Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'na bağlı Türkiye Çevre Ajansı'nın (TÜÇA) uygulayıcısı olduğu Depozito Yönetim Sistemi, 2019’da Ankara’nın Kızılcahamam ilçesinde pilot olarak başlatıldı. İl düzeyinde ise Şubat 2025 itibarıyla Sakarya'da devreye alındı.

Kızılcahamam’da sistem sayesinde yılda ortalama 472 ton atık geri dönüştürülürken, Sakarya’da kurulan 30 depozito makinesiyle 26 noktada hizmet sunuluyor. Uygulamanın ilk 1,5 ayında 100 ton cam atık toplandı. 2026 yılı başında sistemin tüm Türkiye'de uygulanması planlanıyor.

DOA sistemi nedir, nasıl çalışır?

Depozitosu Olan Ambalajlar (DOA) logosu taşıyan plastik ve cam şişeler ile alüminyum ambalajlar, DOA İade Makineleri ile toplanıyor. İlk adımda vatandaşlar, DOA mobil uygulamasını indirerek sisteme dahil oluyor.

İkinci adımda, ambalajlar üzerindeki QR kod okutularak makineler aracılığıyla teslim ediliyor. Karşılığında verilen teşvik bedeli dijital cüzdanlara aktarılıyor. Bu bakiye, market, mağaza ve restoranlarda kullanılabiliyor ya da banka hesabına transfer edilebiliyor.

Günlük 30 bin ambalaj toplanıyor

Bakanlık Ana Hizmet Binası, Türkiye Çevre Ajansı, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi, Kızılcahamam ve Sakarya’daki makineler aracılığıyla bugüne kadar 1,5 milyon tek kullanımlık içecek ambalajı toplandı.

Günlük ortalama 30 bin ambalajın iade edildiği sistem, vatandaşlardan yoğun ilgi görüyor. Projenin uygulanacağı iller arasında şu anda Erzurum, Samsun, Mersin, Gaziantep, Konya ve İzmir de yer alıyor.

Yılda 520 milyon avro kazanç hedefi

Projenin ekonomik getirisi de dikkat çekici boyutta. Yapılan hesaplamalara göre:

• 120 milyon avro yıllık geri kazanım geliri,

• 250 milyon avro ikincil hammadde kullanım kazancı,

• 50 milyon avro atık ithalatı azalması,

• 100 milyon avro yerel yönetimlerin bertaraf ve enerji tasarrufu,

olmak üzere, toplam 520 milyon avro yıllık kazanç sağlanması hedefleniyor.

DOA sistemi, hem çevreyi koruma hem de ekonomik katkı açısından örnek bir model olarak öne çıkıyor.