Yaz tatilinin sona ermesiyle birlikte birçok kişi işe ve okula dönüşte adaptasyon sorunu yaşıyor. İstinye Üniversite Hastanesi Liv Hospital Bahçeşehir'den Psikolog Fatmanur Taşkın, bu durumu “tatil dönüşü sendromu” olarak tanımlıyor ve bireylerin özellikle uzun tatillerin ardından günlük rutinlerine yeniden uyum sağlamakta zorlandığını ifade ediyor.
Psikolog Taşkın, tatilin kişiye bedensel ve zihinsel bir yenilenme sunduğunu belirterek, “Doğayla temas, sosyal paylaşımlar ve rahat uyku düzeni mutluluk hormonlarını artırır. Ancak dönüşte yerini trafik, iş stresi ve zaman baskısına bıraktığında, beyinde ani bir geçiş yaşanır. Bu da huzursuzluk, motivasyon kaybı ve hafif depresif duygulara yol açabilir” dedi.
Fiziksel belirtiler de eşlik edebilir
Taşkın, tatil dönüşü sendromunun yalnızca psikolojik değil, fiziksel belirtilerle de kendini gösterebileceğini söyledi. “Sürekli yorgunluk, uykuya dalmada zorluk, iştah değişimleri, baş ağrısı ve sindirim problemleri bu sürece eşlik edebilir. Bu tepkiler zihinsel uyum güçlüğünün bedensel yansımalarıdır” diye konuştu.
Herkes aynı şekilde etkilenmiyor
Sendromun şiddetinin kişisel farklılıklar gösterdiğini vurgulayan Taşkın, “İşinden memnun olmayan ya da yoğun stres altında çalışan bireyler bu süreci daha zor geçirebilir. Gençler adaptasyonda daha esnek olurken, yoğun sorumluluk sahibi yetişkinler daha fazla etkilenebilir” ifadelerini kullandı.
Belirtiler 2 haftadan uzun sürerse uzman desteği şart
Tatil sonrası yaşanan psikolojik dalgalanmaların genellikle birkaç gün içinde geçmesi beklenirken, belirtilerin iki haftadan uzun sürmesi halinde altta yatan bir depresyon veya anksiyete bozukluğu olabileceğine dikkat çeken Taşkın, “Sürekli isteksizlik, kaygı, uyku bozuklukları gibi belirtiler varsa, mutlaka bir uzmana başvurulmalı” dedi.
Uyum sürecini kolaylaştıracak öneriler
Tatil dönüşünü sağlıklı geçirmek isteyenler için önerilerde bulunan Taşkın, şu tavsiyeleri sıraladı:
Tatil bitişini iş başlangıcından birkaç gün önceye çekin
Uyku ve beslenme düzeninizi kademeli olarak normale döndürün
Yoğun tempoya bir anda girmekten kaçının, önceliklerinizi belirleyin
Kısa yürüyüşler, hobiler ve kahve molaları gibi küçük keyif alanları yaratın
Tatil anılarını hatırlatan objeler motivasyonu artırabilir
Açık havada vakit geçirin, egzersiz yapın
Son olarak, Taşkın tatilin ardından yaşanan geçici zorlukların normal olduğunu hatırlatarak, “Doğru bir uyum süreci yönetildiğinde, tatilin sağladığı yenilenme uzun vadede ruh sağlığına katkı sunar” dedi.