KABİL (AA) - SAYED KHODABERDİ SADAT - Afganistan'da yaklaşık 35 yıldır devam eden iç savaşta eşlerini ve çocuklarını kaybeden Afgan kadınlar, hayata tutunabilmek için yoksulluk ve açlık başta olmak üzere sayısız olumsuzlukla mücadele etmek zorunda kalıyor.

Ülkede geçmişte özgürce yaşayan kadınlar, Taliban rejimi sırasında sahip oldukları sosyal, ekonomik ve kültürel hakları yitirdi. 2001'in sonunda Taliban yönetiminin sona ermesi, ardından yeni hükümetin kurulmasıyla da arzu ettiklerine kavuşamayan Afgan kadınları, her şeye rağmen yaşama tutunmaya çalışıyor.

Katı aile ve aşiret kurallarının bulunduğu Afganistan'da kadınlar, yaşamın hemen her alanında şiddet ve ayrımcılığa maruz kalıyor. Kaçırılma ve cinsel istismar olaylarının hala çok yaygın olduğu ülkede yaşadıkları sıkıntılardan kaçış yolu olarak intiharı seçen kadınların sayısı da giderek artıyor.

- Şirin için 8 Mart bir anlam ifade etmiyor

Afganistan'ın çoğu bölgesinde ise 8 Mart Dünya Kadınlar Günü kadınlar için bir anlam ifade etmiyor, çoğunun bugün hakkında bir fikri yok.

Sar-i Pul vilayetinden Taliban'ın zulmünden kaçarak Cüzcan vilayetine sığınan, eşini de Taliban saldırısında kaybeden 5 çocuk annesi Sar-i Pullu Şirin, AA muhabirine yaptığı açıklamada, her zaman olduğu gibi bugün de tuğla fabrikasında çalışmaya devam edeceğini dile getirdi.

Bu yaşına kadar hiç kimsenin 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nde kendisini kutlamadığını belirten Şirin, ''Kadınlara özel bir gün olduğunu bile bilmiyorum. Bugün de çocuklarım için çalışmalıyım. Çalışmazsam aç kalırım. Çünkü ailemin geçimini ben sağlıyorum." ifadesini kullandı.

- Ülkede kadına yönelik şiddet artıyor

Afganistan Bağımsız İnsan Hakları Komisyonunun hazırladığı rapor, 2016 yılında ülkede kadına yönelik şiddet olaylarının bir önceki yıla göre yüzde 5 arttığını gösterdi.

Gur ve Herat, 2016'da kadına yönelik şiddet olaylarının en çok yaşandığı vilayetlerin başında geliyor.

Afganistan Kadın İşleri Bakanlığı Basın Danışmanı Kobra Rezaei, AA muhabirine, geçen yıl ocak-eylül döneminde kadınlara karşı işlenen 4 bin 909 şiddet olayının kayda geçirildiği açıklamasını yaptı.

Bu olaylar arasında çok sayıda cinayet vakasının bulunduğuna işaret eden Rezaei, aile içi şiddet ve kadınlara yönelik toplumsal baskının arttığını söyledi.

Rezaei, kadınların en çok aileleri ve eşleri tarafından şiddet gördüğünü vurguladı.

- Cezaevlerinde 900'den fazla kadın var

Kobra Rezaei, Afganistan genelinde cezaevlerinde çeşitli suçlardan mahkum veya tutuklu olan 900'den fazla kadının bulunduğunu kaydetti.

Rezaei, tutuklu kadınların çoğunun dosyasına dahi bakılmadığını, bu nedenle bazı kadınların tutukluluk süresi sona ermesine rağmen cezaevlerinde kaldığına işaret etti.

Afganistan'da bazı kadınların, baskıcı kurallar ve genel ahlaka karşı işlenen suçlar nedeniyle cezalandırıldığına da dikkat çekiliyor.

Rezaei, bunların zina, zorla evlendirilmekten kaçmayı, ev içi köleliğe karşı gelmeyi, eşleri tarafından uygulanan fiziksel şiddete karşı çıkmayı, tecavüz ve istenmeyen gebeliği kapsadığını söyledi.

Afganistan'da aile içi şiddete dayanamayıp evden kaçan kadınlar suçlu bulunup mahkum edilirken, kadınlara tecavüz edenler ceza almıyor.

Şiddete maruz kalan bazı kadınların, hapse girmemek için çareyi intihar etmekte bulduğu da ifade ediliyor.

AA