Bartın’ın Akbaş köyü Hızarbaşı mevkiinde köylüler tarafından fark edilen çınar ağacı, ormancılara bildirilmesinin ardından resmi kurumlarca incelemeye alındı. Vali Nurtaç Arslan’ın talimatıyla başlatılan çalışmalar, ağacın Türkiye'nin en yaşlı ve görkemli ağaçları arasında olduğunu ortaya koydu.

İl Jandarma Komutanı Kıdemli Albay Mehmet Baykal, Zonguldak Orman Bölge Müdürü Hasan Keskin, İl Çevre ve Orman Müdürü Temel Nadir ile birlikte ağacın bulunduğu bölgeyi ziyaret eden Vali Arslan, ağacın anıt ağaç olarak tescillenmesi talimatını verdi.

Bartın Üniversitesi'nden bilimsel inceleme

Vali Arslan’ın yönlendirmesiyle Bartın Üniversitesi Orman Fakültesi öğretim üyelerinden oluşan bir komisyon, ağacın türü, boyutu ve çevresiyle ilgili detaylı bir çalışma başlattı. Yapılan ölçümler sonucunda ağacın yaşı 640, boyu 39 metre, gövde çapı ise yaklaşık 4 metre olarak tespit edildi.

İkinci bir anıt ağaç daha keşfedildi

Bartın Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Akkaya, bölgedeki incelemeler sırasında 540 yaşında ikinci bir çınar ağacının daha bulunduğunu açıkladı. Akkaya, “Her iki ağaç da boyutsal olarak anıt ağaç niteliğinde. Bölge turizmi için önemli birer değer taşıyor” dedi.

Prof. Dr. Akkaya, bu ağaçların tarihsel veya kültürel hikâyelerinin de ortaya çıkarılması gerektiğini vurgulayarak, bölgedeki yaşlılardan ve tarihçilerden destek istedi.

“Yaşayan doğa mucizesi”: Üzerinde başka ağaç türü filizlendi

Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Barbaros Yaman, ağacın oldukça sağlıklı olduğunu belirtti. Ağacın gövdesinden başka bir ağaç türü olan doğu gürgeninin filizlenmiş olması, bilim insanlarını heyecanlandırdı.

Yaman, “Bu çınar ağacımızda kabuklanma başlamış olsa da, genç sürgünlerin gövdeyle birleşmesi sayesinde ağaç halen topraktan su ve mineral alıyor, bu da sağlıklı olduğunun göstergesi” dedi.

Çınarın anıtsal değeri puanla tescillendi

Yapılan bilimsel incelemede, 640 yaşındaki ağacın anıtsal değer puanı 72 olarak belirlendi. Bu değer, minimum anıt ağaç puanı olan 39’un çok üzerinde. Aynı bölgedeki 540 yaşındaki çınar ise 60 puan aldı. Her iki ağaç da bu değerlerle boyutsal anıt ağaç olarak tescillenme kriterini sağladı.

“Doğu çınarı sadece odun değildir”

Bartın Üniversitesi Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erol Kırdar ise Doğu çınarı türünün sadece odun kaynağı olmadığını, tıp, eczacılık, peyzaj ve doğa koruma gibi pek çok alanda değerlendirildiğini söyledi. Kırdar, “Bu tür, bin yıla kadar yaşayabilir. Dolayısıyla korunması ve tanıtılması, doğa mirasımız açısından hayati önem taşıyor” ifadelerini kullandı.