SARAYBOSNA (AA) - EMRE BAŞTUĞ - Bosna Savaşı'nın devam ettiği yıllarda ekmek parası kazanmak niyetiyle sokağa kurdukları tezgahları üzerinde gazete satmaya başlayan "Yaşlı kurtlar" ilerleyen yaşlarına rağmen mesleklerini sürdürüyor.

Bosna Hersek'in başkenti Saraybosna'da, ülkedeki savaşın devam ettiği 1992-1995 yıllarında, geçimlerine katkı sağlamak ve insanlara olup bitenleri göstermek için şehrin farklı yerlerinde başladıkları gazete satıcılığına hala devam eden Mukela Ahmetovic, Sabira Cengic ve savaşın hemen ardından bu işe başlayan gazi Nedzad Mulic, onlarca yıllık tezgahlarında ülke ve dünya gündemini aktarmayı sürdürüyor.

Muhabir olan eşini savaşta bir bombardımanda kaybeden Mukela Ahmetovic, 1995'te başladığı bu işi, üzerinden 21 yıl geçmesine rağmen aynı noktada, önceden içinde sinema salonunun bulunduğu ve şu an kullanılmayan tarihi bir binanın girişine kurduğu tezgahında icra ediyor.

Ahmetovic, AA muhabirine yaptığı açıklamada, eşi hayattayken yaptığı işte kendisine yardımcı olduğunu ancak daha sonra bu işe kendi başına devam etmek zorunda kaldığını söyledi.

Kendisinden gazete alanların genelde Hırvat okuyucular olduğunu kaydeden Ahmetovic, sabaha karşı çok erken saatlerde kalkarak dağıtıcıdan gazeteleri aldığını, öğleye kadar elindekileri satmaya çalıştığını anlattı.

Ahmetovic, eşinin hatırına hala gelip kendisinden gazete alanların olduğunu dile getirerek, "Emekli maaşım 235 lira. Sattığım 20 gazeteden ise 5'er lira kazanıyorum. Eşim savaşta isabet eden şarapneller yüzünden hayatını kaybetmişti. Devlet bana ne bir tazminat verdi ne de sosyal yardım bağladı." şeklinde konuştu.

- "O günleri hatırlamak bile istemiyorum"

Sabira Cengic de, bu işe Bosna Savaşı'nın hemen başında başladığını ve o günden beri aralıksız devam ettiğini kaydetti.

Cengic, "Bu işe başladığım dönemlerde Saraybosna’da durumlar pek iç açıcı değildi. Kritik bir ortamda çalışıyordum. Etrafta silah sesleri, kurşunlar, şarapneller uçuşuyordu. Elektirik, su hiçbir şey yoktu o dönemde. Günde on baskı alıp adrese götürüp satıyordum. O günleri hatırlamak bile istemiyorum." şeklinde konuştu.

Savaş döneminde insanlara gerçekleri, acıları göstermekte "bir aracı" olamanın çok zor olduğunu anımsatan Cengic, aradan yıllar geçtikten sonra yaptığı işin aslında insanlara faydası olduğunu gördüğünü ve bu yüzden kendisini çok iyi hissettiğini belirtti.

Cengic, kendisini bu işe bağlayan en büyük etkenin insanlarla sürekli irtibat halinde bulunmak olduğunu dile getirerek, "İşin zor tarafı, sabahın ilk ışıklarında uyanmak zorunda olmak, buz gibi havalarda sokakta durmak. İyi tarafı ise birçok insanla konuşma fırsatı yakalıyor olmam. İnsanlarla sohbet ederken tüm dertlerimi unutuyorum." ifadelerini kullandı.

Sokakta tezgah üzerinde gazete satıcılığı yapanların daha çok yaşlılardan oluşmasının sebebinin bu işte yeterince kazanç sağlanamaması olduğunu anlatan Cengic, bundan dolayı işe gençlerin sıcak bakmadığını, zaten insanların haberleri artık internet üzerinden takip ettiğini sözlerine ekledi.

- "Hayatım oyun gibi"

Bosna Savaşı'nda bir ayağını kaybeden ve savaşın hemen ardından ekonomik sıkıntılardan dolayı sokakta gazete satıcılığına başlayan gazi Nedzad Mulic ise protez bacağı ile 20 yıldır işini severek Saraybosna'nın en işlek yeri olan Ferhadiye Caddesi'nde icra etmeye devam ediyor.

Mulic, müşteri kitlesinin genelde orta sınıf insan grubundan olduğunu, yaptığı mesleğin zorlukları olsa da işini sevdiğini söyledi.

Gazete satmaya başladığı ilk yıllarda toplum yapısının günümüze göre farklılıklar taşıdığını anlatan Mulic, "Önceden insanlar okumaya meraklıydı. İlerleyen dönemlerde okur yazarlar yurt dışına göç etti, buraya ise daha önce gazete görmemiş insanlar gelmeye başladı. Bu kişiler zaten gazeteyle, haberle ilgilenmiyor." dedi.

Mulic, insanların artık heyecan verici haberlerin peşinde olduğunu, suç ve cinayet haberlerine ilgi duyduğunu, politikayla ilgilenmediklerini aktardı.

Eskiden az da olsa bu işten para kazanabildiğini kaydeden Mulic, şimdilerde para kazanmanın çok zor olduğunu, gençlerin de bu sebepten gazete satma işiyle ilgilenmediklerini dile getirdi.

Mulic, genel olarak hayatından memnun olduğunu ifade ederek, "Kış biraz zor geçiyor ama olsun, hayatım oyun gibi. Bir sürü insanla karşılaşıyorum burada, evde oturup da ne yapacaktım. Bu şekilde bir şeyler kazanmaya çalışıyorum en azından." diye konuştu.

AA