İSTANBUL (AA) - HATİCE ŞENSES - Sağlık Bilimleri Üniversitesi Ümraniye Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Dermatoloji Kliniği Eğitim Sorumlusu Doç. Dr. İlkin Zindancı, çocukluk çağında oluşan güneş yanığının, kişide deri kanseri gelişme olasılığını iki kattan fazla arttırdığını belirterek, "Bu nedenle çocukların güneşten korunması, ileri yaşlarda gelişebilecek deri kanserlerinin önlenmesi açısından çok önemlidir." dedi.

Zindancı, yaz aylarının gelmesiyle gündemde daha fazla yer tutmaya başlayan "güneşlenme", "güneşin zararlı etkileri" gibi başlıkları AA muhabirine değerlendirdi.

Yaşam kaynağı olan güneşin insanların beden ve ruh sağlığı üzerinde pek çok önemli etkilere sahip olduğunu dile getiren Zindancı, ancak normalin üzerinde güneşe maruz kalmanın özellikle deri üzerinde pek çok olumsuz etkiye neden olduğunu kaydetti.

Doç. Dr. Zindancı, "Aşırı güneşlenme sonucunda deride güneş yanığı, lekelenme, kılcal damarlarda belirginleşme, incelme, kuruma, erken yaşlanma ve kanser oluşumu gibi istenmeyen pek çok etki görülebilir. Bu nedenle güneşin zararlı etkilerinden korunma konusunda dikkatli olunmalıdır." uyarısında bulundu.

Özellikle çocukların, yaşlıların ve açık tenli kişilerin güneşin zararlı etkilerine daha yatkın olduklarının unutulmaması gerektiğine işaret ederek, şu bilgileri verdi:

"Bu nedenle güneşe maruz kalınırken mutlaka birtakım tedbirler alınmalı ve güneş koruyucu kullanma alışkanlığı edinilmelidir. Güneşten nasıl korunmalıyız sorusuna değinecek olursak, alınacak en önemli tedbir güneş ışıklarının en dik olduğu saatler olan 10.00-14.00 arasında güneşten kaçınmaktır. Dışarıda bulunulan saatlerde güneş koruyucu kullanılmalıdır. Güneş kremleri deriye sürüldüğünde güneş ışınına karşı bariyer oluşturan losyon ve kremlerdir. Güneş koruyucuların bazıları fiziksel bariyer oluşturarak güneşten korur. Fiziksel koruyucular daha çok çinko oksit veya titanyum dioksit gibi maddeler içerir. Bazı güneş koruyucularda ise kimyasal maddeler de bulunur."

- Güneş koruyucu seçimine dikkat

Dermatoloji Uzmanı Doç. Dr. İlkin Zindancı, güneş koruyucusu seçiminin de önemli olduğunu belirterek, "Hem UVA hem de UVB'ye karşı koruma sağlayan ürünler seçilmelidir. Güneş koruyucuların güneş koruma faktörünün (SPF) 15'in altında olmamasına dikkat edilmelidir . Yaz ayları için en az 30 koruma faktörlü kremler kullanılmalıdır. Açık tenli kişilerde güneş hassasiyeti daha fazla olduğundan daha yüksek koruma faktörlü kremleri tercih etmelidirler." diye konuştu.

Bazı ilaçların güneş hassasiyetini artırabileceğini işaret eden Zindancı, güneşten koruyucu kremlerin, dışarı çıkmadan 30 dakika önce uygulanması ve 2-4 saatte bir yenilenmesi gerektiğini aktardı.

Zindancı, güneşe çıktıktan 30 dakika sonra yapılacak ilk tekrarın etkinliği arttıracağına işaret ederek, güneş koruyucuların, yüz dışında boyun, dekolte bölgesi ve el sırtına da uygulanması, denizde uzun süre kalınacaksa suya dayanıklı formüllerin tercih edilmesi, kurulanmanın ardından tekrar kullanılması gerektiğini söyledi.

Doç. Dr. Zindancı, güneş koruyucuların, güneş ışınlarına maruz kalan tüm alanlara yeterli kalınlıkta, katman oluşturacak şekilde ovalanmadan uygulanmasını tavsiye etti.

- "D vitamini sentezi için 10-20 dakika güneş yeterli"

İlkin Zindancı, çocukluk çağında güneşin zararlı etkilerinden korunmanın önemine değinerek, şunları kaydetti:

"Çocukluk çağında oluşan güneş yanığı, kişinin deri kanseri geliştirme olasılığını iki kattan fazla arttırır. Bu nedenle çocukların güneşten korunması, ileri yaşlarda gelişebilecek deri kanserlerinin önlenmesi açısından çok önemlidir. Altı aydan küçük bebeklerin uzun süreli direkt güneş maruziyetinden korunması, 6 aydan sonra ise yüksek koruma faktörlü ürünlerle korunmaları gerekmektedir. Çocuklar güneş koruyucu seçerken fiziksel bariyer oluşturan ürünler tercih edilmelidir. Ayrıca güneş, deride D vitamini sentezini uyararak kemik dokumuzun güçlenmesine yardım eder. Ancak toplumumuzda 'güneşten koruyucu kullanan kişilerde yeterli D vitamini sentezlenemeyeceği' şeklindeki yanlış fikir oldukça yaygındır. Oysa, sadece yüz ve el sırtlarının güneşe günde 10-20 dakikalık maruziyeti, düzenli güneş koruyucu kullanılsa bile en yüksek vitamin D üretimini sağlar. Bronzlaşma, D vitamini üretimini azaltır. Yaşlandıkça deriden D vitamini sentezi ileri derecede azalır. Bu nedenle ileri yaşlarda D vitamini sentezi için kanserojen olabilen güneş ışığı yerine dışarıdan D vitamini desteği alınması daha doğrudur."

Giysilerin, şapka ve güneş gözlüğü kullanımının güneşten korunmada oldukça önemli olduğunu aktaran Zindancı, kalın ve sıkı dokunan, yıkamayla hafif çekmiş kumaşların, polyester giysilerin daha yüksek koruyucu özelliğe sahip olduğunu ifade etti.

Zindancı, "Solmuş veya ıslanmış giysilerin koruyucu özelliği daha düşüktür. Şapka seçimi yaparken ışık geçirmeyen dokumadan üretilen ve 10 santimetre güneşliği olanlar tercih edilmelidir. Güneş ışınlarının gözdeki etkilerini ve katarakt oluşmasını önlemek için tam UVA-UVB filtreli güneş gözlükleri kullanılmalıdır." önerilerinde bulundu.

AA