LONDRA (AA) - TAYFUN SALCI / İNCİ GÜNDAĞ - Arap - İngiliz Uyumu Konseyi (CAABU) Başkanı Chris Doyle, İsrail'in Mescid-i Aksa'ya yönelik ihlalleriyle ilgili olarak uluslararası toplumun "hızlı ve netice alıcı şekilde harekete geçmesi" gerektiğini söyledi.
Bölgedeki gelişmelere ilişkin AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Doyle, İsrail’in Mescid-i Aksa’ya yönelik ihlalleriyle başgösteren krizin uzun süredir hazırlandığını belirterek, "Bu, Filistinlilerin, İsrail’in mukaddes mekanlar dahil işgal altındaki Doğu Kudüs’te daha geniş kontrol sağlamak girişimine ilişkin derin kaygılarının bir yansımasıdır." diye konuştu.
Metal dedektörlerin daha kötü şeylerin habercisi olduğunu dile getiren Doyle, Filistinlilerin, İsrail aşırı sağının Harem-i Şerifi ele geçirme girişimini gördüğünü ancak Kudüs’teki tehlikeli yerleşim planlarının ve yıkılan evlerin sayısındaki rekor artışın da Filistinlilerin kentte hayatta kalma şansını tehdit ettiğine vurgu yaptı.
"Uluslararası toplum hızlı ve netice alıcı şekilde harekete geçmeli ve olaylar daha vahimleşmeden ateşi söndürmeli." diyen Doyle, "Sadece Mescid-i Aksa'daki statükoyu korumak yeterli olmayacaktır. Kudüs sorunu da Filistinlilerin ihtiyaçlarını karşılayacak ve haklarını tanıyacak şekilde çözülmeli." ifadelerini kullandı.
- Filistin'te 2003'ten beri hiç iyileşme olmadı
İngiliz radyo sunucusu ve ana muhalefetteki İşçi Partili aktivist David Watson da, İsrail güvenlik güçleri ile Filistin halkı arasındaki güç dengesizliğine dikkat çekerek, "İsrailliler kendilerini sofistike silahlar ve koruyucu ekipmanla donatmış durumda, onları protesto eden Filistinliler ise işgal güçlerinin kurşunlarından kurtulmayı başarsalar bile sokaklarda sürüklenip götürülüyorlar." diye konuştu.
İsrail Başbakanı Ariel Şaron'un 2003'te Mescid-i Aksa'ya gitmesiyle başlayan İkinci İntifada sırasında kendisinin de Batı Şeria'da olduğunu anlatan Watson, "Filistinlilere karşı işlediği katliamlarla bilenen Şaron'un Mescid-i Aksa ziyareti İsrail askerlerinin ve polisinin vahşice bastırdığı protestolara yol açmıştı. İnfazlar, ev yıkmalar, tarlaların tahribi, keyfi tutuklamalar günlük olaylar haline gelmişti." ifadelerini kullandı.
Aradan geçen zamanda Filistinlilerin durumlarında hiçbir iyileşme olmadığını belirten Watson, "Ancak 14 yıl sonra, o gün sokaklarda oyun oynayan çocuklar bugün ayağa kalkan gençler haline geldi." dedi.
- İsrail'in Mescid-i Aksa ihlalleri
İsrail polisi, 14 Temmuz'da Mescid-i Aksa'da silahlı saldırıda bulunduğunu iddia ettiği 3 Filistinliyi öldürmüştü. Olayda yaralanan 2 İsrail polisinin ise kaldırıldıkları hastanede öldüğü açıklanmıştı.
Olayın ardından Mescid-i Aksa'yı ibadete kapatan İsrail güçleri, Harem-i Şerif'i iki gün sonra açmış, ancak kapılara "güvenlik" gerekçesiyle metal arama dedektörleri yerleştirmişti.
İsrail'in bu adımı, "Aksa Vakfı tarafından kontrol edilen Harem-i Şerif'te egemenlik sağlamak" olarak yorumlanmıştı.
Dün eski Mescid-i Aksa Müdürü Şeyh Naci Bekirat, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, İsrail polisinin arama dedektörlerini kaldırmaya başladığını ancak kameraları bıraktığını duyurmuştu. Bekirat, kameraların bırakılmasının taleplerini karşılamadığını bunu kabul etmeyeceklerini kaydetmişti.
İsrail Güvenlik Kabinesinin gece geç saatlere kadar süren toplantısının ardından yapılan yazılı açıklamada, "Güvenlik Kabinesi tüm güvenlik birimlerinin tavsiye ettiği üzere metal arama dedektörlerini kaldırarak, bunun yerine ileri teknolojiyi kullanarak başka önlemler almaya karar verdi. Bu şekilde (etrafı surlarla çevrili Kudüs'ün) Eski Şehir bölgesi ve Mescid-i Aksa'da ibadet edenlerin güvenliği sağlanacak." ifadelerine yer verilmişti.
Söz konusu ileri teknoloji önlemlerin hayata geçirilene kadar "çok sayıda polisin şehre konuşlandırılacağı ve Aksa'ya yapılan ziyaretlerin güvenliğini sağlamak için zaruri adımların atılacağı" belirtilen açıklamada, yeni teknolojik önlemlerin dünden itibaren 6 ay içinde tamamlanabilmesi için hükümetin 100 milyon Şekel (yaklaşık 28 milyon dolar) ayırdığı bildirilmişti.
AA