İSTANBUL (AA) - İstanbul Sanayi Odası'nın (İSO) "Türkiye'nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" 2018 yılı araştırmasına göre, 393 şirket kar, 107 şirket zarar etti.

İSO, "Türkiye'nin İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" araştırmasının 2018 yılı sonuçlarını açıkladı.

Araştırmaya göre, geçen yıl İSO İkinci 500’de kar eden kuruluş sayısı 393’e çıkarken, zarar eden kuruluş sayısı 107 oldu. 2017 yılında İSO İkinci 500’de kar eden kuruluş sayısı 434, zarar eden kuruluş sayısı 66 olmuştu.

Sanayicilerin son yıllarda makul bir çözüm bulunmasını istedikleri konulardan biri olan KDV alacakları, İSO İkinci 500 şirketleri için de ciddi bir sorun olmayı sürdürüyor. 2018 yılında İSO 500’ün devreden KDV’si bir önceki yıla göre yüzde 35,6 artarak 9,7 milyar TL’ye yükselmişti. Bu yük İkinci 500’de için de devam etmekle birlikte artış hızı geçmiş yıllara göre yavaşlamış görünüyor. İSO İkinci 500’ün devreden KDV’si, 2018 yılında yüzde 0,4 gibi sınırlı bir artışla 1,7 milyar TL düzeyinde gerçekleşti.

İSO İkinci 500 şirketlerinin teknoloji yoğunluklarına göre oluşturulan katma değer dağılımına bakıldığında, 2018 yılında oluşturulan katma değer itibarıyla en yüksek payı yüzde 47,3 ile düşük teknoloji yoğunluklu sanayiler aldı. Düşük teknoloji yoğunluklu sanayilerin payı 1,1 puan yükseldi. Orta-düşük teknoloji yoğunluklu sanayilerin payı ise 2018 yılında 1,8 puan arttı ve yüzde 29 oldu.

- Ar-Ge yapan firma sayısı 218'e ulaştı

Orta-yüksek teknoloji yoğunluklu sanayiler grubunun payı 2017'de yüzde 23,4 iken, geçen yıl yüzde 21,6’ya indi. 2017'de yüzde 3,1 olan yüksek teknoloji yoğunluklu sanayiler grubunun payı ise geçen yıl yüzde 2,1’e geriledi. Böylece orta-yüksek ve yüksek teknoloji yoğunluklu sanayilerin toplulaştırılmış payı, 2018 yılında 2,8 puan düşüşle yüzde 23,7’ye geriledi.

Bu sonuçlar, Türkiye’de sanayinin yüksek katma değerli ve yüksek teknoloji yoğunluklu sektörlere dönüşüm ihtiyacının sürmekte olduğunu ortaya koyuyor.

Sanayi kesiminin rekabetçiliği için Ar-Ge hayati bir önem taşıyor. 2015 yılında Ar-Ge yapan firma sayısı 180 iken, 2016 yılında ekonomik şartlardaki bozulmaya bağlı olarak bu sayı 177 firmaya gerilemişti. 2017 yılında ise ekonomideki ve sanayideki koşulların iyileşmesi ile birlikte Ar-Ge yapan firma sayısı 188’e yükselmişti. 2018 yılında Ar-Ge yapan firma sayısında daha yüksek bir artış yaşandı ve sayı 218 firmaya ulaştı. İSO İkinci 500 içinden daha çok sayıda firmanın 2018 yılındaki zorlu koşullara rağmen Ar-Ge faaliyetlerine yönelmesi önemli bir sonuç olarak öne çıkıyor.

- Ar-Ge harcamaları yüzde 2,1 arttı

2018 yılında İSO İkinci 500’ün Ar-Ge harcamaları anket verileri ile 498,6 milyon TL’ye yükselmiş görünüyor. Bu rakam, 2017 yılında anket verileri ile ölçülen 488,5 milyon TL tutarındaki Ar-Ge harcamalarına göre sadece yüzde 2,1 artış anlamı taşıyor. Buna bağlı olarak 2018 yılında anket verileri ile toplanan Ar-Ge harcamalarının üretimden satışlara oranı 2017 yılında yüzde 0,45 iken, 2018 yılında yüzde 0,36’ya geriledi.

İSO İkinci 500’ün ihracat performansı geçen yıl önemli ölçüde ivme kaybetti. 2017 yılında yüzde 16,9 olan ihracat artışı, 2018 yılında sadece yüzde 0,7 olarak gerçekleşti. Böylece toplam ihracat büyüklüğü 9 milyar dolara yaklaştı. İhracattaki bu ivme kaybına rağmen İSO İkinci 500’ün toplam ihracatı 2 yıl üst üste artış gösterdi.

İSO İkinci 500 kapsamındaki sevindirici gelişmelerden biri de ihracat yapan firma sayısındaki artış eğilimi oldu. Çalışmanın yapıldığı ilk yıl olan 1997’de ihracat yapan firma sayısı 407 iken, 2018’e gelindiğinde bu sayı 451’e yükseldi.

- Listeye 97 yeni firma girdi

İSO İkinci 500 şirketlerinin listesine bakıldığında sıralamaya 97 yeni kuruluşun girdiği görüldü. Bunlardan 62’si 2017'deki İSO 1000 Büyük Sanayi Kuruluşu sıralamasının dışından sıralamaya girme başarısı gösteren şirketlerden oluştu. Geriye kalan 35 kuruluş ise 2017 yılında İSO 500 sıralamasında yer alırken, geçen yıl İSO İkinci 500 sıralamasına geriledi.

İSO İkinci 500'de yer alan ilk 50 sanayi kuruluşu ve üretimden satışları şöyle:

(Sürecek)