İç Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Attila Önmez, toplumda giderek artan gereksiz antibiyotik kullanımının en tehlikeli sonucunun "antibiyotik direnci" olduğunu ve bu durumun küresel bir sağlık krizine yol açabileceğini vurguladı. Uzman, viral enfeksiyonlarda antibiyotik kullanımının derhal durdurulması çağrısında bulundu.
"Süper Bakteri" (Çoklu Direnç) Tehlikesi Nedir?
Doç. Dr. Önmez, bakterilerin hayatta kalma mekanizmasına dikkat çekerek süreci şöyle açıkladı: "Bakteriler sürekli evrimleşir. Gereksiz yere antibiyotiğe maruz kaldıklarında, o ilaca karşı savunma mekanizması geliştirirler. Bu durum, ilacın gelecekte etkisiz kalmasına yol açar. 'Süper bakteri' (çoklu ilaca dirençli bakteri) kavramı tam da budur."
Eğer bu yanlış kullanım devam ederse, gelecekte basit bir idrar yolu enfeksiyonu veya zatürreyi bile tedavi edecek etkili antibiyotik bulamayacağımız bir döneme girebiliriz.
Grip ve Nezle İçin Antibiyotik Kullanmak Büyük Hata
Mevsimsel hastalıklarda en sık yapılan hatanın, grip, nezle ve COVID-19 gibi viral enfeksiyonlar için antibiyotik kullanmak olduğunu belirten Uzman, antibiyotiklerin virüslere karşı hiçbir etkisi olmadığının altını çizdi.
"Bu tür hastalıklar viral etkenli oldukları için istirahat, yeterli sıvı ve destek tedavisiyle kendi seyrini tamamlar. Antibiyotik kullanımı bu durumda sadece gereksiz yan etkilere neden olmakla kalmaz, aynı zamanda bakterilerin direnç geliştirmesini hızlandırır."
Antibiyotikler, bakteriyel enfeksiyonlara karşı en güçlü silahımızdır. Virüslere karşı kullanmak, vücuttaki faydalı bakterileri (mikrobiyota) öldürürken, zararlı bakterilerin de bu silaha karşı korunmayı öğrenmesine yol açar.
Gereksiz Antibiyotik Vücuda Nasıl Zarar Verir?
Doç. Dr. Attila Önmez, gereksiz antibiyotik almanın vücudun doğal dengesini bozduğunu ve ciddi zararlar verdiğini belirtti:
Bağırsak Florası Zararı: Yararlı bakterilerin ölmesi sonucu ishal veya mantar enfeksiyonları riski artar.
Yan Etki Riskleri: Karın ağrısı, mide bulantısı, iştahsızlık, ishal ve hatta karaciğer/böbrek hasarı gibi yan etki riskleri yükselir.
Hayatı Tehdit: En önemlisi, direnç gelişimi hızlanır. Basit enfeksiyonlar bile tedavi edilemez hale gelerek ağırlaşır ve hayatı tehdit eden sonuçlar doğurabilir.
Viral mi, Bakteriyel mi? Ayrımı Hekim Yapmalı
Hastaların kesinlikle kendi başına antibiyotik kararı vermemesi gerektiğini vurgulayan Önmez, viral ve bakteriyel enfeksiyon ayrımının mutlaka bir hekim tarafından yapılması gerektiğini söyledi.
Viral Enfeksiyonlar: Genellikle yaygın vücut ağrısı, hafif ateş, burun akıntısı, boğazda yanma gibi genel belirtilerle seyreder.
Bakteriyel Enfeksiyonlar: Genellikle daha lokalize, şiddetli ağrı, yüksek ve düşmeyen ateş, iltihaplı (pürülan) akıntı veya balgam gibi daha ağır semptomlar gösterir.
Doç. Dr. Önmez, son uyarısında: "Hekim önerisi olmadan, komşu tavsiyesiyle veya evde kalan antibiyotikleri kullanmak, sağlığımıza yaptığımız en büyük kötülüklerden biridir. Viral enfeksiyonlarda doğru tedavi, semptomları hafifletici ateş düşürücü, bol sıvı ve istirahattir" dedi.