ANKARA (AA) - HÜSEYİN ERDOĞAN - Hacettepe Üniversitesi Nükleer Enerji Mühendisliği Öğretim Üyesi Doç. Dr. Şule Ergün, Ermenistan'ın Türkiye sınırına 16 kilometre uzaklıkta bulunan ve güvenlik nedenleriyle tartışma konusu olan Metzamor Nükleer Santrali için "Ülkemizdeki bir nükleer santral gibidir ve yaratacağı risk ülkemizdeki bir nükleer santralle aynıdır." dedi.

AA muhabirinin, Metzamor nükleer santralinin Türkiye için oluşturacağı risklere ilişkin sorularını yanıtlayan Ergün, bu santralin çalıştırılmasındaki en önemli tartışma konusunun güvence sorunu olduğunu söyledi.

Ergün, dünyadaki aktif mevcut santraller içerisinde en güvensiz reaktörlerden biri olarak nitelenen santralle ilgili, "Metzamor santrali çerçevesinde ham yakıt malzemesinin denetiminin dikkatli yapılmadığı iddiaları mevcuttur. Bu iddialar, uluslararası arenada santralle ilgili denetimlerin kapısını açacaktır. Konumu nedeniyle Metzamor nükleer santrali, aslında ülkemizdeki bir nükleer santral gibidir ve yaratacağı risk ülkemizdeki bir nükleer santralle aynıdır. Ülkemizdeki nükleer santrali lisanslamak, denetlemek, nükleer santralin yaratacağı riski en aza indirmek elimizdedir, ancak bu, Metzamor için geçerli değildir." değerlendirmesinde bulundu.

Ergün, Batı'daki reaktörlerde bulunan ve olması gereken güvenlik önlemlerinin Metzamor'da bulunmadığını ifade ederek, "Bulgaristan'da, Metzamor tipi reaktör üniteleri, Avrupa Birliği'ne girme sürecinde kapatılmıştır. Ancak Batılı anlayışta güvenlik sistemlerine sahip olmayan bu tip reaktörlere 'güvensizdir' diyebilmek için detaylı güvenlik analizlerinin yapılmış olması gerekir. Ülkemizde böyle bir çalışma Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Başkanlığı (TAEK) tarafından yapılmış olabilir." diye konuştu.

- "Metzamor'u incelemek gerekir"

Belli bir kullanım süresini aşmış nükleer santrallerin, özellikle de Çernobil ve Fukushima-Daiichi kazalarından edinilen tecrübeler ışığında yenilenmesi ve bu sayede kullanım sürelerini artırılmasının sık uygulanan bir yöntem olduğu vurgulayan Ergün, "Metzamor'da Rusya'nın yaptığı iyileştirmeler santralin önemli sistemlerinin güvenilirliğini artırmış olabilir, ancak bunu net ortaya koyabilmek için ilgili analizleri yapmak ya da yapılmış analizleri incelemek gerekir." ifadelerini kullandı.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, 26 Eylül'de Birleşmiş Milletler (BM) Viyana Ofisinde düzenlenen Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Genel Kurulu'nda Ermenistan'daki 47 yıllık Metzamor Nükleer Santrali'nin deprem bölgesinde bulunduğunu ve komşuları için endişe kaynağı olmaya devam ettiğini belirterek, "Metzamor Nükleer Santrali kapatılmalıdır. Bölge ve dünya, Çernobil kazasından sonra bir başka nükleer kazayı göze alamaz." ifadelerini kullanmıştı.

Ermenistan Parlamentosu, 5 Mayıs 2015 tarihli kararıyla Metzamor nükleer santralinin eski reaktörünün işletim süresinin 2026 yılına kadar uzatılmasını onaylamıştı.

Ermenistan’ın başkenti Erivan’ın 32 kilometre batısında yer alan Metzamor Nükleer Santrali, 1970 yılında inşa edilmiş ancak 1988 yılında bölgede meydana gelen ve 25 bin kişinin ölümüne neden olan depremden bir yıl sonra güvenlik gerekçesiyle kapatılmıştı. 1995’te tekrar açılan santral, o zamandan bu yana kesintisiz çalışıyor. Santral, Ermenistan’ın elektrik ihtiyacının yüzde 40'a yakınını karşılıyor.

AA