STRAZBURG (AA) - Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, AB ile Türkiye arasında imzalanan üç anlaşmanın aynı anda uygulanması ya da üçünün de bir kenara bırakılması gerektiğini belirtti.

Avrupa Konseyi Parlementerler Meclisinin (AKPM) sonbahar oturumunda Genel Kurula hitap eden Çavuşoğlu, parlamenterlerin sorularını yanıtladı.

Avrupa Birliği (AB) ile Türkiye arasında sığınmacılar konusunda varılan anlaşmaya ilişkin bir soru üzerine Çavuşoğlu, Türkiye'nin sığınmacılar konusundaki yükün paylaşılması için çağrıda bulunduğunu anımsattı.

Türkiye'nin devlet bütçesinden sığınmacılar için 12 milyar dolar harcadığına dikkati çeken Çavuşoğlu, tüm uluslararası camiadan gelen yardımın ise sadece 535 milyon dolar olduğunu belirtti.

Belediyeler ile birlikte harcanan toplam rakamın 24 milyar doları bulduğunu vurgulayan Çavuşoğlu, ancak açık kapı politikasını sürdürmek zorunda olduklarını söyledi.

Türkiye'nin 3 milyon sığınmacıyı Türkiye'de ağırladığını ifade eden Çavuşoğlu, onlar için Türkiye sınırları içinde 10 bin konut yapmayı planladıklarını kaydetti.

Türkiye'de bugün 800 binden fazla eğitim yaşında Suriyeli olduğunu ancak bunların sadece 300 bininin okula gittiğini vurgulayan Çavuşoğlu, "Geri kalan 500 bine nasıl okul imkanı sağlayacağız, eğitim vereceğiz ona kafa yormamız lazım." dedi.

AB'nin 3 milyar avro vermeyi taahhüt ettiğini ancak bugüne kadar sadece 179 milyon avro gönderebildiğine işaret eden Çavuşoğlu, AB'nin bürokratik nedenlerle para göndermediğini anlattı.

Türkiye'nin AB ile, göç, vize serbestisi ve geri kabül konulu birbiriyle bağlantılı imzaladığı anlaşmaların uygulanması konusunda bir yol haritası önerdiklerini belirten Çavuşoğlu, "Ya üçünü de aynı anda uygulayalım ya da üçünü de bir kenara bırakmamız lazım." dedi.

- "Bizim elimizde de çok sayıda delil var"

FETÖ darbe girişimiyle ilgili bir soru üzerine Çavuşoğlu, Fetullah Gülen'in kanlı bir terör örgütünün başı ve daha önce de 17-25 Aralık darbe girişimi ve 2012'de terörü sonlandırmak için Oslo'da yapılan görüşmelerin kaydedilip sızdırılması gibi girişimlerinin arkasında olduğunu anlattı.

Çavuşoğlu, "Düşünün Genelkurmay Başkanı esir alınıyor ve en yakınındaki yardımcısı kendisine şu öneride bulunuyor. 'Sizi kanaat önderimizle görüştürmek istiyorum.' Genelkurmay Başkanı soruyor, 'Senin kanaat önderin kim?', 'Fetullah Gülen' diyor ve bu darbe metnini imzalamasını istiyor."

Yakalanan eski generaller, polisler ve diğerlerinin ifadelerine bakıldığında, darbenin Gülen'in talimatıyla yapıldığını itiraf ettiklerini ayrıca bunun dışında da çok sayıda belge bulunduğunu belirten Çavuşoğlu, ABD'den iade talebinde bulunulduğunu kaydetti.

Çavuşoğlu, "Bu darbe girişiminin arkasında FETÖ'nün olduğuna dair ABD'de de dahi hiç kimsenin en ufak şüphesi yok. Ama bu şüpheyle ya da kanaatle değil, delillerle ortaya çıkar, bizim elimizde de çok sayıda delil var." diye konuştu.

Dokunulmazlıklar konusunda bir soru üzerine Çavuşoğlu, terör örgütlerine silah taşımanın milletvekilliği dokunulmazılığı kapsamında olmaması gerektiğini belirterek, "O zaman sizinle, bizimle, o silah taşıyan kişiler arasında ne fark var. Biz burda demokrasi ve hukukun üstünlüğü için mücadele ediyoruz. Ama teröre hizmet eden kişilerin yargılanması gerekiyor. Burada hiçbir ayrım yapılmaz. Bu konuda Venedik Komisyonunun görüşü geldiği zaman da bunu elbette dikkate almalıyız." dedi.

İdam konusundaki talepler konusundaki soru üzerine Çavuşoğlu, kendisinin idam cezasına karşı olduğunu ancak halkın taleplerinin de tartışılması gerektiğini kaydetti.

Herkes gibi eşinin de yaşanan travmadan etkilenerek idam cezasının getirilmesi konusunda düşünceye sahip olduğunu anlatan Çavuşoğlu, eşini ancak yüzde 80 oranında ikna edebildiğini söyledi.

Bu konunun TBMM'de zamanı geldiği zaman değerlendirileceğini belirtti.

- Olağanüstü hal

Türkiye'deki olağanüstü halin kendilerini de memnun eden bir durum olmadığını dile getiren Çavuşoğlu, "En kısa zamanda, ikinci üç ay bitmeden bile, adımları atabilirsek, emin olursak bu tehdidin bittiğinden, biz olağanüstü hali kaldırmak isteriz." dedi.

Bugüne kadarki olağanüstü hal uygulamalarının vatandaşların günlük hayatını etkilemediğini ve temel hak ve özgürlüklerini kısıtlamadığını belirten Çavuşoğlu, güvenlik şartları endişesinden dolayı Türkiye'de olağanüstü hale desteğin yüzde 80'in üzerinde olduğunu kaydetti.

Darbe girişimi dolayısıyla tutuklananlara ilişkin soru üzerine Çavuşoğlu, "Halkını katleden, bir terör örgütüne sadakati olan, devletine sadakati olmayan insanlar, halkın üzerinden tankları geçiren insanlar her şeyi yapabilir. Benim bakanlığımda bugüne kadar 500'e yakın kişi tespit edildi. Benim bakanlığım en önemli kurumlardan bir tanesi, devletin hafızası, en gizli görüşmeler burda yapılıyor, burda saklanıyor." dedi.

Bugün Türkiye'de açığa alınanların sayısının tüm çalışanlara oranının yüzde 1,5 civarında olduğunu belirten Çavuşoğlu, bu adımları dikkatle attıklarını ifade etti.

Bu süreçte hatalar da yapıldığını ancak sürecin titizlikle yürüttüldüğünü vurgulayan Çavuşoğlu, "Bugüne kadar 3 binden fazla kişi de görevlerine geri döndü." dedi.

Çavuşoğlu, İşkenceyi Önleme Komitesinin raporlarına her zaman önem verdiklerini ve bundan sonra da hazırlayacakları raporların kamuoyuna açık olacağını, şeffaflığı önemsediklerini kaydetti.

(Bitti)

AA