ANKARA (AA) - ZUHAL DEMİRCİ - Afrika kıtasında son yıllarda üst düzey görevler üstlenen kadın diplomatlar, Türk dış politikasının en önemli ayaklarından Afrika açılımında önemli rol oynuyor.

Diplomasi ağını Afrika başta olmak üzere dünyanın pek çok bölgesinde açtığı dış temsilciliklerle artıran Türkiye, son yıllarda Afrika politikası kapsamında pek çok kritik görevi kadın büyükelçilere emanet etti.

Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre, Türkiye'nin Afrika'daki 42 büyükelçiliğinde 12 kadın büyükelçi görev yapıyor. Öte yandan, Dışişleri Bakanlığının Afrika'daki temsilciliklerinde görev yapan 127 kariyer memurunun 33'ü kadınlardan oluşuyor.

Türkiye'nin 2009'da Afrika'da 12 büyükelçiliği bulunurken, bu rakam 2019'da 42'ye yükseldi. Türkiye, kıtadaki elçilik sayısını 50'ye çıkarmayı hedefliyor.

Türkiye'den kilometrelerce uzakta, Afrika'nın farklı bölgelerinde görev yapan kadın büyükelçiler, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü mesajlarını AA muhabiriyle paylaştı.

- "Kadın elinin değmesi diplomasiye zarafet katıyor"

Türkiye'nin Kigali Büyükelçisi Burcu Çevik, 1996'da Dışişleri Bakanlığında göreve başladığını ve o tarihten bu yana dünyanın farklı bölgelerinde pek çok görev aldığını belirtti. Çevik, Kigali'deki pozisyonundan önceki son görevinin ise Diplomasi Akademisinde Elçi Genel Müdür Yardımcılığı olduğunu belirtti.

Diplomasi Akademisindeki görevi esnasında en fazla Afrika'dan olmak üzere dünyanın pek çok ülkesinden genç ve kıdemli diplomatlara eğitimler verildiğini söyleyen Çevik, böylelikle çok sayıda Afrikalı diplomatı Türkiye'de ağırlama ve Afrika kültürünü tanıma imkanı bulduğunu dile getirdi.

Çevik, "Bu kez Afrika kültürüne ve insanına Afrika'nın içinden, daha yakından bakma fırsatı bulduğum için memnuniyet duyuyorum." ifadesini kullandı.

Afrika'nın uzun yıllar yoksulluk, yolsuzluk, hastalıklar ve çatışmalarla anıldığını ve algılandığını belirten Çevik, "Afrika'da görev yapmak için bu kıtanın ve insanının dinamiklerini, duygularını, hayata bakışını yargılamadan önce anlamak gerekiyor." diye konuştu.

Ruanda'da kadın diplomat olarak görev yapmanın ayrıcalık olduğunu vurgulayan Çevik, "Zira Ruanda'yı Afrika'da hayatın her alanında kadın temsilinin ve katkısının en güçlü olduğu ülke olarak tanımlayabiliriz. Kadınlar siyasette de ekonominin her alanında da en ön sıralarda. Kamu kurumlarında pek çok kilit görev yine kadınlar tarafından üstlenilmiş durumda." dedi.

Kadınların diplomasiye katabilecekleri pek çok artı olduğuna inandığını dile getiren Çevik, "Kadın üretir, çözer, yaşatır ve korur. Bu, uluslararası ilişkilerin sağlıklı şekilde yürütülmesi bakımından da önemlidir. Kadın elinin değmesi diplomasiye aynı zamanda zarafet de katıyor." değerlendirmesinde bulundu.

- "Zambiya, önceki görevlerimden oldukça farklı ve renkli bir tayin oldu"

Türkiye'nin Lusaka Büyükelçisi Şebnem İncesu, Dışişleri Bakanlığındaki görevine Aralık 1991'de başladığını belirterek, "Dışişleri Bakanlığında, kadın veya erkek olmanın avantajlı veya dezavantajlı yönleri olduğuna inanmıyorum. Şahsen, kadın olmaktan dolayı olumlu veya olumsuz özel bir muameleyle karşılaşmadım. Hep liyakatin esas alınmasını önemsedim." dedi.

İki yılı aşkın süredir Zambiya'da bulunduğunu ve diplomatlık görevini burada sürdürdüğünü ifade eden İncesu, "Zambiya, önceki görev yerlerimden oldukça farklı ve renkli bir tayin oldu. Afrika'nın insani ve doğal zenginliklerini, değerlerini, mekan ve zaman algısını gözlemleme ve yaşama imkanını buldum. Güleryüz, sabır ve kanaatkarlığın önemini hatırladım." diye konuştu.

Zambiya'da kadınlar gününe özel önem verildiğini dile getiren İncesu, "Kadınlar Günü'nün resmi tatil olarak ve heyecanla kutlandığı bir ülkede görev yapıyorum. cumhurbaşkanı yardımcılığında bir kadın siyasetçi bulunuyor. Yargıtay başkanı kadın. Kabinede çok sayıda kadın bakan da görev yapmakta." diye konuştu.

Geleceğin kadın ve erkek diplomatlarına tavsiyelerde bulunan İncesu, "Tüm genç diplomatlara tavsiyem, görevlerini, vatana ve millete tam sevgi ve sadakatle en iyi şekilde yerine getirmeleri. Bakanlık memuriyetinin usta-çırak ilişkisine dayandığını akılda tutarak, kendilerini daima ileriye doğru geliştirmeleri ve pozisyonları ne olursa olsun, kendilerinden sonra Bakanlığa katılanlara rol modeli oluşturmaları." ifadesini kullandı.

Büyükelçi İncesi, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü dolayısıyla verdiği mesajda, "Kadınların gücüne, bu güce fiziksel, toplumsal ve mesleki her türlü kalıptan bağımsız bir şekilde sahip olduklarına ve her işin üstesinden gelebileceklerine, kadın-erkek eşitliğine inanıyorum. Kadınlara mesajım, gücünüze inanın, buna sahip çıkın ve kullanın." dedi.

- "Afrika'da kadın büyükelçi olarak görev yapmak beni heyecanlandırıyor"

Türkiye'nin Abidjan Büyükelçisi Yonca Özçeri, 1982'de ilk Türk kadın büyükelçi Filiz Dinçmen'in atandığına ilişkin gazetelerde yer alan haberlerin yanı sıra çocukluk ile ilk gençlik yıllarının geçtiği Ankara'nın Kavaklıdere semtindeki çok sayıdaki büyükelçilik binasının diplomasi mesleğine yönelik merak ve ilgimi teşvik ettiğini dile getirdi.

Görev yaptığı kıta Afrika'nın, küreselleşme olgusuna rağmen kendine özgü ritmi ve dinamikleri olduğunu belirten Özçeri, şunları dile getirdi:

"Afrika'da bir kadın büyükelçi olarak görev yapmak beni hem heyecanlandırıyor hem onurlandırıyor. Bu coğrafyada Türkiye'nin ve Türk insanının tanıtılması için yapılabilecek pek çok şey bulunmaktadır. Ayrıca, Afrika ülkelerinin sürdürülebilir kalkınma hedeflerine Türkiye tarafından sağlanabilecek katkıların kadın bakış açısıyla daha da zenginleştirilebileceği görüşündeyim."

Kadınların çözüm ve sonuç odaklı çalışmalarının yanı sıra süreçlere bağlılıkları ve uzlaşma yolları konusundaki yaratıcılıklarının önemli avantaj olduğunu belirten Özçeri, "Bu nitelikleri nedeniyle kadınların özellikle çok taraflı diplomaside, müzakere masalarında ve üst düzey yönetici pozisyonlarında daha fazla yer almaları gerektiği görüşündeyim." şeklinde konuştu.

Özçeri, diplomatlık görevinin gerçek bilgi birikimi, analiz yeteneği, dikkat, nezaket, disiplin ve idealizm gerektiren bir meslek olduğuna işaret ederek, "Genç adaylara, diplomatlığın hayatın her alanını, ayrıca tüm aile bireylerini bir yaşam biçim olarak etkilediğini bilerek bu mesleği tercih etmelerini tavsiye ederim." dedi.