ADDİS ABABA (AA) - TUFAN AKTAŞ - Güney Sudan'da halkın üçte biri, iç savaş nedeniyle 4 yıldır devam eden kriz yüzünden evlerini terk etmek zorunda kaldı.
Birleşmiş Milletler (BM) verilerine göre, yaklaşık 12 milyon nüfusa sahip ülkede 4 milyon kişi yerlerinden oldu. Yerlerinden olanların 2 milyonu komşu ülkelere sığınırken 2 milyonu da ülke içinde farklı bölgelere göç etti.
Ülkelerini terk etmek zorunda kalan Güney Sudanlıların en fazla sığındığı ülke Uganda oldu. Son 12 ayda günde ortalama bin 800 kişi Güney Sudan'dan Uganda'ya sığındı. Bu ülkedeki kamplarda yaşam savaşı veren Güney Sudanlıların sayısı 1 milyonu geçti. Uganda'yı Sudan, Etiyopya, Kenya ve Kongo Demokratik Cumhuriyeti izliyor.
Sudan’da 416 bin, Etiyopya'da 382 bin, Kenya'da 107 bin ve Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde de 82 bin Güney Sudanlı sığınmacının bulunduğu tahmin ediliyor.
İç çatışmaların başladığı günden bu yana yaklaşık 2 milyon kişi, ülke içinde yer değiştirerek sınır bölgelerindeki kamplara veya çatışma alanlarının dışına göç etti.
- Mültecilerin yarısından fazlası çocuk
BM verilerine göre, mültecilerin yüzde 63’ü çocuklardan oluşuyor. Güney Sudanlı mültecilerin yüzde 34’ünün 18-59 yaşlarında, yüzde 3’ünün de 60 yaş üstü olduğu belirtildi.
Mültecilerin yüzde 54’ü de kadınlardan oluşuyor.
- Sıtma 6 ayda 4 bin can aldı
Çatışmalar ve gıda krizinin bulaşıcı hastalıkların yayılmasına neden olduğu ülkede halk, sağlık hizmetlerine erişimde büyük zorluk yaşıyor.
Sıtma ve kolera gibi hastalıklar, her ay yüzlerce kişinin ölümüne yol açıyor. Hastanelerde yer kalmadığı için hastalar, genellikle yatakları paylaşmak zorunda kalıyor.
Sıtma salgınının, şubat ayından bu yana 4 binden fazla kişinin ölümüne neden olduğu kaydedildi. BM İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi (OCHA), geçen ay yayımladığı insani yardım bülteninde, Güney Sudan'da hastalık kaynaklı ölümlerin yüzde 76'sının sıtmadan kaynaklandığını açıkladı.
- 1,7 milyon kişi açlık sınırında
Gıda krizinin yaşandığı ülkede 6 milyon kişi gıda yardımına ihtiyaç duyuyor, 1,7 milyon kişi ise açlık sınırında bulunuyor.
BM'ye göre, Güney Sudanlıların ihtiyaç duyduğu 883,5 milyon dolarlık yardımın şu ana kadar sadece 250 milyon doları toplanabildi.
Sudan'dan ayrılarak bağımsızlığını ilan eden Güney Sudan, 16 Aralık 2013'te Cumhurbaşkanı Salva Kiir Mayardit'in yardımcısı Riek Machar'ı "darbe teşebbüsünde bulunduğu" iddiasıyla görevden almasının ardından iç savaşa sürüklenmişti. Taraflar, Hükümetlerarası Kalkınma Otoritesi (IGAD) gözetiminde yürütülen barış görüşmeleri çerçevesinde 17 Ağustos 2015'te anlaşmaya varmış, anlaşmaya uygun olarak kurulan geçici ulusal hükümet 28 Nisan'da göreve başlamıştı. Anlaşma, Mayardit'e bağlı güvenlik güçleriyle Machar yanlıları arasında 8 Temmuz 2016’da başlayan çatışmalar nedeniyle sekteye uğradı.
İç savaşta şimdiye kadar 50 binden fazla kişinin hayatını kaybettiği tahmin ediliyor.
AA