İSTANBUL (AA) - ZEYNEP RAKİPOĞLU - Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı Bahçelievler İstanbul Ticaret Odası (İTO) Bilim Sanat Merkezi'nde (BİLSEM) okul dışı zamanlarda eğitim gören özel yetenekli öğrenciler, mekatronik dersinde geliştirdikleri "Engelliler için Elektrikli Araç" projesiyle engellilerin tekerlekli sandalyeleriyle binebilecekleri özel tasarım elektrikli araç geliştirdi.

Kendilerine "Mekatronik Team" adını veren 10 üstün yetenekli öğrenci, tasarladıkları elektrikli araçla günlük hayatlarında çeşitli sorunlarla karşılaşan engellilerin yaşamlarını kolaylaştırmayı amaçlıyor.

Bedensel engellilerin tekerlekli sandalyelerinden inmeden aracın arkasından açılan platform sayesinde kolayca binebilecekleri aracın güvenliği, tekerlekli sandalyenin hareket etmesini engelleyen kilit mekanizması ve emniyet kemeriyle sağlanıyor.

48 voltluk elektrik motoru ve 4 jel aküyle çalışan 200 kilogram ağırlığındaki elektrikli araç, tam dolu bir şarjla saatte 50 kilometre hızla 150 kilometre yol yapabiliyor.

Aracı tasarlamak için teorik bilgiler konusunda İstanbul Üniversitesi Milat 1453 takımındaki mühendislerden destek alan öğrenciler, bunu pratiğe aktarımı ve aracın montaj aşamasında Maslak'ta Atatürk Oto Sanayisi'ndeki bir ustadan yardım aldı.

Far, kaporta, ayna ve cam gibi donanımları bulunmayan aracın, engellilerin daha rahat kullanabilmesi için sensör ve kamera yerleştirilerek otonom hale getirilmesi hedefleniyor.

- "Kilit mekanizması, tekerlekli sandalyenin fırlamasını engelliyor"

Mekatronik Team'in kaptanı 15 yaşındaki Muhammed Furkan Ataç, AA muhabirine yaptığı açıklamada, tekerlekli sandalyeye bağlı bedensel engellilerin kolaylıkla kullanabileceği elektrikli araç tasarladıklarını söyledi.

Bu araçla engellilerin günlük hayatlarında alışveriş gibi işlerini kolaylaştırabileceklerini vurgulayan Ataç, "Engelli biri istediği zaman marketine gidebilecek. Eşyasını alıp, buraya koyabilecek ve rahat bir şekilde geri gelebilecek. Aracın arkadan binmek için bir kolu var. Bu kolu indirdiğimiz zaman engelli, araca tekerlekli sandalyeyle rahat bir şekilde binebilecek." diye konuştu.

48 voltluk bir motor ve 4 akü sayesinde aracın çalıştığını anlatan Ataç, şöyle devam etti:

"Altta bulunan kilit mekanizması, herhangi bir trafik kazası olması durumunda tekerlekli sandalyenin dışarı fırlamasını engelleyecek. Araç, yan tarafta bulunan şarj girişinden evde kolayca şarj edilebiliyor. Gece boyunca şarj olduğu müddetçe herhangi bir sıkıntı çıkmıyor. Tamamen dolu bir şarjla yaklaşık 150 kilometre yol yapabiliyor. Aynı zamanda direksiyon kısmında bulunan pedallarla engelli, ayağını kullanmadan çok daha rahat bir şekilde aracı sürebilecek."

- "Amacımız tam otomatik bir araç"

Elektrikli aracın yapımında yer alan 6. sınıf öğrencisi İrem Demir de elektrikli araç yapılacağını duyunca ilgisini çektiğini ve bu takıma dahil olmak istediğini belirtti.

Proje aşamasından aracın tasarım ve yapımına kadar her alanda çalıştığına işaret eden Demir, "Engelliler için bir elektrikli araç tasarlamak istedik. Bunu daha önce üniversite öğrencileri yapıyordu. Bu sefer de bir ilk olarak ortaokul ve lise seviyesinde yapıldı. Engelliler hayatlarını tekerlekli sandalyeyle geçiriyor. Araçlarına binmek için tekerlekli sandalyelerinden inmek zorunda kalıyorlardı. Engelliler, tekerlekli sandalyeyle rahatça bu araca binebiliyor. Onların hayatlarını çok kolaylaştıracak." ifadelerini kullandı.

- Aracın geliştirilmesi için destek bekliyorlar

Mekatronik Team'den 13 yaşındaki Çetin Esen Yel ise özellikle aracın amortisör ve ön takımlarının yapımında çalıştığını dile getirdi.

Engellilerin günlük yaşamlarında çeşitli zorluklarla karşılaştığına dikkati çeken Yel, şöyle konuştu:

"Biz onların zorluklarını bir nebze de olsa azaltabilecek bir araç yapmayı planladık. Araç elektrikli olduğu için doğa dostu. Mali bakımdan büyük bir bütçeye sahip olmadığımız için farları, kaportası, aynaları ve camı eksik. Bu yüzden mali olarak yardıma ihtiyacımız var. Aracımızın mekanik sistemlerini elektronik sisteme dönüştürmek ve son noktada tam otomatik bir araca ulaşmak istiyoruz."

- İÜ Milat 1453 takımından tasarım desteği

BİLSEM'de matematik öğretmenliği yapan proje koordinatörü Yavuz Çetinkaya, projenin 10 ay önce okul müdürünün "Elektrikli araç yapabilir miyiz?" sorusuyla başladığını söyledi.

Elektrikli aracın bir anlamı olmasını istedikleri için öğrencilerle birlikte engellilere özel tasarım yaptıklarını aktaran Çetinkaya, "Her açıdan engellileri rahat ettirecek bir araç fikriyle yola çıktık. Engelliler kendi binek araçlarında çok fazla sorunla karşılaşıyor. Kendi engelli sandalyesinden kalkarak, aracına binmek zorunda kalıyor. Biz istedik ki bir engelli kullandığı tekerlekli sandalyesiyle beraber çok rahat bir şekilde aracın içerisine girebilsin ve yoluna devam edebilsin." diye konuştu.

Elektrikli aracın tasarımı konusunda İstanbul Üniversitesi'nin Milat 1453 takımından yardım aldıklarını anlatan Çetinkaya, mühendislerin öğrencilerle bir araya gelerek, elektrikli aracın nasıl yapılacağı ve temel mekanizmaları konusunda sunumlar yaptığını kaydetti.

- "Çocuklar hafta sonları sanayide bu araç için çalıştı"

Çetinkaya, öğrencilerin kendi fikirlerini mühendislere sunarak, bunların teknik açıdan değerlendirildiğini dile getirerek, şöyle devam etti:

"Uzun bir müddet bu şekilde öğrencilerimizle mühendisleri buluşturarak, bir araç konseptini ortaya koymalarını sağladık. Bu teoriği pratiğe dökecek olan bir ekibe ihtiyacımız vardı. Bunun için de Maslak'taki Atatürk Oto Sanayisi'nde bir ustamızla irtibata geçtik. Yapım süreci ustanın refakatinde çocuklarla beraber devam etti. Çocuklar hafta sonları sanayide bu araç için çalıştı. Ustamızla beraber kaynak ve montaj yaptılar, anahtar kullandılar. Biz bütün süreçlerin içerisine çocukları almaya çalıştık. Sadece teknik tasarım aşaması değil, aynı zamanda maliyetiyle ilgili sponsor görüşmelerinin süreçlerine de çocukları aldık. Bu ürünün başlangıcından son noktasına kadar öğrencilerimiz sürece dahil oldu."

Maliyet konusunda birçok sponsor görüşmelerine rağmen istedikleri desteği göremediklerini aktaran Çetinkaya, BİLSEM'e devam eden öğrencilerden birinin velisinin aracı bu aşamaya getirmek için mali destek verdiğini sözlerine ekledi.

AA