ROMA (AA) – Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, Suriye krizinde çatışmalar sürerken de görüşmelerin yapılabileceğini ve belki de bunun çatışmaları durduracağını söyledi.
İtalya’nın en eski düşünce kuruluşlarından ISPI’nin bu yıl ikincisini düzenlediği MED 2016 Akdeniz Diyalogları Forumu’nun son gününde AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Mogherini ile BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan De Mistura, Suriye krizini değerlendirdi.
Mogherini, Suriye krizinde siyasi çözüm yolunun önemine değinirken, “Biz, askeri dinamiklerin esiri olmamış siyasi çözüm yolunda devam etmek istiyoruz.” dedi.
Bugüne kadar, krizde önce düşmanlıkların sona erdirilmesi, yardımların geçişi ve diyalogun başlaması gibi aşamaları kat ettiklerini anlatan AB Yüksek Temsilcisi, belki de zamanın çatışmalar sürerken, bölge güçleriyle birlikte sahadaki durumu test etme zamanı olduğunu ifade etti.
Görüşmelerin başlaması için çatışmaların illa ki durması gerekmediğine dikkati çeken Mogherini, “Çatışmalar sürerken de görüşmelere başlanabilir. Pek çok çatışma, çatışmalar sürerken yapılan görüşmeler sayesinde sona ermiştir.” diye konuştu.
Lübnan’ın en nihayet bir cumhurbaşkanı seçtiğini belirten Mogherini, “Lübnan modeli dünyanın başka yerinde uygulanamaz. Bence Suriye de kendi modelini bulabilir. De Mistura’nın dediği gibi her tarafın katılması elzem.” dedi.
- Mogherini’den Halep çıkışı
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’nin dün Roma’daki İtalyan mevkidaşıyla yaptığı görüşmeden ülke basınına yansıyan Halep'e yönelik sözlerine isim vermeden değinen Mogherini, “Halep düştü, kaybedildi.” gibi yorumlara katılmadığını vurguladı.
Federica Mogherini, “Son günlerde duyduğum Halep artık bitti-gitti, sayfa çevrilmeli düşüncelerini doğru bulmuyorum. Her şey bir yana ben oradaki insanları düşünüyorum. Halep düşünce savaşın sona ermeyeceğine ikna olmuş durumdayım.” ifadelerini kullandı.
AB'nin sivilleri terk edemeyeceğine işaret eden Mogherini, "AB bombardımanlarının durmasını talep etmeye devam edecek. Tabii ki bu savaş ama AB’den her zaman sivillerin korunması için düşmanlıkların sona erdirilmesi çağrısını duyacaksınız.” şeklinde konuştu.
- Staffan De Mistura
Suriye’de kapsamlı siyasi çözüme yönelik çabaları halen teşvik etmeleri gerektiğini belirten Staffan De Mistura, “Bu vekaleten bir savaştır dolayısıyla bizim vekaleten barışa ihtiyacımız var.” dedi.
İran ve Rusya’ya mesaj gönderen De Mistura, “Esed’in üzerinde kim nüfuzluysa ona BM ile iletişime geçmesi gerektiğini söylemesi gerekir, ki İran ve Rusya etkileme kapasitesine sahip. Ve onun da neredeyse 6 yıldır süren savaşa siyasi bir çözüm için gerçek bir müzakereye hazır olduğunu söylemesi gerekir. Zaman şimdi gerçek müzakereleri yapma zamanı.” diye konuştu.
Özel temsilci, El-Nusra’ya da seslenerek, “Benim, El-Nusra’ya çağrım Halep’ten gitmeleri yönünde. Halep’te kalmamalarına yönelik. Orayı bırakma yürekliliğini göstermeliler. Halep’te 900 kadar El-Nusra ile bağlantılı kişi var ve biliyoruz ki, bunlar El-Kaide ile de bağlantılı.” ifadelerini kullandı.
ABD’nin yeni yönetiminin Suriye krizine yönelik yaklaşımını ilerleyen zamanlarda göreceklerini kaydeden De Mistura, sözlerini şöyle sürdürdü:
“ABD’nin seçilmiş başkanı Trump’un bu meseledeki pozisyonunu daha iyi anlamak için yakında New York’a gideceğiz. Trump, Rusya ile DEAŞ’ı yenmek üzere bir anlaşma yapmak istediğini söyledi. Bunu hepimiz istiyoruz ancak bunları yenmek askeri çözüm için yeterli değil. Irak dersini iyi almamız gerekir. Askeri zafer ya da hiç, siyasi kapsamlı çözüm için bir itici güç gerekiyor. Halep yok edilirken, Trump’un Putin ile Suriye konuştuğunu hayal edemiyorum.”
- Mogherini’den Türkiye yorumu
Türkiye ile AB arasındaki ilişkiler ve özellikle vize serbestisine dair bir soru yöneltilen Mogherini, Türkiye sorusunun nispeten diğer sorulara göre daha kolay bir sorun olduğunu dile getirdi ve "Türkiye ile AB arasındaki ilişkileri Facebook’taki durum bildirimlerine göre düşünseydik, bu 'karışık' olurdu. Ama aynı zamanda yoğun ilişkilerimiz. Birçok konuyu kapsıyor.” ifadesini kullandı.
Medyanın bu ilişkide daha çok göç boyutuna odaklandığını dile getiren Mogherini, “Göç, sadece Avrupa’nın sorunu değil. Göç, göçmenlerin de sorunu. Bunu Avrupalı muhataplarıma da söylüyorum. Biz sakin olmalıyız, bunu yönetebiliriz.” diye konuştu.
Federica Mogherini, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Türkiye ile olan konular; Kıbrıs. Bu konuda çok önemli bir dönemden geçtiğimizi vurgulamak istiyorum. Suriye ve diğer ekonomik konular, hepsini düşündüğümüzde ayrı panel konusu olur. Türkiye sahadaki güçleriyle, bölgesel güçlerden biridir. Biz, Türkiye ile savaş sonrası, yeniden inşa ve barış dönemi gibi konuları görüşmeye başladık. Türkiye’nin Suriye politikasının son aylarda evrildiğini görüyoruz. Suriye’nin geleceği konusunda bölgedeki aktörlerin ortak zeminde buluşmasına imkan olduğunu düşünüyorum. Bu, bölgenin güvenliğine ve bölgede çokça gördüğümüz vekalet savaşlarının azalmasına öncülük edebilir. Biz Avrupalılar, binlerce yıl savaştıktan sonra en sonunda İkinci Dünya Savaşı’nın ardından barış içinde iş birliğiyle yaşamanın daha uygun olduğunu anladık. AB de böyle başladı zaten."
Öte yandan, forumun kapanışında konuşan İtalya Dışişleri Bakanı Paolo Gentiloni de MED Forumu’nun Suriye’de Staffan De Mistura’nın üzerinde çalıştığı müzakereler ve bugün doğu Halep’te yaşanan insani duruma yönelik yeni bir görüşme trafiği başlatması umudunu dile getirdi.
AA