Askerlik hangi ülkede nasıl yapılıyor?
Ülke ülke askerlik uygulamaları...
15 ay ve 6 ay olarak yapılan askerlik hizmetinin 9 ay olarak değiştirilmesi gündeme gelmişken biz de tüm dünyadaki askerlik uygulamalarını araştırdık.
İlk olarak Eski Mısır'da uygulanan zorunlu askerlik uygulaması halen dünyanın birçok ülkesinde var. Bazı ülkeler de profesyonel ordu ile yetiniyor. Hatta bazı ülkelerde bu bile yok.
İŞTE ÜLKELER VE ASKERLİK SİSTEMLERİ...
ALMANYA
I. Dünya Savaşı'nda Almanya, zorunlu askere alma usulü uyguladı ve büyük bir ordu kurdu. Şu anda Almanya’da hala zorunlu askerlik uygulaması mevcut. Askerlik erkekler için 6 ay.
Kadınlar da gönüllü askerlik yapabiliyor. Askerlik yapmak istemeyenler sosyal hizmet alanlarında görevlendiriliyor ya da dış ilişkileri geliştirme uzmanı olarak en az 18 ay görev yapabiliyor.
YUNANİSTAN
2009 yılından bu yana Yunanistan'da erkekler için 9 ay zorunlu askerlik uygulanıyor. Yunan ordusuna kadınlar da maaşlı eleman olarak alınabiliyor; ancak, zorunlu değil.
Zorunlu olarak askere alınanlardan, askerliğini er olarak yapanlara 9 Euro maaş veriliyor ve sağlık sigortası yapılıyor. Profesyonel askerlerin maaşı ise 800 Euro'ya kadar çıkıyor.
AVUSTURYA
18 ile 35 yaş arası erkekler için 6 ay askerlik zorunlu. Ancak, askerlik yapmak istemeyenler, 9 ay kamu hizmeti yapabiliyor.
Avusturya'daki Soykırım Anma Bölümü, Avusturya Sosyal Hizmetler ya da Avusturya Barış Merkezi'ne 12 ay boyunca katılmak da askerlik yerine geçiyor.
BREZİLYA
Zorunlu askerlik sistemi uygulanmaktadır. Askerlik süresi 12 aydır. Bu süre 18 aya kadar uzatılabilmektedir, ancak hangi durumlarda bunun yapılabileceği belirsizdir. Vicdani retçilik düzenlemesi bulunmaktadır.
Alternatif hizmetin süresi normal askerlik hizmetinde olduğu gibi 12 aydır. Fakat alternatif sivil hizmetler konusunda bir düzenleme olmadığı için vicdani retçilik statüsünden istifade edenler ordu bünyesinde silahsız olarak görev icra etmektedirler.
NORVEÇ
Zorunlu askerlik sistemi uygulanmaktadır. Askerlik süresi 12 aydır (Pratikte 8 veya 9 ay şeklinde gerçekleştirilmektedir). Az sayıdaki yükümlü askerlik görevini ulusal muhafız teşkilatında yapmaktadır.
Buradaki hizmet süresi 6 aydır, ancak 44 yaşına kadar her sene iki haftalık yedek eğitimi almaları gerekmektedir. Vicdani retçilik statüsü 1922 yılından beri bulunmaktadır.
GÜRCİSTAN
Zorunlu askerlik sistemi uygulanmaktadır. Hizmet süresi 18 aydır. 1997 yılından beri vicdani retçilik yasal bir hak olarak tanınmıştır. Bu haktan yararlananların alternatif ulusal hizmetlerde 36 ay çalışmaları öngörülmüştür.
2004 yılında askerlik süresinin 12 aya, üniversite mezunları içinse 6 aya indirilmesi yönünde bir yasa tasarısı parlamentoya sunulmuştur. Ancak, bu konuda halen bir ilerleme kaydedilmemiştir. Ordu bünyesinde NATO standartlarına erişebilme yönünde çalışmalar yapılmaktadır. Zorunlu askerliğin kaldırılması düşünülmemektedir. Ancak, profesyonel kadroların genel mevcut içerisindeki oranlarının arttırılarak üçte iki seviyesine getirilmesi planlanmaktadır.
DANİMARKA
Zorunlu askerlik sistemi uygulanmaktadır. Hizmet süresi görev alınan kuvvet ve rütbeye göre 3 ay ile 14 ay arasında değişmektedir (Ortalama süre 9 aydır). 1917 yılında
vicdani retçilik kabul edilmiştir. Bu statüyü tanıyan ilk Avrupa ülkesidir. Alternatif hizmet süreleri 3 aydan 14 aya kadar değişmektedir (Ortalama süre 9 aydır).
2004 yılında hükümet ve muhalefet partileri orduda belirli reformları içeren ‘Danimarka Savunma Anlaşması 2005-2009’ üzerinde uzlaşmaya varmışlardır. Bu anlaşmaya göre, zorunlu askerlik sisteminin bundan sonrada devam ettirilmesine karar verilmiştir. Ancak, hizmet süresinin önemli oranda düşürülerek 4 aya indirilmesi planlanmaktadır.
ESTONYA
Zorunlu askerlik sistemi uygulanmaktadır. Askerlik süresi 8 ay, memurlar ve bazı özel pozisyondaki kişiler için 11 aydır.
1991 yılında vicdani retçilik yasalaşmıştır. Bu haktan yararlanan kişiler 16 aylık alternatif hizmetlerde görev almaktadırlar.
FİNLANDİYA
Zorunlu askerlik sistemi uygulanmaktadır. Hizmet süresi görev alınan kuvvet ve rütbeye göre 180, 260 veya 362 gün olarak belirlenmiştir (Yükümlülerin %50’si 180 günlük hizmette bulunmaktadırlar).
1931 yılında vicdani retçilik statüsü yasalara girmiştir. Alternatif görev süresi 395 gündür. Zorunlu askerlik sisteminin kaldırılması düşünülmemektedir.
ÇİN
Zorunlu askerlik sistemi uygulanmaktadır. İhtiyaç olması halinde kadınlarında askerlik yapmaları öngörülmüştür.
Hizmet süresi kara kuvvetlerinde 3 yıl, deniz ve hava kuvvetlerinde 4 yıldır. Vicdani retçilik statüsü bulunmamaktadır.
İRAN
İran'da zorunlu askerlik 18 yaşından itibaren başlıyor; süresi ise duruma ve yerine göre değişiyor.
Sınırdakiler 16 ay, yoksul bölgelerdekiler 18 ay, normal bölgelerden gelenler de 20 ay askerlik yapıyor. Acemi birliği ise 2 ay sürüyor. Fiziksel ya da zihinsel özürlü olanlar ve öğrenimine devam edenler askerlikten muaf.
İSRAİL
İsrail'de 18 yaşını doldurmuş kadın ve erkekler için askerlik zorunlu. İsrail'li Araplar, hamile ve evli bayanlar, zihinsel ya da fiziksel özürlüler askerlikten muaf.
Askerlik hizmeti bayanlar için 2, erkekler için 3 yıl.
RUSYA
Zorunlu askerlik sistemi uygulanmaktadır. Hizmet süresi 24 ay, yüksek okul mezunları için 12 ay olarak belirlenmiştir. Vicdani retçilik statüsü 2004 yılında tanınmıştır.
Kızılordu'daki kadın askerler arasında güzellik yarışması yapılmaktadır.
IRAK
Saddam Hüseyin rejiminin ortadan kalkmasıyla sonuçlanan ABD’nin son operasyonu sonrasındaki asker alma sistemi hakkında sağlıklı bilgi bulunmamaktadır. Rejim devrilmeden önceki düzenlemede, zorunlu askerlik sistemi uygulanmaktadır.
Hizmet süresi 2 yıl, üniversite mezunları içinse 1,5 yıldır. Vicdani retçilik statü bulunmamaktadır.
KUZEY KORE
Zorunlu askerlik sistemi uygulanmaktadır. Kadınlar askerlik hizmeti yapmakla yükümlü değildir, ancak 40 yaşına kadar senelik olarak askeri eğitimden geçirilmektedirler.
Askerlik hizmeti kara kuvvetlerinde 5 ile 8 yıl, deniz kuvvetlerinde 5 ile 10 yıl ve hava kuvvetlerinde 3 ile 4 yıl arasında icra edilmektedir. Yasalarda vicdani retçilik statüsü bulunmamaktadır.
GÜNEY KIBRIS RUM KESİMİ
Zorunlu askerlik sistemi uygulanmaktadır. Askerlik süresi 26 aydır. Çok sayıda çocuk sahibi olan (En az dört) ve yurtdışında yaşayanlar için 13 aylık kısa dönem askerlik imkânı bulunmaktadır. Diğer AB üyesi ülkelerin aksine vicdani retçilik için ayrı bir yasal düzenleme bulunmamaktadır.
Sadece 1992 yılından beri ulusal güvenlik yasasında bu haktan bahsedilmektedir. Vicdani retçilikten yararlananların ordu içerisinde silahsız olarak 36 aylık, ordu dışında ise yine silahsız olarak 42 aylık askerlik hizmeti yapmaları öngörülmüştür.
