İSTANBUL (AA) - BURHAN SANSARLIOĞLU - Küresel hububat üretim tahmini 2020/2021 sezonunda yüzde 2 artarak 2 milyar 223 milyon tona çıkarken tahminlerdeki en fazla artış yüzde 7,3 ile soya fasulyesinde gerçekleşti.

AA muhabirinin Uluslararası Hububat Komisyonu'nun tahmin raporundan derlediği verilere göre küresel hububat üretim tahmini 2020/2021 sezonunda yüzde 2 artarak 2 milyar 223 milyon tona çıktı. 2019/2020 sezonu için 2 milyar 175 milyon ton üretim bekleniyordu.

Rapora göre, üretim tahminlerindeki en fazla artış soya fasulyesinde gerçekleşti. Soya fasulyesine ilişkin üretim tahmini yüzde 7,3 artarak 341 milyon tondan 366 milyon tona çıktı. Mısır'a ilişkin üretim tahmini yüzde 3,6 artarak 1 milyar 116 milyon tondan 1 milyar 157 milyon tona, pirince ilişkin üretim tahmini yüzde 2 yükselerek 499 milyon tondan 509 milyon tona, buğdaya ilişkin üretim tahmini yüzde 0,7 artarak 763 milyon tondan 768 milyon tona yükseldi.

Küresel hububat stok tahmini ise 608 milyon tondan 605 milyon tona gerilerken, mısır stok tahmini de 289 milyon tondan 274 milyon tona indi.Soya fasulyesinin stok tahmini 38 milyon tondan 40 milyon tona, pirinç stok tahmini 177 milyon tondan 185 milyon tona, buğday stok tahmininin 275 milyon tondan 283 milyon tona yükseldi.

Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, rapora ilişkin olarak AA muhabirine yaptığı değerlendirmede "Şu anda tarım emtiaları piyasasında fiyatları etkileyen dört temel değişken olduğunu söyleyebiliriz: küresel büyüme endişeleri, teminat açığı kaynaklı satışlar, doların diğer para birimlerine karşı değer kazanması ve arz-talep dengesi. Şu anda küresel büyüme endişeleri ve teminat açığı kaynaklı satışlar, tarım emtia fiyatları üzerinde etkili oluyor." dedi.

Uluslararası Hububat Komisyonunun yeni tahmin raporunda dünya hububat üretim tahminlerini önceki yıla göre 48 milyon ton artırdığını bildiren Ergezen, 2015/16 sezonuna göre üretim artışının 165 milyon tona ulaşacağını söyledi. Ergezen, "Bununla beraber stokların ise düşüş gösterdiğini görüyoruz. Tüketimdeki artışa rağmen stokların azalması, piyasadaki hububat arzının dengeli olmasına yol açacak. Bunun sonucunda ise fiyatlar üzerindeki etkisinin sınırlı kalabileceğini söyleyebiliriz." değerlendirmesinde bulundu.

Raporda, dünya buğday üretim tahminlerinin önceki yıla göre 5 milyon artarak 768 milyon ton seviyesinde gerçekleştiğini anımsatan Ergezen, Avustralya, Rusya ve Hindistan'da ki üretim artışının etkili olduğunu vurguladı. Sırasıyla Çin, Avrupa ve Hindistan'ın en büyük buğday üreticileri olmayı sürdüreceği öngörüsünde bulunan Ergezen, "Çin'in dünya buğday üretiminin yüzde 25,5'in karşılayacağı tahmin ediliyor. Fakat Çin'in buğday arzının neredeyse tamamının iç piyasa tarafından karşılanması nedeniyle küresel buğday piyasasına etkisi çok sınırlı olacaktır. Rusya, dünyanın en büyük buğday ihracatçısı konumunda bulunuyor. Onu, sırasıyla Avrupa, ABD ve Kanada izliyor." ifadelerini kullandı.

-Mısır talebindeki en yüksek artış Çin ve ABD'den kaynaklanıyor

Mısırdaki stok tahmininin azalmasını oldukça dikkati çekici olduğunu belirten Ergezen, yüksek üretime rağmen stok tahminlerindeki azalışın tüketimin artmasından kaynaklandığını aktardı. Mısır tüketiminin, bir önceki yıla göre 23 milyon ton artış göstermesi beklendiğini vurgulayan Ergezen, şu ifadeleri kullandı:

"Bu nedenle mısır fiyatlarında da talep kaynaklı toparlanma görülme ihtimali de artıyor. Mısır fiyatı, 2014 yılından bu yana yatay bir kanalda hareket ediyor. Talepteki en yüksek artış Çin ve ABD'den kaynaklanıyor. Koronavirüs kaynaklı endişelerin, talep beklentilerine henüz yansımadığını söyleyebiliriz. Bu nedenle gelecek aylardaki tahmin raporları önem kazanıyor. ABD'de de mısır üretimi artarken, Çin'deki üretim azalışına dikkat çekmekte fayda var: Korona virüsünün de katkısıyla nedeniyle Çin'deki mısır üretiminin yaklaşık 20 milyon ton azalması bekleniyor."

Pirince değinen Ergezen, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle pirincin Uzakdoğu'da talebinin arttığını dile getirdi. Ergezen, ancak bunun talep beklentilerine yeterince yansıdığını söylemenin mümkün olmadığını söyledi. Çin ve Hindistan en büyük pirinç üreticisi olmayı sürdüreceğini belirten Ergezen, "Çin aynı zamanda dünyanın en büyük pirinç ihracatçısı ve bu konumunu sürdürüyor. Pirinç ihracatında ise sırasıyla Hindistan, Tayland ve Vietnam ilk üçte yer alıyorlar." diye konuştu.

Ergezen, soya fasulyesinde arz yüksek devam ettiğini aktardı. Soya fasulyesinde üretimin, özellikle ABD, Brezilya ve Çin'de artış göstermesinin beklendiğini ifade eden Ergezen, "ABD ve Brezilya aynı zamanda ihracatçı ülkeler olduğu için, buralardaki üretim artışı, piyasalar üzerinde arzı artırması açısından da önemli. Tüketim tarafındaki artış ise sınırlı kalıyor. Bu noktada arz-talep dengesine baktığımızda arz yönlü olduğu söylemek mümkün. Bu da fiyatlar üzerinde baskı oluşturmaya devam edebilir." değerlendirmesinde bulundu.