Teknolojinin günlük yaşamda daha fazla yer alması, çocukların yazı yazma becerilerini doğrudan etkiliyor. Uzmanlara göre ekran karşısında uzun süre vakit geçiren çocuklarda ince motor becerilerinin yeterince gelişmemesi, yazı yazmayı zorlaştırıyor ve yazı bozukluğuna neden olabiliyor.

Necmettin Erbakan Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ercan Yılmaz, yazı yazmanın fiziksel, duyusal ve zihinsel beceri gerektirdiğini belirterek birçok farklı faktörün çocuklarda yazı bozukluğuna yol açabileceğini söyledi.

“Mavi ekran etkisi çocuklarda ince motor gelişimini zayıflatıyor”

Prof. Dr. Yılmaz, küçük yaşlardan itibaren akıllı telefon ve tablet kullanımının arttığını vurgulayarak şöyle konuştu:

“Mavi ekranlar çocuklarda el ve kol kaslarını geliştirmiyor. İnce motor becerisi yeterince gelişmeyen çocuklar zamanla yazı yazmakta zorlanıyor. Bu durum da yazı bozukluğuna sebep olabiliyor.”

Uzman, ayrıca disiplin odaklı öğretim yöntemlerinde kullanılan sert müdahalelerin “kırmızı kalem etkisi” yaratarak çocuklarda yazı yazma korkusu oluşturabileceğine dikkat çekti.

Test ağırlıklı sistem yazı yazma isteğini azaltıyor

Eğitim sistemindeki çoktan seçmeli sınavların çocukları daha fazla okuma ve işaretleme pratiğine yönelttiğini belirten Yılmaz, bu sürecin yazıya olan ilgiyi azalttığını ifade etti:

“Öğrenciler test çözerken yazı yazmaya daha az ihtiyaç duyuyor. Bu durum zamanla yazı yazma isteksizliği oluşturabilir ve yazı bozukluğuna zemin hazırlayabilir.”

Dikkat dağınıklığı ve sosyal medya etkisi yazı becerisini olumsuz etkiliyor

Yazı yazmanın bir dikkat ve konsantrasyon işi olduğunu söyleyen Yılmaz, okullarda dikkat bozukluğu yaşayan öğrenci oranının yüzde 11'e ulaştığını aktardı. Pandemi döneminde bu oranın arttığına dikkat çekerek şu değerlendirmeyi yaptı:

“Kısa mesajlar, emojiler ve görsel ağırlıklı iletişim, çocukların fiziksel olarak yazı yazmayı daha zor ve zahmetli görmesine neden oluyor. Bu da yazı bozukluğunu tetikleyen bir başka etken.”

Doküman fazlalığı çocuklara yazma fırsatı tanımıyor

Yılmaz, yardımcı kaynaklar, test kitapları, fotokopiler ve akıllı defterlerin çoğalmasının yazı pratiğini azalttığını belirterek, “Çocukların yazı yazmaya yeterince zaman bulamaması da yazı bozukluğuna yol açabiliyor” dedi.

“Yazı yazmak öğrenmeyi güçlendirir”

Prof. Dr. Ercan Yılmaz, yazı yazmanın öğrenme sürecindeki önemini şu sözlerle vurguladı:

• Yazı yazmak beyin aktivitesini artırıyor ve öğrenmenin kalıcılığını destekliyor.

• Çocuk kendi kelimelerini kullanırken anlamlı ve derin öğrenme gerçekleşiyor.

• Not tutma alışkanlığı derslere katılımı ve akademik başarıyı yükseltiyor.

• Yazı, düşünceyi geliştiren stratejik bir eylem olarak öne çıkıyor.

Son olarak Yılmaz, akıllı cihazların sesli mesajları kaydetme kolaylığının çocuklarda yazıya karşı isteksizlik oluşturduğunu, bunun da uzun vadede yazı bozukluğuna neden olabileceğini ifade etti.