ANKARA (AA) - NAZLI YÜZBAŞIOĞLU - Dışişleri Bakanlığı Yurtdışı Tanıtım ve Kültürel İlişkiler Genel Müdürü Büyükelçi Lale Ülker, "Bakanlığa girerken dünyanın her yerinde görev yapma sözünü veriyoruz ve çok güç koşullarda da görev yaptığımız oluyor ama hiç bir zaman kadın olduğumuz için geri çekilmedik." dedi.

Kadın çalışan sayısı son yıllarda büyük oranda artan Dışişleri Bakanlığında üst düzey görevleri yürüten kadın büyükelçiler, kadınların Türk dış politikasının oluşturulması ve yürütülmesindeki rolünün yanı sıra 8 Mart Dünya Kadınlar Günü ile ilgili AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.

Bakanlığın Yurtdışı Tanıtım ve Kültürel İlişkiler Genel Müdürü Büyükelçi Ülker, lise yıllarında sosyal bilimler ve edebiyata duyduğu ilginin üniversite aşamasında siyasal bilgiler, hukuk ve uluslararası ilişkiler alanlarında öğrenim görme düşüncesine dönüştüğünü belirterek, diplomasi kariyerini nasıl seçtiğini şöyle anlattı:

"O yıllarda Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi, uluslararası ilişkiler öğrenimi alınabilen tek kurumdu. Ben de bu nedenle Siyasal Bilgiler Fakültesini tercih ettim. Üniversite yıllarında meslek olarak akademik kariyer ile diplomatlık arasında kararsızlık içindeydim. Ancak, mezuniyet sonrası İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesinin açtığı asistanlık sınavına girerek kazandım ve iki yıl boyunca Uluslararası İlişkiler Bölümünde Türk dış politikası dersi verdim. Bilahare, Türk dış politikası üzerine akademik ve teorik çalışmalarımı, bu politikaların oluşturulduğu kurum olan Dışişleri Bakanlığında bizzat görev alarak pratiğe dökme düşüncesi ağır basınca, 1984 yılında sınavlara girerek bakanlıkta göreve başladım."

Büyükelçi Ülker, 30 yılı aşkın kariyeri boyunca İsviçre, Irak, Fransa, İngiltere, Rusya ve Kazakistan gibi ülkelerde çeşitli kademelerde görevler üstlendiğini ve her ülkenin kendine özgü koşulları nedeniyle farklılık gösterdiğini vurgulayarak, kariyerinin en heyecan verici döneminin Musul'da geçtiğini dile getirdi. Ülker, buradaki göreviyle ilgili olarak şunları söyledi:

"Musul'a İran-Irak Savaşı sona erdikten hemen sonra, 1989 yılında atandım. Musul'da o tarihte havaalanı yoktu. En yakın havaalanı Diyarbakır ya da Bağdat'taydı. Savaşın akabinde çok zor bir dönemden geçiliyordu. Kısa bir süre sonra, bu defa 2 Ağustos 1990 tarihinde Irak’ın Kuveyt'i işgaliyle bölgede yeni bir kriz dönemi patlak verdi. Vatandaşlarımız ile diğer ülke vatandaşlarının ülkemiz üzerinden tahliyesi ve büyükelçiliğimiz ile başkonsolosluğumuzun kapatılmaları gibi bir süreci yaşadım. Bu dönem kariyerinin başında genç bir memur olarak bende derin izler bıraktı".

Eşiyle meslektaş olduklarını kaydeden Büyükelçi Ülker, meslekte birlikte ilerlemelerini "Bakanlıktaki görevimize 1984 yılında birlikte başladık. Aynı dönemde büyükelçi olduk. Atanma kararlarımız dahi aynı tarihli resmi gazetede yayınlandı." sözleriyle aktardı.

Bakanlıkta daha önceki yıllarda, eşlerin sadece bir kez aynı şehirde birlikte görev yapabilme kuralının bulunduğunu hatırlatan Büyükelçi Ülker, "Biz de sadece yirmi beş yıl önce Paris'te eşimle birlikte görev yaptık. Yani, 20 yıllık dış tayinimizin sadece 4 yılı aynı şehirde geçti. Kolay bir yaşam tarzı olmadığı bir gerçek. Ancak, ailelerimizin ve bakanlığımızın her zaman manevi desteğini gördük." diye konuştu.

Kadın diplomatların Türkiye'nin tanıtım ve temsilindeki rolünün önemine dikkati çeken Büyükelçi Ülker, sözlerini şöyle tamamladı:

"1984'te Dışişleri Bakanlığına girdiğim tarihten bugüne kadar kadın olduğum için herhangi bir ayrımcılığa uğramadım. Kadın olarak, erkek meslektaşlarımız gibi dünyanın her yerinde ve her şart altında görev yapıyoruz. Bakanlığa da zaten bu şartla alınıyoruz. Kadın diplomatlarımızın sayısı da memnuniyet verici bir düzeyde olup bu sayı daha da artma eğilimindedir. Sonuç olarak, mesleğimle onur ve gurur duyuyorum. Büyük zorlukları olan, dışarıdan bakınca anlaşılması pek mümkün olmayan meşakkatli bir mesleğin mensuplarıyız. Fakat, ülkemizi, bayrağımızı yurt dışında temsil etmek, vatandaşlarımızın ve ülkemizin hakkını, hukukunu yurt dışında, uluslararası arenada savunmak ve korumak şüphesiz ki onur verici bir duygu. Bu duygu sayesinde yaşadığımız zorluklarla baş edebiliyoruz. Yabancı ülkeleri görmek, başka kültürleri tanımak ise görevimizin cazip yanı olarak görülebilir."

- "Dışişleri Bakanlığı çok popüler bir tercih"

Diplomasi Akademisi Genel Müdür Yardımcısı Elçi Burcu Çevik, 21 yıldır Dışişleri Bakanlığında çalıştığını belirterek, "Yaptığınız işin güzelliği, renkliliği sizi o kadar sarıp sarmalıyor ki, bir süre sonra zorluklarla yaşamayı öğreniyorsunuz. Zorluktan öte keyifli yanlarını görmeye başlıyorsunuz. Geneline baktığınızda avantajları dezavantajlarından, keyifli yerleri zor yerlerinden çok daha fazla olan bir meslek diye düşünüyorum." dedi.

Görev yaptığı yerler arasında Türkiye'nin NATO Daimi Temsilciliği, Birleşmiş Milletler (BM) Viyana Daimi Temsilciliği, OECD Daimi Temsilciliğinin de olduğunu kaydeden Çevik, "Görev yaptığım tüm misyonlarda kadın olmanın dezavantajından çok avantajını yaşadığımı söyleyebilirim. Kadınların diplomasiye getirdiği duygusal zekaya dayalı iletişim avantajını özellikle çok taraflı misyonlarda yaşadım. Kadınların diplomasiye getirdiği özel bir güç olduğunu düşünüyorum." ifadesinde bulundu.

Dışişleri Bakanlığının insana yatırım yapan bir kurum olduğunu vurgulayan Çevik, "Genç kadınlar, Dışişleri Bakanlığına son zamanlarda daha çok başvuruyorlar. Ben görevim icabı, diplomasi akademisinde eğitim verdiğimiz geniş bir yelpazeyi görme imkanına sahip oluyorum. Uluslararası ilişkiler okuyan gençlerin arasında Dışişleri Bakanlığı çok popüler bir tercih. Bundan memnuniyet duyuyoruz. Bakanlığın üst yönetiminde kadınların sayısının giderek artması bir birikimin neticesi." diye konuştu.

Diplomaside kadınların daha fazla yer alması gerektiğini ve kadınların gücüne inandığını ifade eden Çevik, "Genç kadınlara tavsiyem vazgeçmesinler. Bu bir cesaret işi. Bu bir inanç işi. Bu özveriyi göze alabilme cesareti, bunun kadınların içinde olduğuna inanıyorum. Toplumsal hayatın onlara biçtiği rolle sınırlı kalmayıp ufuklarını genişletmek için bir fırsat olarak görüyorum. Dışişleri Bakanlığında çalışmak, diplomasi mesleğini icra edebilmek böyle bir perspektif gerektiriyor." değerlendirmesini yaptı.

- "Bombardıman ve askeri operasyonları bire bir yaşadım"

Avrupa Genel Müdürü Büyükelçi Lebibe Gülhan Ulutekin, uluslararası ortamlarda görev yapmaya, farklı kültürlere ve yabancı dil öğrenmeye ilgisi sonucunda diplomasiyi meslek edindiğini belirterek, "Kesinlikle monoton bir meslek değil. Her yeni gittiğiniz tayinde yeni bir öğrenme süreci var." dedi.

Ulutekin, 29 yıllık meslek hayatının 10 yılını NATO, uluslararası güvenlik, askeri ve siyasi konular üzerinde çalışarak geçirdiğini anlatarak, "Aslında kadın diplomatlar için bu çok olağan bir durum değil. Fakat ben kadın diplomatların da askeri konularda, güvenlik alanında görev yapabileceğine dair bir emsal oluşturduğumu düşünüyorum." diye konuştu.

Balkanlar'da da görev yaptığını dile getiren Ulutekin, "Eski Yugoslavya'nın çözülmesi sürecinde ve savaş döneminde bölgede bulundum. İki yıl Hırvatistan'da görev yaptım. Savaşın devam ettiği, ülkenin dörtte birinin işgal altında olduğu bir dönemdi. Bazı bombardımanlar, askeri operasyonlar, bunları bire bir yaşadım." ifadesini kullandı.

Ulutekin, savaşın ardından Bosna Hersek'te üstlendiği görevi de, "Orada bir yüksek temsilcilik ofisi kuruldu. Ben bu yüksek temsilcilik ofisinin ilk Türk memuruydum. Bütün dünyadan gelen diplomatlar, o yüksek temsilcilik ofisinde Dayton Anlaşması'nın sivil yönlerinin uygulanması ve Bosna-Hersek devlet yapısının inşası için çaba gösteriyorlardı." sözleriyle aktardı.

Diplomat olmayı düşünen gençlere Ulutekin'in 8 Mart mesajı ise, "Ufuklarını geniş tutsunlar. Yeni ülkeler yeni kültürler öğrenmeye açık olsunlar. Yeni insanlarla tanışsınlar. Türkiye'yi ve Türk kadınını yurt dışında temsil etsinler. Bu çok değerli bir fırsat." şeklinde oldu.

(Bitti)

AA