Elektronik İlan Doğrulama Sistemi
Elektronik İlan Doğrulama Sistemi Nedir? Nasıl Çalışır? İçerğinde Neler Var?
Elektronik İlan Doğrulama Sistemi (EİDS), Türkiye’de özellikle emlak ve ikinci el motorlu taşıt ilanlarında sahte ve yanıltıcı ilanların önüne geçmek, ilan veren kişinin gerçekten taşınmazın/taşıtın sahibi veya yetkilisi olup olmadığını kontrol etmek için Ticaret Bakanlığı tarafından kurulmuş elektronik bir doğrulama sistemidir. İlan platformları, bu sistemle entegre olarak ilanları yayına almadan önce kimlik ve yetki kontrollerini yapmakla yükümlüdür.
Öne Çıkan Bilgiler
Kurucu kurum: Ticaret Bakanlığı
Kapsam: Emlak ve ikinci el motorlu kara taşıtı ilanları
Amaç: Sahte/yanıltıcı ilanları ve fiyat manipülasyonunu engellemek
Altyapı: e-Devlet üzerinden kimlik ve yetki doğrulaması
Zorunluluk durumu: Aşamalı olarak zorunlu hale getirilen ulusal doğrulama sistemi
Kurumsal Yapı ve Konum
EİDS, ayrı bir şirket ya da klasik anlamda bir tüzel kişilik değil; Ticaret Bakanlığı bünyesinde kurgulanmış, ilan platformları ve e-Devlet Kapısı ile entegre çalışan ulusal bir doğrulama altyapısıdır. Sistem; emlak işletmeleri, bireysel ilan verenler, ilan portalları ve kamu otoriteleri arasında köprü görevi gören merkezi bir kontrol noktası gibi çalışır.
Nasıl Çalışır?
Emlak tarafında taşınmaz sahibi, e-Devlet üzerinden “EİDS Taşınmaz İlanı Yetkilendirme İşlemleri” hizmetine girerek ilan verecek emlak işletmesini veya kendisi/akrabasını yetkilendirir. Sistem sahibin tapu kayıtlarına erişerek taşınmaz listesini gösterir; seçilen taşınmaz için verilen yetki ilan platformuna bir referans (taşınmaz numarası vb.) ile yansır. İlan portali bu numara üzerinden EİDS’ye sorgu gönderir ve yetki/kimlik doğrulanırsa ilan “doğrulanmış ilan” olarak yayınlanır.
Benzer mantık, ikinci el motorlu kara taşıtları için de uygulanmakta; araç sahibi veya belirli dereceden yakınları ya da yetkili işletme üzerinden ilan verilebilmekte, böylece ilan ile kayıtlı araç sahipliği eşleştirilmektedir.
Amaç ve Etki
Sistemin temel hedefleri;
Sahte ilanlarla yapılan fiyat şişirmelerini ve manipülasyonları azaltmak,
Başkasına ait taşınmaz/araç üzerinden izinsiz ilan girişini engellemek,
Kayıt dışı emlakçılık ve yetkisiz satış faaliyetleriyle mücadele etmek,
Tüketiciyi koruyarak ilan piyasasında şeffaflık ve güveni artırmaktır.
Bu yönleriyle Elektronik İlan Doğrulama Sistemi, emlak ve ikinci el araç piyasasında Türkiye ölçeğinde zorunlu ve merkezi bir ilan doğrulama organizasyonu gibi işlev görür.