Kapadokya bölgesinin tarihi zenginliği her geçen gün yeni keşiflerle derinleşiyor. Son olarak Nevşehir’in Ürgüp ilçesine bağlı Taşkınpaşa köyünde boşaltılan bir kömürlükte 600 yıllık olduğu belirlenen tarihi bir yapı gün yüzüne çıktı. İlk incelemelere göre yapının, köyün kurucusu Taşkın Paşa tarafından ibadethane olarak yaptırıldığı düşünülüyor.
Yapı, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi (NEVÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü öğretim üyeleri tarafından yerinde incelendi. Çalışmalara NEVÜ Rektörü Prof. Dr. Semih Aktekin de eşlik etti.
Yapının sahibi 63 yaşındaki Mehmet Esen, ailelerinin Taşkın Paşa’nın altıncı kuşaktan torunu olduğunu ifade ederek, “Babamın zamanında turistler buraya gelirdi ama içeri alınmazlardı. Buranın cami olduğunu söylerlerdi. Biz de Taşkın Paşa’nın camisi olarak biliyorduk. Ancak yapılan incelemeler buranın bir külliyeye ait dergah olduğunu ortaya koydu” dedi.
NEVÜ Sanat Tarihi Bölümü öğretim üyelerinden Doç. Dr. Savaş Maraşlı, yapılan ilk değerlendirmelere göre yapının Taşkınpaşa Külliyesi’ne bağlı bir tekke ya da dergah olduğunu düşündüklerini söyledi. Maraşlı, “Kandillikler, ocaklar ve nişler, buranın şeyhin yaşam alanı olduğunu gösteriyor. Misafirlerin ağırlandığı, yemeklerin piştiği, tasavvufi geleneklerin yaşatıldığı bir alan olduğunu anlıyoruz. Bu yapı bugüne kadar hiçbir literatürde yer almıyor. 600 yıllık bu yapı, ilk kez bu kadar net şekilde ortaya çıkarıldı” diye konuştu.
Doç. Dr. Alper Altın ise yapının süslemeleri hakkında bilgiler vererek, “Geometrik ve bitkisel süslemeler ağırlıkta. Eretna yapılarında klasik olarak gördüğümüz cephe tasarımına burada da rastlıyoruz. Mihrap nişinin yönü camiyle örtüşüyor, bu da burada namaz kılındığını gösteriyor” dedi. Altın ayrıca, yapının içinde ilk başta görünmeyen bazı unsurların temizlik sonrası ortaya çıktığını ve yapının tamamının bakir bir tarihi mekan olarak korunmuş olduğunu vurguladı.
Uzmanlar, önümüzdeki süreçte yapının işlevi, mimarisi ve süslemeleri üzerine daha ayrıntılı araştırmalar yürütmeyi planlıyor. Taşkınpaşa köyündeki bu keşif, bölge tarihine ışık tutacak yeni bilgilerin kapısını aralayabilir.