DAKAR (AA) - ALAATTİN DOĞRU - Senegal'in "Köle Adası" olarak bilinen Goree Adası'nda, başta elektronik olmak üzere çeşitli atıklar maharetli ellerde yeniden hayat bularak sanata dönüşüyor.

Başkent Dakar'ın 3 kilometre açığında, Atlas Okyanusu'nda yer alan, Portekizlilerin 16. yüzyılda köle ticaretini başlattığı ve yüzyıllar boyunca Afrika'nın en büyük köle ticareti merkezlerinden biri olarak kullanılan turistik ada, bugün farklı alanlarda faaliyet gösteren çok sayıda sanatçıyı barındırıyor.

Adada, resim, müzik, heykel gibi birçok alanda sanatlarını icra eden sanatçılardan bazıları da başta elektronik olmak üzere farklı atıklardan renkli sanat eserleri ortaya çıkarıyor.

- "Atıklara yeni bir hayat veriyoruz"

Bu sanatçılardan 40 yaşındaki Mamadou Mbodji, AA muhabirine yaptığı açıklamada, sanatı için gerekli malzemeleri bazen Dakar'dan, bazen de Goree Adası'na belli aralıklarla gelen atık konteynırlarından temin ettiğini söyledi.

Adalıların "Yaşlı Mbodji" ismini verdiği sanatçı, cep telefonu, saat, hesap makinesi, fotoğraf makinesi, kaşık, çatal, konserve kutusu, gazoz kapağı gibi çeşitli atıkları kullanarak yaptığı tabloların her birinin ayrı anlamı olduğunu dile getirdi.

Mbodji, cep telefonu kullandığı bir tabloda yer alan insan figürünün el ve ayaklarındaki zincirlerin, hem adanın kölelik tarihini hem de bugünün insanının teknolojiye olan bağımlılığını anlattığını söyledi.

Mbodji, "Avrupa'dan gelen, artık işe yaramayan elektronik ve çeşitli atıklara yeni bir hayat veriyoruz. Hem atıkların toprağa, suya karışarak çevreyi kirletmesini önlüyor hem de sanatımızı ortaya koyuyoruz." ifadesini kullandı.

- "İhtiyaç duyulmayan teknolojik aletlere ikinci bir yaşam hakkı tanıyorum"

Goree sakinlerinin "Revolution Feel Free" lakabını taktıkları sanatçı Mousa Gomis de sanatını icra ederken, atıkları geri dönüştürdüğünü, bir nebze de Goree Adası'nın kirlenmesini önlediğini belirtti.

Adanın en yüksek noktasında bulunan atölyesinde ürettiği hediyelik eşyaları ve tabloları satan Gomis, "İhtiyaç duyulmayan teknolojik aletleri daha fonksiyonel hale getiriyorum. Onlara ikinci bir yaşam hakkı tanıyorum ve ruh katıyorum." dedi.

Sigorta kutusu (şartel) ve fiş başlığı kullanarak yaptığı tabloyu gösteren Gomis, "Bu sigortanın elektrik hattını yüksek voltajdan koruması gibi insanlığın korunmasını simgeliyor. Mesela Müslümanlar oruç tuttuklarında yorucu dünya hayatına sırt dönüp adeta kendilerini kapatıyor ve korunuyorlar, oruç da sigorta vazifesi görerek insanları koruyor." diye konuştu.

- 2018'de dünyada 48 milyon ton e-atık üretildi

Birleşmiş Milletler verilerine göre, tüm dünyada 2018'de 48,5 milyon ton elektronik atık üretildi. Kişi başına düşen e-atık üretiminin 1,9 kilogram ile en düşük olduğu Afrika kıtasında çıkan e-atıkların yarısının Amerika, Avrupa ve Çin'den yasa dışı şekilde gelen kullanılmış elektronik cihazlardan kaynaklandığı düşünülüyor.

Başta Afrika olmak üzere birçok yoksul ülkede, en fazla e-atık üreten Amerika ve Avrupa'nın yasa dışı şekilde ihraç ettiği e-atıklardan oluşan devasa elektronik atık çöplükleri bulunuyor.