Batı Akdeniz Bölgesi, iklim değişikliği, nüfus artışı, tarım ve turizm faaliyetleri nedeniyle Türkiye’de su stresinin en yoğun yaşandığı alanlardan biri haline geldi. Akarsu havzaları bazında yapılan değerlendirmeler, bölgedeki kuraklık riskinin giderek arttığını ortaya koyuyor.

“Su yönetimi il sınırlarına göre değil, havzalara göre yapılmalı”

Akdeniz Üniversitesi Çevre Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü İbrahim Ethem Karadirek, Türkiye’de su yönetiminin akarsu havzaları esas alınarak yürütüldüğünü, ülkede toplam 25 havza bulunduğunu belirtti. Antalya’nın birden fazla havza içerisinde yer almasının yönetimi daha kritik hale getirdiğini ifade etti.

Eğirdir Gölü’nde çekilme gözle görülür seviyede

Antalya Havzası’nda yer alan Eğirdir Gölünde son yıllarda ciddi su kaybı yaşandığını vurgulayan Karadirek, bu durumun yalnızca iklim değişikliğiyle açıklanamayacağını söyledi. Vahşi sulama, bilinçsiz yer altı suyu kullanımı ve gölün içme suyu kaynağı olarak kullanılması baskıyı artırıyor.

Resmi veriler sürdürülemez tabloyu ortaya koydu

2024 yılı verilerine göre Eğirdir Gölü’ne giren su miktarının 373 milyon metreküp, buna karşılık buharlaşma miktarının 473 milyon metreküp olduğunu belirten Karadirek, “Bir yılda bile buharlaşma karşılanamıyor. Bu sürdürülebilir değil” dedi.

“Sorun sadece iklim değil, yanlış insan faaliyetleri”

Karadirek, yanlış tarım politikaları, ürün deseni ve kontrolsüz sulama uygulamalarının su krizini derinleştirdiğini ifade ederek, iklim değişikliğinin bu süreci hızlandıran bir unsur olduğunu kaydetti.

Tarım politikaları ve ürün deseni yeniden planlanmalı

Çözümün bütüncül su yönetiminden geçtiğini vurgulayan Karadirek, havzanın su kapasitesine uygun ürün deseni oluşturulmasının zorunlu olduğunu belirtti. “Herkes her ürünü her yerde yetiştirmemeli” dedi.

Burdur Gölü son 50 yılda yarısını kaybetti

Burdur Gölü’nün, son 50 yılda su hacminin yaklaşık yüzde 50’sini, su derinliğinin ise yaklaşık 20 metresini kaybettiğini aktaran Karadirek; barajlar ve tarımsal kullanımın bu kayıpta etkili olduğunu söyledi.

Salda, Beyşehir ve Avlan Gölü de aynı tehlike altında

Karadirek, Salda Gölü, Beyşehir Gölü ve Avlan Gölü için de benzer risklerin söz konusu olduğunu belirterek, bölgedeki tüm göllerin kuruma tehdidiyle karşı karşıya olduğunu vurguladı.

“Su transferi kalıcı çözüm değil”

Havzalar arası su transferinin kısa vadeli bir çözüm gibi görünse de sürdürülebilir olmadığını ifade eden Karadirek, “Bir havzayı kurtarırken diğerini riske atıyorsunuz. Su yönetimi entegre ve planlı olmalı” değerlendirmesinde bulundu.