Bursa’nın İznik ilçesi, Papa 14. Leo’nun ziyareti öncesi heyecan verici bir arkeolojik keşfe sahne oldu. Eşrefzade Mahallesi’nde restorasyon çalışması yapılan bir evin zemininden dev bir mozaik tabanı ortaya çıkarıldı. İznik Müzesi tarafından koruma altına alınan ev, müze müdürlüğü kararıyla kazı alanı ilan edildi. Çevresi mavi brandalarla çevrilerek “kazı alanı, girmek yasaktır” tabelası asılan bölgeye girişler yasaklandı.

Mozaiğin üzerinde iki ayrı kompozisyon bulunduğu belirtildi. İlki, bir aslanın bir geyiğe saldırdığı av sahnesini, diğeri ise İznik Gölü’nden Nicea kıyısına yaklaşan bir balıkçı teknesini tasvir ediyor. Arkeologlar, özellikle balıkçı teknesi motifinin dünyada ilk kez görüldüğünü ve bu yönüyle mozağin eşsiz bir örnek olduğunu ifade etti.

2500 yıllık tarih gün yüzüne çıktı

Ortaya çıkan mozaik, 2500 yıl öncesine, Roma dönemine tarihleniyor. Kraliçe Nicea'nın sarayı olduğuna dair iddialar, mozaiğin tarihi değerini daha da artırıyor. Bölgede yapılan ilk incelemeler, mozaiğin büyük ihtimalle dönemin zenginlerinden birine ait bir malikane ya da konakta bulunduğunu gösteriyor.

“Mozaik, zarar görmeden günümüze ulaştı”

Emekli Müze Müdürü Taylan Sevil, mozaiğin önemine dikkat çekerek, “Bu mozaik 1. veya 2. yüzyıla tarihlenebilir. Kompozisyonları bakımından son derece özel. Ortada yer alan iki pano çok kıymetli. Av sahnesi ve tekne kompozisyonu dönem yaşamını yansıtıyor” dedi.

Mozaik üzerindeki ikinci sahneyle ilgili değerlendirmelerde bulunan Sevil, şu ifadeleri kullandı:
“Benim yorumuma göre bu sahne, İznik Gölü kıyısında tekne turu yapan bir kişinin betimlenmesi olabilir. Ayrıca, balıkların bu gölden Bizans saraylarına kadar ulaştığını düşünmek de mümkün. Bu detay, mozaiğe ayrı bir değer katıyor.”

Taylan Sevil, yapılan kazılarda mozaiğin üzerine Roma döneminden sonra herhangi bir yapı inşa edilmediğini belirterek, “Bu nedenle mozaik günümüze kadar orijinalliğini koruyarak ulaşabilmiş” ifadelerini kullandı. Sadece evin çevresinde modern yapı temellerine ait kalıntılar olduğu, ancak mozaiğin kendisinin zarar görmediği bildirildi.