ANKARA (AA) – MELTEM BULUR - Sudan'ın Ankara Büyükelçisi Osman Eldirdieri, ABD'nin Sudan'a 20 yıldır uyguladığı ticari yaptırımların kaldırılması yönündeki kararını, "Sonunda ABD, kendi çıkarlarımız için ilişkileri geliştirmek, bu yükü halkımız ve ekonomimizin üzerinden kaldırmak konusunda samimi olduğumuzu anladı." şeklinde değerlendirdi.

Eldirdieri, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye-Sudan ilişkilerinin her açıdan mükemmel seviyede olduğunu söyledi. Büyükelçi, Türkiye ve Türk halkıyla aralarında tarihsel bağlar bulunduğunu, iki ülke kültürleri arasında birçok benzerlik bulunduğunu vurguladı.

Siyasi iş birliği anlamında da başta dışişleri olmak üzere iki ülke bakanlıklarının tam bir uyum içinde olduğunu dile getiren Eldirdieri, Sudan Dışişleri Bakanı'nın tüm toplantılarda ve organizasyonlarda muhakkak Türk muhatabıyla bir araya geldiğinin altını çizdi. Eldirdieri, siyasi açıdan en ufak bir sorun ya da görüş ayrılığı yaşamadıklarını vurgulayarak, bir büyükelçi olarak en büyük arzusunun, Türkiye'nin başarılarından faydalanmak olduğunu söyledi.

Eldirdieri, "Türkiye ekonomik güce sahip, temsil gücü yüksek birçok firmaya sahip, dolayısıyla her iki ülkenin ekonomik ilişkilerinin standartlarını yükseltmede başarılı olmayı ve Sudan'da çok sayıda büyük Türk yatırımcı şirket görmeyi umuyorum." diye konuştu.

Büyükelçi Eldirdieri, her iki ülkenin de karşılıklı ticaret hacmini artırmak istediğini, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da bu meseleye eleştiri getirdiğini hatırlattı.

Türkiye ve Sudan'ın büyük önem taşıyan "İkili Tarımsal İşbirliği ve Ortaklığına İlişkin Anlaşma"ya imza attığını, Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğünün (TİGEM), Sudan'da 12 bin 500 hektar arazi üzerinde pilot çiftlik kuracağını ifade eden Eldirdieri, bu programın, belirlenen 5 bölgede 780 bin hektarlık arazide Türk özel sektör girişimcilerinin yatırım yapmalarının önünü açacağını belirtti.

Anlaşmayı, ticaret hacmini artırma konusunda bugüne kadar doğru yolda ilerlendiğinin göstergesi olarak nitelendiren Eldirdieri, diğer bir anlaşmanın da yatırımların artırılmasına yönelik olduğu bilgisini verdi. Eldirdieri, bu anlaşmanın Türk yatırımcıları ikna etmeye yardımcı bir çerçeve niteliği taşıdığını söyledi.

- "Büyük bir engel ortadan kalktı"

Büyükelçi Eldirdieri, ABD Başkanı Barack Obama'nın görev süresinin son haftasına girerken yayınladığı, Sudan'a 20 yıldır uygulanan ticari yaptırımların kaldırılmasını öngören başkanlık kararını da değerlendirdi.

Kararın, ABD ile Sudan arasındaki ilişkilerin iyileşmesi için şimdiye kadar atılan en temel adım olduğunu ifade eden Eldirdieri, yaptırımlar nedeniyle bugüne kadar çok acı çektiklerini ve yaptırımların birçok alanı etkilediğini kaydetti.

Eldirdieri, sözlerini söyle sürdürdü:

"Mesela, ABD'den yedek parça satın alamamamız nedeniyle uçaklarımız etkilendi. Sağlık alanında, görüyorsunuz ABD'den ithal edilmesi gereken, hastane ve hastaların ihtiyaç duyduğu yüksek teknolojili ürünler var. Sadece bunlar bile bu yaptırımların, Sudan halkının hayatını nasıl etkilediğini gösteren örnekler. Diğer taraftan, para transferi konusundaki yaptırımlar büyük bir zorluk ve birçok yatırımın önündeki en büyük engeldi. Yaptırımların kalkmasıyla iki ülke arasındaki banka işlemlerinin gerçekleştirilmesinin ve ticari anlaşmaların yapılabilmesinin önü açılmış olacak.

Bütün bu nedenlerle bu yaptırımların kaldırılması için ABD ile görüşmeler yürüttük. Fakat bu konuşmalar özellikle son 6 ay yoğunlaştı. Bu iyi bir işaretti. Görüşmeler, farklı komiteler aracılığıyla yürütüldü. Her iki haftada bir toplantı vardı ve sonunda ABD, kendi çıkarlarımız için ilişkileri geliştirmek, bu yükü halkımız ve ekonomimizin üzerinden çekmek konusunda samimi olduğumuzu anladı.

Bu karar Sudan ekonomisini oldukça pozitif yönde etkileyecektir. Çünkü, sadece ABD şirketlerinin Sudan'da iş yapmasına izin vermekle kalmayıp aynı zamanda kapıları tüm diğer ülkeler için sonuna kadar açmaktadır. Şu anda dünya ekonomisinde güçlü bir konuma sahip ABD'de bazı şirketler Sudan'a yaklaştı. Çünkü Sudan, tarım, madencilik ve birçok alanda potansiyel açıdan oldukça zengin bir ülke. Fakat şimdiye kadar bundan hiç istifade edemedik. ABD, Avrupa ve Türk şirketlerinin Sudan'a gelmesi, amaçladığımız başarıyı yakalamada yardımcı bir etken olacaktır. Birçok ülke bu yaptırımların kaldırılması kararını memnuniyetle karşıladı. Avrupa Birliğinin bu adımdan memnuniyet duyması, finansal ve ekonomik anlamda yararlanmak için bunu bekledikleri anlamına gelir."

- Terörizmde iş birliği

Büyükelçi Eldirdieri, "Sudan'ın insan hakları ve terörle mücadele konularındaki performansını sürdürmesini teşvik" amacıyla yaptırımları kaldırma kararının 6 ay sonrasına ertelenmesine ilişkin olarak da Sudan'ın "terörizmi destekleyen ülkeler" kategorisinden çıkarılana kadar terörle mücadeleye devam edeceğine, bu çerçevede Washington yönetimiyle çalışılacağına yönelik açıklamasını hatırlattı.

Görüşmelerde ABD'li yetkililere terörizmin gerçek bir hastalık olduğunu, hiçbir ülkenin buna müsamaha göstermeyeceğini söylediklerini ifade eden Eldirdieri, "Biz Müslüman bir ülkeyiz ve terörizm İslam'ın karşısında yer almaktadır. Sudan barış ülkesidir. Uzun zamandır bu sorunla uğraşıyoruz. Fakat inanın ki, bu konuda tam anlamıyla bir iş birliği yapıyoruz." ifadelerini aktardı.

Eldirdieri, "Sudan'ın kendisi tehlikeden korkuyor. Çünkü DEAŞ tehdidi altındaki Libya bizim sınır komşumuz. Diğer terörist grup Boko Haram, bu bölgede ve Afrika ülkelerinde büyük bir sorun. Bunlara asla izin verilmeyecek ve bu hastalıkla birlikte mücadele etmeliyiz." dedi.

- Sudan'daki FETÖ yapılanması

Eldirdieri, yurtdışındaki Fetullahçı Terör Örgütü (FETÖ) yapılanmasına ilişkin olarak da bilgi verdi.

Sudan Cumhurbaşkanı'nın, 15 Temmuz'da yaşanan başarısız darbe girişiminin ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı arayan ilk liderlerden biri olduğunu hatırlatan Eldirdieri, Türkiye'nin güvenliğinin kendileri için de "kırmızı çizgi" olduğunu vurguladı.

Ülkesinde FETÖ ile bağlantılı sadece iki okul olduğunu, bu okulların girişimin ardından en kısa sürede kapatıldığını, çalışanlarının da gönderildiğini anlatan Osman Eldirdieri, FETÖ ile bağlantılı bazı şirketlerin de varlığına son verdiklerini, bunun da ötesinde Türk hükümetine bu süreçte birlikte çalışma mesajı gönderdiklerini söyledi.

Eldirdieri, bu tür grupların çok tehlikeli olduğuna dikkati çekerek, "Şu anda Sudan'da bir FETÖ varlığı yok." dedi.

AA