ANKARA (AA) - YEŞİM SERT KARAASLAN - Sağlık Bakanlığı verilerine göre, rahim ağzı kanser tarama programıyla yaklaşık 20 bin kadında kanser, gelişmeden erken dönemde saptandı ve ileri merkezlere yönlendirilerek erken tanı ve tedavi şansı yakalandı.

AA muhabirinin, "Rahim Ağzı (serviks) Farkındalık Ayı" dolayısıyla Sağlık Bakanlığından aldığı bilgiye göre, rahim ağzı kanseri, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından "önlenebilen bir ölüm nedeni" olarak tanımlanıyor.

En çok öldüren jinekolojik kanser olma özelliği taşıyan rahim ağzı kanseri için tüm dünyada tarama yapılması ve her ülkenin kendi kontrol politikasını oluşturması öneriliyor.

Bakanlık verilerine göre, Türkiye'de rahim ağzı kanseri, kadınlarda en sık görülen 10'uncu kanser türü ve yılda yaklaşık her 100 bin kadının 4'ünde görülüyor.

Son yıllardaki bilimsel veriler, rahim ağzı kanserinin taranmasında HPV (Human Papilomavirus Enfeksiyonu)-DNA testlerinin, smear testine göre çok daha etkin olduğunu gösteriyor. Çalışmalar, rahim ağzı kanserinden yüzde 100'e yakın oranda HPV'nin sorumlu olduğunu ortaya koyuyor.

- 5 yılda bir ücretsiz yapılıyor

Sağlık Bakanlığınca 2014 yılı Ağustos ayında başlanılan HPV-DNA taramaları, her ilde aile hekimleri, Toplum Sağlığı Merkezleri ve Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri'nde (KETEM) 30-65 yaş tüm kadınlara, 5 yılda bir ücretsiz yapılıyor.

Tüm örnekler Ankara ve İstanbul'da kurulan Ulusal HPV Laboratuvarına gönderiliyor. Testi pozitif olanlar için, HPV genotipleme ve sitolojisi çalışılıyor.

Sonuçlar, alınan örneğin laboratuvara ulaşmasından itibaren 48 saat içinde web tabanlı bir yazılımla hastalar tarafından Türkiye'nin her yerinden görülebiliyor. Tüm süreç, toplam 10 günde tamamlanıyor.

- Rahim ağzı smear tarama sayısı ayda 120 bine ulaştı

Kanser taramasında HPV testine geçilmesiyle tarama sayısı ve erken dönemde tanı koyma oranları arttı.

Türkiye'de birinci basamakta yapılan ve insan kaynakları sıkıntıları nedeniyle ayda 25 bini aşamayan rahim ağzı smear tarama sayısı, HPV testi ile ayda 120 bine ulaştı.

2014 yılında başlatılan bu tarama programıyla bugüne kadar yaklaşık 3 milyon kadına rahim ağzı kanseri taraması yapıldı.

HPV-DNA ile yürütülen rahim ağzı kanser tarama programıyla Türkiye'de HPV haritası oluşturuldu. Bu kapsamda, yaklaşık 20 bin kadında kanser, gelişmeden erken dönemde saptandı ve ileri merkezlere yönlendirilerek erken tanı ve tedavi şansı yakalandı.

- HPV-DNA taraması nasıl yapılıyor?

HPV-DNA testi, hastalık bulunan bölgeden alınan ufak bir parçadan veya sürüntü materyalinden yapılıyor.

Rahim ağzından smear alır gibi sürüntü şeklinde fırça ile hücreler toplanarak bir sıvı dolu kap içerisinde laboratuvara gönderiliyor. Sürüntüden toplanan hücrelerde, HPV virüsüne ait DNA materyali araştırılarak tahlil gerçekleştiriliyor.

AA