Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremlerinin acısından ilham alan Süleyman Demirel Üniversitesi (SDÜ) Mühendislik Fakültesi öğretim üyesi Dr. Mustafa Geçin, deprem anı ve sonrasında enkaz altındaki hayatları kurtarmaya yönelik “Akıllı Sensör Sistemi” geliştirdi. TÜBİTAK-1001 Ulusal Deprem Araştırma Programı kapsamında desteklenen proje, hem binaları anlık izliyor hem de enkaz altındaki kişilere ulaşarak ilk dakikalarda hayati bilgiler sağlıyor.

“Kendimi enkaz altında hissettim” diyerek yola çıkan Dr. Geçin, geliştirdiği cihaz sayesinde binaların her katını kimliklendirerek 3 aşamalı bir izleme sistemi kurduklarını belirtti. Deprem öncesi, anı ve sonrasını kapsayan bu sistem, binaya yerleştirilen sensörlerle çalışıyor. Cihazlar, deprem başladığında binanın hareketlerini izleyerek yıkılma riski tespit ettiğinde anlık uyarı veriyor.

13 Mart 2025’te tescil edilen sistem, ilk kez 23 Eylül’de Samsun’daki tatbikatta test edildi ve başarıyla sonuçlandı. Dr. Geçin, “Bu proje, enkaz altında kalan kişilerin sesi olmayı hedefliyor. Enkaz altında kaldığınızı hayal edin; sesinizi kimsenin duymadığını düşünün. Bu çaresizlik, projeyi tamamlamamda en büyük motivasyon oldu” dedi.

Cihazlar, adrese dayalı nüfus kayıt sistemiyle entegre çalışarak bina içindeki bireylerin yaş, cinsiyet gibi bilgilerini de içeren verileri ilk 120 saniyede raporlayabiliyor. Bu sayede kurtarma ekipleri, enkazdaki öncelikli müdahale noktalarını hızla belirleyebiliyor.

En dikkat çekici özelliklerinden biri ise cihazların 40 gün boyunca çalışabilecek batarya kapasitesine sahip olması. Bina tamamen çöktüğünde, cihazlar otomatik olarak “uyku moduna” geçiyor ve devreye giren hoparlör sistemi sayesinde “Sesimi duyan var mı?” çağrısını tekrarlıyor. Böylece, enkaz altındaki kişilerin seslerinin yüzeye ulaşması sağlanıyor.

Dr. Geçin, bu teknolojinin afet yönetiminde devrim niteliğinde olduğunu vurgulayarak, “Cihazlarımız hem hayat kurtarıyor hem de kriz anında karar vericilere en kritik bilgileri sağlıyor. Binayı ve içindekileri adeta konuşturuyoruz” diye konuştu.

Projenin yakın dönemde farklı illerde de pilot uygulamalara başlanarak yaygınlaştırılması hedefleniyor.