ANKARA(AA) - ADHAM KAKO - Suriye'de Beşşar Esed rejiminin kimyasal silah saldırılarına tanıklık eden siviller sorumluların uluslararası arenada yargılanması için çağrıda bulundu.

Suriye’nin kuzeyindeki Halep kentinin doğu mahallelerinde yaşayan siviller, Beşşar Esed rejiminin ve destekçisi yabancı terörist gruplarının kuşatması ve yoğun saldırıları sonucu geçen aralık ayında evlerini terk etmek zorunda kalmıştı.

Halepli siviller, Esed rejiminin işlediği savaş suçlarının belgelenerek yargılanmasını istiyor.

Esed rejiminin Halep'in doğusundaki semtleri kuşattığı 4 Eylül-22 Aralık 2016 tarihlerinde kimyasal silah kullandığını belgeleyen İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün (HRW) hazırladığı raporda (HRW) tanık olarak ifade veren Halepli siviller, AA muhabirine konuştu.

Halep’in doğusundaki Tarik el-Bab mahallesinde 19 Kasım 2016'da rejimin hava saldırılarında kullandığı kimyasal silahlardan etkilenen 34 yaşındaki Halepli Osman el-Hıdr, “İnsan hakları örgütlerinin ve Birleşmiş Milletler'in (BM) bir an önce harekete geçerek Esed rejiminin 6 yıldır işlediği katliamları durdurmasını ve Esed'in yargılanmasını istiyoruz” dedi.

Hıdr, "Bağımsız bir hukuk örgütümüz var. Örgüt olarak Suriye’de suç delillerini toparlıyoruz, her olayın delillerini bir dosyada birleştiriyoruz. İnşallah bu dosyalar Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne ulaşır ve suçlular yargılanır." diye konuştu.

Halep'te tahliyelerin 22 Aralık’ta tamamlanmasıyla kentten ayrılmak zorunda kalan Hıdr, "Suriye’de suçlular yargılanmadığı sürece barış sağlanamayacaktır.” değerlendirmesini yaptı.

- "BM, Esed’in kimyasal silah kullanmasına göz yumdu"

Doğu Halep’te 22 Kasım 2016'da, Dahrat Avvad mahallesinde rejimin klor gazlı hava saldırısını belgeleyen Halepli mağdur Mücahid Ebu Cud, kimyasal silah kullanarak savaş suçu işleyenlerin yargılanması gerektiğini kaydetti.

"BM Esed’i yargılamak yerine, kimyasal silah kullanmasına göz yumdu. Esed de bu silahları kullanmaya devam etti.” diyen 24 yaşındaki Ebu Cud, rejim ordusunun sivil yerleşim birimlerinde söz konus silahları yoğun şekilde kullandığını ifade etti.

Ebu Cud, "BM, Suriye’de sarin gazının kullanılmasını kınadı, Esed bu silahtan vazgeçerek klor gazına yöneldi. Klor gazı da BM’nin zehirli gazlar listesinde yer alıyor." uyarısında bulundu.

- "Uluslararası toplumun sessizliği Esed’i saldırmaya yöneltiyor"

Doğu Halepli 37 yaşındaki gazeteci Firas Bedevi, Halep’in El Katırci mahallesinde rejiminin 28 Kasım 2016’da kimyasal saldırılarına maruz kaldığını anlattı.

Rejimin yargılanması için çok çabaladıklarını, ellerindeki delilleri paylaştıklarını aktaran Bedevi, "İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) şubat ayı başında Esed rejiminin Halep'te klor gazı kullandığını belgeleyen ve Güvenlik Konseyi'ni rejime karşı yaptırımlar uygulamaya çağıran bir rapor hazırladı ama hiç kimse bu durumu dikkate almıyor artık." şeklinde konuştu.

Esed güçlerinin Doğu Halep’e geçen yılın sonlarında düzenlediği saldırıları düzenli bir şekilde belgeleyen Bedevi, “Uluslararası toplumun sessizliği Esed'i halkına yönelik saldırılarını devam etmeye teşvik ediyor." ifadelerine yer verdi.

- "Suçlular yargılanır diye düşünüyorduk"

Halep’in Firdevs mahallesine varil bombasıyla düzenlen klor gazı saldırısına ailesiyle maruz kalan 33 yaşındaki Halepli eczacı Hazım Ebu Ali, “Biz Halep’te 4 yıl Esed’den bağımsız özgürce yaşadık. Pek çok saldırıya maruz kaldık. Hiçbir bir uluslararası kurum harekete geçmedi, Halep’ten çıkarken bile suçlular belki yargılanır ve evimize geri döneriz diye düşünüyorduk. Ama artık umudumuz kalmadı.” dedi.

Ebu Ali, uluslararası kuruluşların ve insan hakları örgütlerinin, dünya güçlerinin etkisinde olduğunu ve Esed'in yargılanması için çaba göstermediğini dile getirdi.

Rejim güçlerinin 8 Aralık’ta Doğu Halep’in Magayir mahallesine düzenlediği klor gazı saldırısına tanıklık eden Halepli hattat Ebu Nedim el-Hattat, rejimin klor gazı saldırılarıyla savaş suçu işlediğini belirtti.

Katliamlara sessiz kalan uluslararası topluma tepki gösteren Hattat, "Esed’in yargılanması için bütün delilleri topluyoruz. Suriye’de kimyasal silahların yanı sıra, sivillere farklı silahlarla saldırılar düzenleyen Beşşar Esed rejiminin uluslararası mahkemelerde yargılanmasını istiyoruz." dedi.

Çalışmalarını Gaziantep'te yürüten Suriye Adalet Enstitüsü'nün başkanı Abdulkadir Mando, Esed rejiminin ekim 2013’te BM'nin kimyasal silah kullanılmasını yasaklayan anlaşmayı imzaladığını hatırlattı. Mando, şunları söyledi:

"Rejim, sivillere yönelik kimyasal silah kullanılmasını yasaklayan BM’nin 2209 sayılı kararlarına uyarak sivilleri hedef almaktan vazgeçmeli. Bu anlaşmaya üye diğer ülkelerin de Esed rejimine baskı yapması gerekiyor. BM’nin klor gazının kimyasal silah olarak kullanılmasını kınayan, yasaklanmasını ve suçluların yargılanmasını öngören, 2015 yılında aldığı 2235 ve 2209 sayılı kararların uygulanması gerekiyor.”

Bölgedeki istikrarın ve barışın ancak suçluların yargılanması ile gerçekleşeceğini söyleyen Mando, "Demokratik Suriye’nin kurulması, adaletin sağlanması ve mazlumlara haklarının verilmesi ile olacaktır" dedi.

Halep kent merkezinin doğusundaki mahalleler 4 Eylül 2016'da rejim ordusu ve İran destekli grupların kuşatmasına girmişti. Türkiye ve Rusya'nın garantörlüğünde 15-22 Aralık tarihleri arasında askeri muhalefet ve onbinlerce sivil doğu Halep'ten tahliye edilmişti.

AA