ANKARA (AA) - ZEYNEP AKYIL - Ticareti etkileyen engelleri kaldırarak ülkeler arasında serbest ticaret alanı oluşturulmasını amaçlayan Serbest Ticaret Anlaşmaları (STA) ile Türk ihracatçısına 1,8 trilyon dolarlık ithalat potansiyeli olan pazarlara avantajlı giriş olanağı sağlandı.

AA muhabirinin Ekonomi Bakanlığı verilerinden derlediği bilgilere göre, 2015 yılı sonu itibarıyla,Türkiye'nin STA ortaklarına yönelik ihracatı bir önceki yıla kıyasla yüzde 7,9 artarak 20,3 milyar dolar oldu.

STA kapsamındaki ithalat ise 16,7 milyar doları bulurken, söz konusu ülkelerle ticarette Türkiye 2015 yılında ülke lehine 3,6 milyar dolar ticaret fazlası verdi. STA yapılan ülkelerine ihracat 2014 yılında 18,8 milyar dolar, ithalat ise 20 milyar dolar düzeyindeydi.

Söz konusu STA'lar ile Türkiye ihracatçılarına 325 milyon nüfuslu, 4,4 trilyon dolar milli gelire sahip, 1,8 trilyon dolarlık ithalat potansiyeli olan bir pazara avantajlı giriş imkanı sağlandı.

Türkiye tarafından bugüne kadar 34 STA imzalanırken, bazı Avrupa ülkeleriyle yapılan 11 STA, bu ülkelerin AB üyelikleri nedeniyle feshedildi.

Avrupa Serbest Bölge Birliği (EFTA), İsrail, Makedonya, Bosna-Hersek, Filistin, Tunus, Fas, Suriye (askıda), Mısır, Arnavutluk, Gürcistan, Karadağ, Sırbistan, Şili, Ürdün, Malezya, Morityus ve Güney Kore olmak üzere toplam 18 STA yürürlükte bulunurken, Lübnan STA’sı Lübnan tarafının, Kosova STA’sı Kosova tarafının, Moldova ve Faroe Adaları STA’ları ise her iki tarafın iç onay süreçlerinin tamamlanmasının ardından yürürlüğe girecek.

Singapur ve Gana ile yürütülen STA müzakereleri de tamamlanırken, G20 Liderler Zirvesi’nde imzalanan Singapur STA'sının bu yıl içerisinde iç onay sürecinin bitmesi bekleniyor. Gana ile serbest ticaret anlaşmasının da yakın zamanda imzalanması hedefleniyor.

Öte yandan geçtiğimiz günlerde de Türkiye ile Pakistan arasında STA kapsamında çerçeve anlaşması İslamabad’da imzalandı.

Türkiye'nin üçüncü ülkelerle STA akdedilmesine yönelik çalışmaları da devam ederken, bu çerçevede, Peru, Ukrayna, Kolombiya, Ekvator, Meksika, Japonya, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Kamerun, Seyşeller, Körfez İşbirliği Konseyi, Libya, MERCOSUR'dan oluşan 12 ülke ve ülke grubuyla STA müzakereleri sürüyor.

Söz konusu müzakerelere ilaveten 10 ülke/ülke grubu (ABD, Kanada, Tayland, Hindistan, Endonezya, Vietnam, Orta Amerika Topluluğu, Afrika Karayip Pasifik Ülkeleri, Cezayir ve Güney Afrika Cumhuriyeti) nezdinde de STA müzakerelerine başlama girişimlerinde bulunuluyor.

- Hizmet ihracatının artırılması için de görüşmeler yapılıyor

Öte yandan, Türkiye, hizmet ihracatının arttırılması ve daha fazla yabancı sermaye çekebilmek için mal ticaretinin yanı sıra hizmetler ticareti ve yatırımları da içeren derin ve kapsamlı STA’lar müzakere ediyor. Bu kapsamda Türkiye-Kore STA’sına hizmetlerin ve yatırımların dahil edilmesine dair anlaşmalar 26 Şubat 2015 tarihinde imzalanırken, iç onay sürecinin tamamlanmasını müteakip yürürlüğe girmesi bekleniyor.

Japonya, Meksika, ve Peru ile halen devam eden STA müzakerelerinde mal ticaretine ilişkin hükümlerin yanı sıra hizmetler ve yatırımlar fasılları, Ukrayna ile devam eden STA müzakerelerinde ise hizmetler faslı da görüşülüyor. Mevcut STA’nın hizmet ticaretini kapsayacak şekilde genişletilmesi amacıyla Bosna Hersek ile Sırbistan ile de görüşmeler gerçekleştirildi.

STA, iki ya da daha fazla ülke arasında ticareti etkileyen tarife ve tarife dışı engellerin kaldırılarak, taraflar arasında bir serbest ticaret alanı oluşturulmasını sağlayan ancak taraf ülkelerin üçüncü ülkeler ile ticaretlerinde mevcut ulusal düzenlemelerini sürdürmesine izin veren anlaşmalar olarak tanımlanıyor.

AA