Afrika Birliği Zirvesi, kadınların ve azınlıkların haklarının korunması, terörle mücadele, Burundi'deki siyasi kriz ve "Afrika pasaportu" uygulaması gündemiyle toplanacak.

Ruanda'nın başkenti Kigali'de 17-18 Temmuz'da düzenlenmesi planlanan 27. Afrika Birliği Zirvesi'nin hazırlık toplantıları, Afrika Birliği'ne üye ülkelerin daimi temsilcilerinin katılımıyla önceki gün başladı.

New African ve African Business dergilerinde editörlük yapan Tunuslu Hichem Ben Yaiche, zirvede ele alınacak konulara ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.

Sahel bölgesinde artan terör tehdidinin Afrika'yı da yakından ilgilendirdiğini söyleyen Ben Yaiche, zayıflamış olsa da Boko Haram'ın bölgedeki saldırılarının sürdüğüne ve örgütün eylemlerini diğer ülkelere göre daha zayıf olan Nijer'e yoğunlaştırdığına dikkati çekti.

Ben Yaiche, yasa dışı göçmenlerin geçiş noktası olan ve çok sayıda kaçakçının faaliyet gösterdiği Nijer'in, Boko Haram'ın yanı sıra El Kaide'nin de eylemleriyle karşı karşıya kaldığını anlattı. Boko Haram ile mücadelede özellikle donanımlı ordusuyla Çad'ın öne çıktığını belirten Ben Yaiche, örgütün bölgede yayılmasının önüne geçmek için zirvede güvenlik sorununa öncelik verilmesi gerektiğini dile getirdi.

"Güvenlik sorunu, sosyal ve siyasi krizlere de yol açıyor"

Güvenlik sorunlarının ekonomiyi olumsuz etkilediğini, ham madde fiyatlarını düşürdüğünü bunun sonucunda da sosyal ve siyasi krizler yaşandığını kaydeden Ben Yaiche, Burundi örneğine değindi.

Burundi'deki durumun komşu ülke Ruanda'yı olumsuz etkileyebileceğine dikkati çeken Ben Yaiche, "Bir yıldır siyasi krizle mücadele eden Burundi'deki durumun zirvede gündeme gelmesi, başta Ruanda Devlet Başkanı Paul Kagame olmak üzere herkesin faydasına olacaktır" dedi.

 "Zirvede, Afrika Birliği Komisyonuna yeni başkan seçilecek"

Zirvede ayrıca, Afrika Birliği Komisyonu Başkanlığını 2012'den beri yürüten Güney Afrikalı Nkosazana Dlamini Zuma'nın yerine yeni bir başkan seçileceğini hatırlatan Ben Yaiche, Ekvator Ginesi'nden Agapito Mba Mokuy, Botswana'dan Pelonomi Venson Moitoi, Uganda'dan Speciosa Wandira Kazibwe ve Senegal'den Abdulaye Bathily'nin başkanlığa aday olabileceğine işaret etti.

 Kadınların ve azınlıkların haklarının korunması konuşulacak

Uluslararası Kriz Grubu'nun (International Crisis Group) kısa süre önce yayımladığı raporda, Çad Gölü Havzası'nda Boko Haram'ı etkisiz hale getirmek amacıyla 10 binden fazla askerin görev yaptığı Ortak Çok Uluslu Müdahale Gücü'nü (FMM) oluşturan Çad, Nijer, Nijerya, Kamerun ve Benin'in, bölgesel bir mücadeleden ziyade kendi topraklarını korumak amacıyla hareket ettiğine dikkat çekildi.

Çad'ın Encemine Üniversitesi'nden siyaset bilimi uzmanı Ahmet Muhammed Borgu da FMM'nin finansmanında da sıkıntılar yaşandığını ve bu sorunun zirvede tartışılacak önemli konular arasında yer aldığını ifade etti.

Borgu, "Güvenlik sorununun tüm dünyayı ilgilendirdiğini biliyoruz. Ancak bu sorun, 'kadınların ve azınlıkların haklarının korunması' dahil Afrikalı liderlerin sosyal ve ekonomik kalkınma projelerini ele almasına engel oluyor. Terörle mücadele şart fakat radikalizmin azalması için de vatandaşların özgürlüğünü savunmak ve sosyal hayata yatırım yapmak gerekiyor" değerlendirmesinde bulundu.

Çad İletişim Bakanlığı Genel Sekreter Yardımcısı Abgrene Djibrine Idriss de kadınların ve azınlıkların haklarının korunmasıyla ilgili birçok ülkede sorunlar bulunduğunu ve zirvede gündeme getirilmesinin isabetli olduğunu vurgulayarak, sivil toplum kuruluşları ve siyasi aktörlerle görüştüklerini, zirvede konuya ilişkin önerilerde bulunacaklarını aktardı.

 Kıtada serbest dolaşım sorunu

Öte yandan zirvede, Afrika Birliğinin uzun zamandır gündeminde olan, Birlik ülkelerinin Afrika'da serbest dolaşımını sağlayacak Afrika pasaportu uygulamasının temellerinin de atılması bekleniyor.

Fildişi Sahili Mağrip Üniversitesi'nden siyaset bilimi uzmanı Geoffroy Julien Kouao da zirvenin, Afrika pasaportu oluşturma sürecine hız kazandıracağını kaydetti. Kouao, Afrika Birliğinin, Çin, Hindistan, Rusya, ABD ve AB ile rekabet edebilmek için Afrika ülkeleri arasındaki serbest dolaşım sorununu ivedilikle çözmesi gerektiğini dile getirdi.