GAZZE (AA) - NUR EBU IYŞE - Filistinli uzmanlar, Katar'ın Gazze'ye gönderdiği mali yardımın İsrail tarafından önce engellenmesi daha sonra serbest bırakılması, Hamas'ın da tepki olarak yardımı almayı reddetmesinin ardında "İsrail'in ağır şartları ve bu yardımı koz olarak kullanması" gibi faktörlerin olduğunu belirtiyor.

Hamas ile İsrail arasında Kasım 2018'de Gazze Şeridi'nde ateşkesin sağlanması amacıyla yapılan dolaylı görüşmeler çerçevesinde Katar, 6 ay boyunca Gazze Şeridi'nde çalışanların maaşlarının ödenmesi ve ihtiyaç sahibi ailelere yardım için ayda 15 milyon dolar ödeme yapmaya başladı. Mali yardımın ekim ve kasım aylarına ait ilk iki parçası ödendi ancak İsrail'in engellemesi nedeniyle aralık ayına ait bölümü Gazze'ye ulaştırılamadı.

İsrail hükümeti yaklaşık 3 hafta önce, Gazze sınırındaki gösterileri gerekçe göstererek Katar'ın gönderdiği mali yardımın Gazze'ye ulaştırılmasına izin verilmeyeceğini açıkladı. Ancak İsrail Kamu Yayın Kuruluşu'nun (KAN) önceki gün yayımladığı haberde, Katar'ın Gazze'ye gönderdiği fonların üçüncü kısmının kullanıma açılacağı belirtildi.

Bu haberin ardından Katar yardımını uzun süre engelleyen İsrail'e Hamas'tan cevap geldi. Hamas, İsrail'in siyasi şantaj olarak kullanmasına karşılık Katar'dan Gazze'ye gönderilen fonları kabul etmediklerini duyurdu.

Genel seçimlerin yaklaştığı İsrail'de, partiler arasındaki rekabet de giderek artıyor. Özellikle sağ partiler Likud partisi lideri Başbakan Binyamin Netanyahu'ya karşı Gazze kozunu kullanmaya çalışıyor.

Bu kapsamda Eski Savunma Bakanı Avigdor Liberman liderliğindeki İsrail Evimiz Partisi ile Naftali Bennett liderliğindeki Yeni Sağ Partisi Netanyahu'nun, Katar yardımının Gazze'ye ulaştırılmasına izin vermesine tepki gösterdi.

Siyasi uzmanlar Netanyahu'nun Gazze'ye giden yardımları bir süre durdurmasında bu durumun etkili olduğunu ve seçimler yaklaşırken kendi tabanını Gazze karşıtı tutumuyla korumaya çalıştığını belirtiyor.

- "Netanyahu ateşkes anlaşmasının maddeleriyle oynuyor"

Filistinli siyasi analist Talal Avkel, konuya dair AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, "Liberman ve Bennett başta olmak üzere sağcı partiler seçimin yaklaşmasıyla Gazze'ye karşı kışkırtıcı tutum içine girdiler. Netanyahu da seçimlerde İsrail kamuoyunun ve Yahudi yerleşimcilerin görüşlerini dikkate alıyor, bu nedenle zaman zaman Katar'ın Gazze'ye yardımlarını koz olarak kullanıyor." dedi.

Avkel, özellikle Gazze konusunda askeri gerginlik yaşandığında ya da sınır bölgelerinde hareketlilik olduğunda Netanyahu'nun bu kozu sahaya sürdüğünü, ayrıca ara bulucuların sabırlı olduğunu bildiği için buna istinaden Gazze ile yapılan ateşkesin maddeleriyle de zaman zaman oynama yoluna gittiğini dile getirdi.

İsrail uzmanı gazeteci Haldun el-Bergusi de İsrail'in Katar'ın yardımlarını kullanmasının iki hedefinin olduğunu savundu. Bergusi, İsrail'in "devlet" olarak, Gazze'de sükûneti sağlamak için Hamas'a baskı aracıyla bu yardım kozunu kullandığını, diğer bir nedenin ise seçim yarışında siyasi fayda sağlamak olduğunu dile getirdi.

Partilerin, seçim yarışında rakiplerine karşı oy kazanmak için Gazze'ye yapılan yardımları kullandığına dikkati çeken Bergusi, Hamas'ın ise bu noktada akıllıca hareket ettiğini vurguladı.

Netanyahu'nun Gazze'ye karşı tutumunu, seçim yarışının belirlediğine işaret eden Bergusi, İsrail'in seçim sürecinde tavizler vermesinin ise mümkün olmadığını belirtti.

Bergusi, şöyle devam etti:

"İsrail hükümetinin Gazze politikalarına karşı oldukça fazla eleştiri var. Muhalefet lideri Tzipi Livni de Katar fonunun kabul edilmesini hükümetin Hamas'a teslim olduğunun bir işareti olarak gördüğünü açıklamıştı."

İsrail Başbakanı'nın Gazze'de bir gerginlik ve savaştan da kaçınacağını ifade eden Bergusi, "Herhangi yeni bir savaş, seçimlerde Netanyahu adına olumsuz sonuç getirecektir." dedi.

Filistinli yazar ve siyasi yorumcu Vedi Ebu Nassar ise "Katar fonunun kabul edilmemesinin ardında İsrail'in daha önce Gazze'ye girecek mali desteklerin şartlarından daha ağır şartlar koymuş olabileceği ihtimali var." görüşünü dile getirdi.

Netanyahu'nun mali destek fonlarının girişine ilişkin yeni şartlar koyabileceğini söyleyen Ebu Nassar, İsrail Başbakanı'nın bu baskı kartını ülkedeki seçimlerde lehine kullanmayı planladığını savundu.

Ebu Nassar bu tezini de Hamas'ın daha önceki şartları kabul ettiğini bu kez kabul etmemesinin arkasında "İsrail'in şartlarının değişmiş" olabileceği şeklinde gerekçelendirdi.

Netanyahu'nun da herhnagi bir gerginlik durumunda iç muhalefetten dolayı bu yardımların girişini engelleyeceğini söyleyen Ebu Nassar, Hamas'ın Katar'dan gelen mali desteği reddetmesinin ardındaki karmaşık yapıya rağmen Gazze'ye yönelik yeni bir savaşın çıkma ihtimalinin de uzak olduğunu ifade etti.