üzerine düşündü ve yazdı…