İSLAMABAD (AA) - YUSUF HATİP - Pakistan’da uzun yıllardır yaşayan Afgan mülteciler, ana vatanlarındaki terör ve güvenlik sorunları nedeniyle ülkelerine dönme konusunda çekimser olduklarını belirtti.

Pakistan’ın başkenti İslamabad yakınlarındaki Afgan mülteci kampı yaklaşık 18 bin kişiye ev sahipliği yapıyor. Kendi yaptıkları derme çatma toprak evlerde hayatlarını sürdüren mülteciler, elektrik kesintileri, temiz suya erişememe, eğitim imkanlarının yetersizliği gibi birçok sorunla başa çıkmaya çalışıyor.

Kentin dışında, asfalt yolun olmadığı ve toprak yolla ana caddeye bağlanan kampta, mültecilerden şanslı olanlar ulaşımı eşeklerin çektiği iki tekerlekli arabalarla sağlıyor.

Kamptaki mültecilerin temsilcisi olarak bilinen 45 yaşındaki Şer Han, AA muhabirinin ülkesine dönmek isteyip istemediğine yönelik sorusuna, “Afganistan'da, Taliban ve hükümet güçleri arasındaki çatışma artarak devam ediyor. Canımız orada tehlikede.” dedi.

Han, kamptaki imkanların yetersizliğinden yakınarak "Çocuklar için herhangi bir okul bulunmuyor. Ayrıca içme suyuna ulaşım konusunda da ciddi sıkıntı yaşıyoruz." diye konuştu.

Kamptaki erkeklerin büyük bölümünün geçimini meyve ve sebze pazarında amelelik yaparak ya da sebze meyve satarak sağladığını belirten Han, kendisinin de 12 kişilik ailesine bakmak için pazarda çalıştığını söyledi.

Han, çocukların devlet okuluna gitme imkanı bulunmadığı için, kamptaki medreselerde Kur’an eğitimi aldıklarını belirtti.

- “Pakistan’a ulaşmamız 50 gün sürdü”

Ailesiyle Sovyetler Birliği’nin Afganistan’ı işgalinden kaçtıklarında henüz 5 yaşında olduğunu kaydeden Han, vatanı olan Kunduz kentinden 40 yıldır uzak kaldığını ve mülteci durumunda olduğunu ifade etti.

Han, Sovyet işgali sırasında köyünün yarısının boşaltıldığını vurgulayarak “İşgalden kaçmak için 500 deve ile Pakistan’a doğru yola çıktık. Pakistan’ın Kuzey Veziristan bölgesine bağlı Miranşah kentine ulaşmamız neredeyse 50 gün sürdü.” diye konuştu.

Miranşah’ta 4-5 yıl geçirdikten sonra Peşaver kentinde de bir süre kaldıklarını belirten Han, “Daha sonra ailem ve bazı akrabalarım İslamabad’daki mülteci kampına gönderildi. 21 yıldır burada yaşıyorum.” dedi.

- “Afganistan’da güvenlik durumu kötü”

Kampta yaşayan diğer mülteci Abdulcabbar Yusufzai de Han gibi 40 yıl önce Afganistan’ın Kunduz kentinden yola çıkarak Pakistan’a sığınmış.

Yusufzai, yakın zamanda Kunduz kentini ziyaret ettiğini, ramazanın ilk günü Çaman sınır kapısından Pakistan’a döndüğünü belirterek “Orada güvenlik durumu kötü. Taliban ve Afgan güçleri arasındaki çatışmalar devam ediyor.” ifadesini kullandı.

Yusufzai, 15 kişilik ailesini geçindirmek için sebze ve meyve pazarında çalıştığını söyleyerek 26 yıldır bu kampta kaldığını kaydetti.

Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliğinin (BMMYK) kendileriyle yeterince ilgilenmediğinden yakınan Yusufzai, “Onlardan ne para desteği ne de gıda yardımı alıyoruz. Bizimle toplantılar yaptıkları oluyor ancak yardım göremiyoruz.” diye konuştu.

- “Kampta okul istiyoruz”

Kampta yaşayan mültecilerden 26 yaşındaki Afsar Han da çocuklarını okula göndermek istediklerini ancak kampta okul bulunmadığını ifade etti.

Han, “Yetkililere kampta okul istediğimizi ilettik. Ancak henüz sonuç alamadık.” dedi.

Kampta, okula gitmeyen çocuklar, uzun zamandır yıkanmadığı anlaşılan kıyafetlerle dolaşarak oyunlar oynuyor.

Ürdün ve Türkiye’nin ardından dünyada en fazla mülteciye ev sahipliği yapan Pakistan’da, kayıtlı 1,5 milyon mülteci yaşıyor. Kayıtlı olmayan mültecilerin sayısının ise 1 milyonu bulduğu tahmin ediliyor.

İslamabad yönetimi 2009’dan bu yana Afgan mültecilerin ülkede kalış izinlerini 6 aylık sürelerle uzatıyor.

Yıllardır devam eden işgal ve iç savaş nedeniyle evlerini terk etmek zorunda kalan ve sığındıkları ülkelerden kendi topraklarına dönmeye başlayan Afganlar, imkansızlıklar içerisinde hayata tutunmaya çalışıyor.

Afgan hükümetinin maddi imkansızlıktan ötürü yeterince kaynak ayıramaması ve BMMYK'nin olanaklarının kısıtlılığı da yurtlarına dönen Afganları kendi başlarına mücadele etmek zorunda bırakıyor.

AA