DAKAR (AA) - FATMA ESMA ARSLAN - Türkiye'nin Dakar Büyükelçisi Nilgün Erdem Arı, Türkiye-Senegal ilişkilerinin son yıllarda ivme kazandığını belirterek, ülkede, yeni havalimanı inşaatından kongre merkezine kadar yaklaşık 500 milyon avroluk bir Türk yatırımı bulunduğunu söyledi.
Arı, AA muhabirine, Dakar-Ankara hattındaki ilişkilerin cumhurbaşkanlığı düzeyinde yürüdüğünü, bunun yanı sıra halk nezdinde bir kardeşlik ilişkisi olduğunu anlattı.
Kurulan iyi ilişkilerin bölgedeki Türk yatırımlarına da yansıdığını belirten Arı, Türk firmalarının Senegal'deki yatırımının yaklaşık 500 milyon avroya ulaştığını bildirdi.
Arı, Türk firmalarının, başkent Dakar’ın çehresini değiştirecek konferans merkezi, otel, spor kompleksi, sergi alanı gibi önemli projelerde yer aldığını ancak en önemli Türk yatırımının Dakar'daki yeni havalimanı projesi olduğunu dile getirdi.
Türk Hava Yollarının (THY) her gün Türkiye'ye doğrudan sefer düzenlendiğini hatırlatan Arı, kargo uçuşlarının da iki ülke arasındaki ticaret hacminin, ithalat ve ihracat payının genişlemesinde büyük rol oynadığını ifade etti.
- Türkler iyi iş yaparlar ve çabuk bitirirler algısı
Büyükelçi Arı, Afrika Ortaklık Politikasının çerçevesinin genişlemesiyle bunun da farklı alanlarda yatırım imkanları sunduğunu dile getirerek şöyle konuştu:
"1. Afrika Tarım Bakanları Toplantısı ve İş Forumu 27-28 Nisan'da Antalya'da yapıldı. Afrika ülkelerinden büyük bir ilgi var. Afrika Ortaklık Politikamız her alanda genişliyor. Senegal'de ekonomik boyutta iş konseyi toplantıları çok önemli. Önümüzdeki dönemde hem Karma Ekonomik Komisyonu Toplantısı hem de İş Konseyi 2. Toplantısı düzenlenecek. Türkiye'ye çok büyük ilgi var."
Arı, Senegal'e sadece "Senegal" olarak bakmamak gerektiğine işaret ederek Batı Afrika Ekonomik Topluluğu üyesi 15 ülkenin 300 milyon nüfusu barındırdığına dikkati çekti.
"Elbette Senegal'i göz önünde bulundurup ardından 300 milyona hitap edebileceğimizi unutmayalım." diyen Arı, Türk iş adamlarına, gelmeleri ve kendi iş alanlarıyla ilgili araştırma ve gözlem yapmaları tavsiyesinde bulundu.
Türk yatırımlarının Senegal'in uzun vadeli kalkınma planı içinde yer almaya başladığını kaydeden Büyükelçi Arı, şunları söyledi:
"Senegal 2025-2030'a kadar bir kalkınma planı belirledi, büyük projeler söz konusu. Limanların yenilenmesi, inşaatı, atık su tesislerinin inşası, su arıtma tesislerinin yapılması gibi birçok proje söz konusu. Senegal şirketleriyle ortaklık kurarak Türk şirketlerinin buraya gelip üretimlerini yapmalarını tavsiye ediyorum. Bir Türk firmamızın bitirdiği ve 2014'te Dakar'da düzenlenen Frankofoni Zirvesi'nin yapıldığı kongre merkezinin inşaatı 'Türkler iyi iş yaparlar ve çabuk bitirirler' şeklindeki algıyı sağlamlaştırdı. Biz o ivmeyi yakaladık, önemli yatırımlar yapıyoruz, o da başka yatırımların önünü açacak. En son Cape Verde Cumhurbaşkanı ile görüşmemde biz de öyle bir konferans merkezi istiyoruz dedi."
- Maarif Vakfının tanınma süreci bitmek üzere
Arı, ekonomik ilişkilerin yanı sıra Senegal'de Fetullahçı Terör Örgütü (FETÖ) ile mücadelede de ciddi ilerlemeler sağlandığını söyledi. Devlet yetkilileriyle yoğun girişim ve temaslarda bulunduklarını bildiren Arı, Senegal'in 15 Temmuz'daki hain darbe girişimini kınayarak Türk halkının yanında yer aldığını hatırlattı.
Arı, Senegal'deki FETÖ yapılanmasının bölgede merkez olarak kullanıldığına dikkati çekerek, Büyükelçilik olarak FETÖ ile mücadelede temaslarının hala devam ettiğini dile getirdi.
Büyükelçi Arı, FETÖ okullarının devralınmasına ilişkin sürece yönelik şunları kaydetti:
"İki devlet arasında nota teatisiyle bir anlaşma yaptık. Şu an Maarif Vakfının koordinatörü göreve başladı. Birçok ziyaretimiz oldu. Maarif Vakfının burada tanınma süreci tamamlanmak üzere, en kısa sürede de fiilen okulları devralacağız. Bu bağlamda temaslarımız Senegal tarafıyla devam ediyor. Bizim FETÖ ile mücadelemiz 15 Temmuz ile de başlamış değil. Haliyle üst düzey yetkililer bu konuda bilgi sahibiydi. Elbette 15 Temmuz, sonun başlangıcını getirdi beraberinde. Halkın ve diğer kurum ve kuruluşların bu FETÖ oluşumunun ne olduğunu anlamalarına yaradı. Çocukları okullarda öğrenci olan anne babalar bir günde öğrendiler."
Arı, 15 Temmuz sonrası Maarif Vakfına ilişkin, yerel öğretmenlerin, velilerin ve basının da katılımıyla bir bilgilendirme toplantısı düzenlendiklerinin ve bunun da ülke çapında büyük yankı bulduğunu anlattı.
Senegal'le mevcut olumlu siyasi ve ekonomik ilişkilerin, kültürel ve eğitim boyutuyla da pekiştirilmesi gerektiğini de belirten Arı, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) ile Yunus Emre Enstitüsünün (YEE) bu doğrultuda güzel işler yapmaya başladığını anlattı.
Arı, TİKA'nın Türkiye'nin insanı boyutta Afrika’daki ilişkilerini geliştiren bir kurum olduğunu, sağlık ve eğitim alanında özellikle etkin çalıştığını, YEE aracılığıyla da ülkede Türkçe öğrenimine başlandığını aktardı.
Senegal'in en büyük üniversitesi Şeyh Anta Diop Üniversitesi'nde 60'a yakın öğrencinin Türkçe eğitimi gördüğünü söyleyen Arı, ilk hedeflerinin YEE'nin Dakar'da ofis açması olduğunu belirtti.
- TİKA'dan 100'den fazla proje
TİKA Dakar Program Koordinatörü Yaver Demir de TİKA'nın Batı Afrika'daki ilk ofisini 2007'de Senegal'de açtığını ve Dakar ofisi aracılığıyla bölgede 11 yıldır önemli faaliyetler yürütüldüğünü söyledi.
Bugüne kadar sadece Senegal'de, sağlık, sanitasyon, altyapı, eğitim, altyapı iyileştirme gibi alanlarda 100'ün üzerinde projeye imza attıklarının altını çizen Demir, gün geçtikçe faaliyetlerin ivme kazandığını vurguladı.
Demir, çalışmalarına ilişkin şunları söyledi:
"Senegal Genelkurmay Başkanlığı içindeki Türkçe eğitim merkezinin tadilat ve onarımını bitirdik, sadece tefrişatı kaldı. Burada yalnız askerlere değil sivillere de dil eğitimi verilecek. 2017'nin Türk dili yılı olması hasebiyle isabetli oldu. Öte yandan Pikine Pediatri Merkezi'nde beslenme ve kurtarma merkezi yapıyoruz. İnşaat önümüzdeki ay bitecek. Geçtiğimiz haftalarda ise Mali Meclis Binası'nın açılışını yaptık, tadilatından tefrişatına, elektronik donanımına kadar dört dörtlük bir meclis binası açıldı. Mali tarafının büyük memnuniyet ve saygısını gördük."
Demir, sağlık taramaları, su kuyularının açılması, okulların tamirat onarımı, materyal desteği gibi birçok faaliyetin de yürütüldüğünü sözlerine ekledi.
- Senegalli öğrencilerden Türkçeye ilgi
YEE'nin görevlendirmesiyle ülkedeki Şeyh Anta Diop'ta seçmeli Türkçe dersi vermeye başlayan Erdal Bolatkale ise Türkçeye yoğun talep olduğunu söyledi.
Bolatkale, YEE ile Şeyh Anta Diop Üniversitesi arasındaki protokolle derslerin henüz şubat ayında başlamasına karşın öğrencilerin hızla Türkçe öğrendiğini belirterek, "Türkçeye talep yoğun, şu an öğrencilerimiz Arap dili departmanında Türkçe dersi alabilmekte. Sayımız şimdilik 60 civarında. Türkiye'yi seviyorlar, yakından takip ediyorlar. Dersler cumartesi olmasına rağmen tatil günlerinden fedakarlık yapıp geliyorlar. Türk kültür merkezi kurma çalışmalarımız devam ediyor. Fen Edebiyat Fakültesinde neden Türk Dili Edebiyatı dersleri olmasın. Bununla ilgili de gerekli çalışmaları hazırlıyoruz." diye konuştu.
AA