ANKARA (AA) - NASSER HAJJAJ - Ürdün'ün Ankara Büyükelçisi Emced el Adayele, "İki ülkenin yöneticileri, ekonomik, siyasi ve kültürel alanlardaki iş birliği seviyesini artırmak için çaba sarf ediyor. İki ülke arasındaki asker, ordu ya da başbakanlar seviyesindeki ziyaretler kopmadı, kopmadan devam edecek. Yakın zamanda Ürdün Başbakanı Türkiye’yi ziyaret edecek." dedi.

Büyükelçi Adayele, ikili ilişkiler ve bölgesel gelişmeler ile göç, mülteci ve terörle mücadele konularını AA muhabirine değerlendirdi.

Türkiye ve Ürdün'ün diplomatik ilişkilerinin 70'inci yıl dönümünün kutlandığını, güçlü ve seçkin bir örnek teşkil ettiğini vurgulayan Adayele, "70 yıldan beri köklü, güven ve karşılıklı saygı ilkeleri üzerine kurulu olan ilişkiler hala güçlü bağlara sahip." ifadesini kullandı.

İki ülkenin siyasi, ekonomik ve kültürel iş birliği alanlarını da değerlendiren Adayele, "Siyasi düzeyde bölgesel çekişmelerden kaynaklanan ve doğrudan iki ülkeyi de etkileyen tehlikelere karşı istişare ve koordinasyon halinde çalışmalarımız sürüyor. İki ülke de bölgedeki krizlere özellikle Suriye'de uluslararası ve bölgesel çapta siyasi çözüm arayışlarına destek sağlıyor. Türkiye, Ürdün ve Lübnan olarak da Suriyeli sığınmacıların büyük kısmına ev sahipliği yaparak bu yükü kaldırıyoruz." diye konuştu.

Adayele, Türkiye-Ürdün arasında 2009'da imzalanan serbest ticaret anlaşmasının ardından karşılıklı vizelerin kaldırıldığını ve 2010'da 150 milyon dolardan az olan ticaret hacminin 2015'te yaklaşık 1 milyar dolara ulaştığını vurgulayarak, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bu rakamı daha da yükseğe taşımak için de her iki ülke olarak çalışmalarımız devam ediyor. Bu anlamda Ürdün'ün Akabe kentinde bulunan Türk Özel Serbest Bölgesi kuruldu. Bölgedeki krizden dolayı Suriye üzerinden kara ulaşımı güzergahı iki ülke arasındaki ithalat ve ihracat üzerinde bir etki oluşturdu. Ancak bunu telafi etmek için Akabe ve Türk limanlarının arasında deniz yolu açma çalışmalarımız her iki ülke olarak devam ediyor."

Türkiye-Ürdün ilişkilerinin birbirine güçlü kardeşlik bağı ile bağlı, iki kardeş ülke halkının isteklerine hizmet eden bir gelecek vadettiğini vurgulayan Adayele, "İki ülkenin yöneticileri, ekonomik, siyasi ve kültürel alanlardaki iş birliği seviyesini artırmak için çaba sarf ediyor. İki ülke arasındaki asker, ordu ya da başbakanlar seviyesindeki ziyaretler kopmadı, kopmadan devam edecek. Yakın zamanda Ürdün Başbakanı Türkiye’yi ziyaret edecek." diye konuştu.

- "Uluslararası toplum taahhütlerini elle tutulur bir gerçeğe dönüştürsün"

Suriyeli sığınmacılara ev sahipliği yapan Türkiye ve Ürdün'ün uluslararası düzeyde yeterli destek görüp görmediği yönündeki soruyu da yanıtlayan Adayele, iki ülkenin en çok Suriyeli sığınmacıyı misafir ettiğini vurguladı.

Adayele, şöyle devam etti:

"Ürdün'deki sığınmacıların sayısı bir milyon 400 bine ulaştı. Bu da Ürdün nüfusunun beşte birini oluşturuyor. Ürdün, bütçesinin dörtte birini bu sığınmacıların ikamet masraflarını karşılamak, sağlık, eğitim hizmeti sunmak ve diğer ihtiyaçlarını karşılamak için harcıyor. Sığınmacıların yüzde 90'ı kamp dışında yaşıyor. Hükümetin sığınmacılar için harcadığı miktar 8 milyar dolara ulaştı. Bu süre zarfında Ürdün'ün aldığı yardım, harcadığı miktarın yüzde 35'ini geçmedi. Uluslararası toplumdan Türkiye ve Ürdün'e destek için harekete geçmesini ve Londra'da mültecileri misafir eden ülkelere destek için düzenlenen Londra konferansında verilen sözler başta olmak üzere, ülkelerin yardım taahhütlerini elle tutulur bir gerçeğe dönüştürmesini istiyoruz. Biz bütün dünya adına bu yükü ve sorumluluğu üstleniyoruz."

Gelecek yıllarda da devam edeceği öngörülen Suriyeli sığınmacı krizine uzun vadeli çözüm bulunması gerektiğine işaret eden Adayele, "Suriyeli sığınmacıları misafir eden Türkiye'nin tecrübesi muhakkak örnek bir tecrübedir." dedi.

- Terörle mücadele

Adayele, iki ülkenin terörle mücadele iş birliğine ilişkin, Ürdün ve Türkiye başta olmak üzere bütün İslam ve Arap ülkelerinin İslam toplumlarını hedef alan terör örgütlerine karşı mücadele ettiğini vurgulayarak "Toplumlarımızı tehdit eden ve sınırları aşan bu felaketle mücadele etmek için Türkiye ve bütün bölge ülkeleriyle iş birliği yapmalıyız. İslam, İslam'la ilişkilendirilen terör örgütlerinden uzaktır." diye konuştu.

Ürdün'ün Ankara Büyükelçisi, "ABD Başkanı seçilen Donald Trump'ın ABD'nin Tel Aviv Büyükelçiliğini Kudüs'e taşıma sözünü yerine getirmesi halinde işgal altındaki Kudüs başta olmak üzere Filistin'deki İslam'ın kutsallarını himaye eden Ürdün, harekete geçecek midir?" soruna karşılık, "Ürdün diplomatik ve siyasi çerçevede, dini görevi ve Kudüs'teki mukaddesat üzerindeki vesayet hakkına dayanarak İslam'ın ve Hristiyanlığın kutsallarını korumadaki tarihi ve dini rolünü sürdürecektir. Bu mukaddesatı korumak için bütün uluslararası ilişkilerini kullanacaktır. Ürdün Kudüs'ün statüsünü, İslam ve Arap kimliğini etkileyecek her türlü değişime karşı koyabilmek için dostlarının iş birliğiyle mümkün olan bütün çabayı gösterecektir." yanıtını verdi.

- Arap Birliği Zirvesi

Ürdün'ün ev sahipliğinde mart ayında yapılması planlanan Arap Birliği Zirvesi'nden beklentilerini de dile getiren Adayele, "Amman'da yapılacak zirve, ortak Arap iş birliği ve dayanışmanın güçlendirilmesi, Arap dünyasının ilgilendiren sorunlara öneri ve çözüm sunulması açısından bütün konuların görüşülmesi için bir fırsat olacaktır. Bu zirvenin, ortak Arap çalışması, dayanışma yönünde bir atılım yapılması, anlaşmazlıkların sona erdirilmesi, birliğin sağlanması, Müslümanlara ve Araplara yönelik hakaret girişimlerine karşı mücadele edilmesi için bir dönüm noktası olmasını ümit ediyoruz." diye konuştu.

- Astana'da yapılması planlanan görüşmeler

Türkiye'nin, Suriye'de ateşkes ve Astana'da yapılması planlanan görüşmelerin hazırlığı kapsamındaki çabalarını da değerlendiren Adayele, Suriye'de ateşkes ve halkının acılarının dindirilmesi için gösterilen tüm samimi uluslararası çabalara destek verdiğini belirtti.

Krizin Suriye halkının tüm taraflarının temsilcilerinin katılacağı kapsamlı bir siyasi süreç içerisinde çözülebileceğine inandıklarını söyleyen Adayele, "Türkiye ve Rusya'nın çabaları doğrultusunda rejim ile muhalefetin Astana görüşmelerinde ayna masada toplanmalarının, uzlaşmada yeterli zeminin sağlanması, ülkedeki çatışmaların sonlandırılması ve yerinden olan Suriyelilerin vatanlarına dönmeleri konusunda önemli bir adım olacağını ümit ediyoruz." ifadelerini kullandı.

- "Bölgesel bir sistemin kurulmasına ihtiyaç var"

Ürdün'ün Ankara Büyükelçisi Adayele, Türkiye ve Arap dünyası arasında kökleri tarihin derinliklerine dayanan ortak dini ve kültürel bağlar bulunduğunu vurgulayarak "Bölgede, ekonomi, güvenlik, barışın sağlanması ve terörle mücadele alanlarında, stratejik dayanışma içinde bölgesel bir sistemin kurulmasına ihtiyaç duyuluyor. Aralarındaki tarihi ilişki, dini bağlar, coğrafi şartlar sayesinde Türkiye’nin Arap dünyasının nezdinde özel bir yeri var. Türkiye'nin ekonomi açılımı, Türkiye ve Arap ülkeleri arasındaki dayanışmanın artması açısından olumlu bir etki oldu." diye konuştu.

Ürdün'ün ekonomisine ilişkin son durumu da değerlendiren Adayele, turizm gelirlerinin azalması ve mültecilere yönelik harcamaların artması nedeniyle Ürdün'de 2016'da yaşanan ekonomik gerilemeye rağmen, Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) 2017'de ekonomik bir iyileşme yaşanacağını tahmin ettiğini belirtti.

AA